CEMALİM TÜRKÜSÜ VE KARLIK KÖYÜ
Doç. Dr. Faruk GÜÇLÜ
Refik Başaran’ın ünlü “Cemalim” türküsünün öyküsünün yaşandığı Karlık Köyü, Ürgüp ilçesinin tarih kokan köylerinden birisidir. Köy, Ürgüp-Kayseri yolu güzergahından 15.Km. mesafede bulunmaktadır.
Aynı vadi içine yerleşmiş olan Karain, Karlık ve Yeşilöz Köylerinin bulunduğu yerleşim alanları tarihi bir dokuyu içermektedir. Karlık, Karain ve Karacaören köyü sınırları boyunca uzanan peribacaları ile içerisinde Roma dönemi kaya mezarlarının bulunduğu vadi halindeki dere bölgesi mutlaka korunması gereken tarihi alanlar kapsamındadır.
Karlık köyünün bulunduğu alan çok eski tarihli bir tarihi yerleşim alanıdır. Karlık adının nereden geldiği tartışma konusudur. Karlık köyünün Karluk Türkleriyle akrabalıklarından dolayı bu adı aldığı rivayet edilir ancak köyde Hitit yerleşim yerinin bulunması ve Hıristiyan kavminin yaşamış olması, köyün antik adının daha da araştırılması önemli kılmaktadır. Asya göçlerinden Anadolu’ya gelen kavimlerin içinde Asya’da tarihi akrabalıkları bulunan Karluk ve Tohar (Tahar) Türklerinin bulunması, bize bu yerleşim yeri hakkında başka ipuçları da vermektedir.
Köyde kayadan oyulmuş sığınaklar eski kavimlere barınak olmuştur ve değişik uygarlıkların izleri mevcuttur. Kapadokya Krallığı, Roma ve Bizans uygarlıklarına ait olanlardır. Bölgede Türklerin izleri Selçuklularla başlamaktadır. Karlık Köyü yakınında Yeşiliöz Köyünde bulunan Aziz Theodore Kilisesi, Bizans İmparatoriçesi Theodora adına yaptırılmış ve Kapadokya'nın kayadan oyma en büyük erken dönem kilisesidir. Aziz Theodore Kilisesi 11-13. yüzyıllara tarihlenmektedir. Kilisede, peygamberlerin görünümü, havarilerin görünümü, deesis, müjde, İsa çarmıhta ve madalyonlar içinde aziz tasvirleri bulunmaktadır. Bu tarihi kilise “T” planı olarak bilinen planla yapılmış kubbelidir. Bu nedenle Kapadokya’nın tek özgün kilisesidir.
Köy eski camii (Fotoğraf Pınar Bilgiç Aktaş)
Karlık Köyü de 1980 sonrası köyden kente göçten nasibini almıştır. 2007 de 284 kişinin yaşadığı köyde, 2010 yılında 278, 2015 yılında 233, 2109 yılında 208 kişi yaşamaktadır. Köyden yoğun bir şekilde Almanya, Hollanda, Fransa gibi ülkelere gidenlerin sayıları artmıştır. Bir kısım köylüde Ürgüp ve civar yerlere gitmişler.
Natali Avazyan/Karlık Köyü Alaadin Cami,1960
Köyde tarihi Alaadin Cami’nin 1969 yılında yıkılarak yerine yeni bir camii yapıldığı bilinmektedir. Tarihi Camiyi yıkmak nasıl bir akıl tutulmasıdır bilinmez.
Türkiye’de Trabzon,İmranlı, Balya,Adana, Yozgat/SorunSarıçam İlçesi, Afyon Şuhut İlçesi,Taşova Amasya, Uşak, Yeşilyurt ilçesi Malatya’da Karlık Köyü bulunmaktadır.
Ürgüp’ün tarihi ve güzel köylerinden birisi olan Karlık ne yazık ki terk edilmiş bir Anadolu köyü görünümünü almıştır.
