Özkonak (eski adı Genezin), Nevşehir ilinin Avanos ilçesine bağlı bir kasabadır. Nevşehir iline uzaklığı 35 km, Avanos ilçesine uzaklığı ise 17 km.dir. Özkonak, etrafını çevreleyen dağların meydana getirdiği vadi içerisinde kurulmuş büyük bir kasabadır. Genezin ve Ortaköy kasabaları birleştirilmiş, beldeye Özkonak adı verilmiştir. Genezin, Genez ve in sözcüklerinin birleşmesinden meydana gelen kolay yerleşme yeri demektir.

16.YY Tahrir defteri kayıtlarına göre Genezin 16.YY başlarında Gayrimüslim ahalinin yaşadığı bir köydür(Mustafa Oflaz).1924 mübadelesinde ve daha öncesinde gayrimüslim ahalinin bölgeden ayrıldığı yerine Türk ve Türkmen aşiretlerinin yerleştiği bilinmektedir.

Özkonak kasabası, Nevşehir ilinde Avanos ve Ürgüp ilçesinden sonra yazın ve sanat dünyasına en çok değer kazandıran yöremizdir. Diğer kasaba ve ilçelerimiz, hatta il merkezimiz dahi Özkonak kadar yazın ve sanat adamı yetiştirmemiştir. Yazın ve sanat dünyasında Özkonak kasabamızın önemli bir yeri vardır. Bu değerlerimizi tanımamız ve yaşatmamız gerekmektedir.

Ünlü tiyatro yazarı, şair sanatçımız Suat Taşer 1919 Genezin (Özkonak) doğumludur. Pek çok eseri yazın dünyamıza kazandırdıktan sonra 1982 yılında vefat etmiştir. Suat Taşer’in Türk tiyatrosuna, şiirine ve yazın dünyasına çok önemli katkıları vardır.

Pek çok eseri bulunan Cumhuriyet dönemi yazarlarından Bekir Türk Eliçin yine 1912 yılında Genezin(Özkonak) kasabasında doğmuş ve emekli olunca yeniden Özkonak’a dönerek burada vefat etmiştir.

Yazar Emin Türk Eliçin de 1906 yılı Genezin (Özkonak) doğumludur. Adına kurulmuş bir vakıf da (ETEV) olan Eliçin 1966 yılında vefat etmiştir. Eliçin’in yayınlanmış çok sayıda basılı vardır. Türk bilim ,sanat ve edebiyat dünyasının önemli kilometre taşlarından birisidir. Köylüsü Suat Taşer’in okumasında da katkısı olmuştur.

9 ve 10. dönem DP Ankara Milletvekili olarak görev yapan 1891 doğumlu Ömer Bilen, Genezin doğumludur. 1964 yılında vefat etmiştir. Kendisi din adamıdır.

Cumhuriyet dönemi yazarlarından Özgen Ergin de 1947 yılında Özkonak kasabasında dünyaya gelmiştir. Uzun süre Almanya’da yaşayan Ergin daha sonra yurdumuza dönerek bir sahil şehrinde yaşamaya devam etmektedir.

Hukukçu Yusuf Bahri Bilen, 1901 yılında Genezin’de doğmuştur. Yargıtay 2. Dairesinde üye olarak görev yapmış ve 1966 yılında emekli olmuştur.

1954 yılı Özkonak doğumlu Öğretmen Ali Yılmaz ise, kendisinin vefa borcunu ödemiş ve Özkonak’ı anlatan bir kitap yayınlamıştır.

Eğitim dünyasında önemli bir yeri ve çok sayıda bilimsel eseri olan, Hacettepe Üniversitesi eski öğretim üyelerinden ve bir dönem Abant İzzet Baysal üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanlığı da yapan Prof. Dr. Mürüvet Bilen, 1929 yılı Özkonak doğumludur. Geçtiğimiz yıllarda kaybettiğimiz Bilen eğitim dünyamızın kilometre taşlarından birisidir.

Kasaba da okur yazar oranı da çevre köy ve kasabalara göre bir hayli yüksektir.

Yine önemli görevlerde bulunan Tıp doktoru Prof. Dr. Nesrin Becit de Özkonak doğumludur.

Makalemize ismini alamadığımız ya da unuttuğumuz Özkonak doğumlu çok sayıda kültür ve sanat adamı vardır. Nedense Özkonak, diğer ilçelerimiz ve kasabalarımıza göre bu konuda çok verimlidir.

O halde Nevşehir İl Kültür Müdürlüğü ve Özkonak Belediyesi bugüne kadar yapmadığı görevlerini yapmalı ve Özkonak’ta sokak ve cadde adlarına bu değerlerinin isimlerini vermelidir. Ayrıca kasabada bu isimleri yaşatacak bir müze kurulması kaçınılmaz bir görev olarak durmaktadır.

Yararlanılan Kaynaklar:

-Doç. Dr. Mustafa Oflaz, 16 YY Başlarında Ürgüb Kazası, Yüzüncü Yıl Üniversitesi SBE dergisi ,2004 sy; 6

-Wikipedia

-Ali Yılmaz, Özkonak Kitabı