Akdeniz Bölgesi’ndeki bahçelerin dallarından kesilerek Şubat ayından itibaren bine yakın soğuk hava deposunun bulunduğu Ürgüp ilçesine bağlı Ortahisar beldesinde depolanan yataklık limonun kilogram fiyatı bin 850- bin 900 TL arasında değişiyor.
Ürgüp Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkanı Hilmi Yazıcı, Akdeniz sahillerindeki bahçelerde yetiştirilerek Şubat ayından itibaren tüf kayalara oyulu doğal soğuk hava depolarının bulunduğu Kapadokya bölgesindeki depolarda -5 ile -8 derece arasında değişen ısıda sulandırılan yataklık limonların satışının başladığını söyledi.
Yazıcı, her yıl 4- 4,5 milyon sandık limonun bölgedeki doğal soğuk hava depolarında yaklaşık 2-3 aylık süreler ile 80 gram olarak girdiği depolardan kabuğunun incelmesi ve iç bölümlerinin de lezzetinden hiçbir şey kaybetmeksizin 100 gram civarında piyasaya sevk edildiğini söyledi.
Depolara 100 bin ton narenciye giriyor
Narenciye ürünlerinin ihracatının önemli olduğunu kaydeden Yazıcı “Bu depolarda stoklandıktan sonra Nisan ayının başından itibaren iç piyasa ile yurt dışında özellikle Romanya, Ukrayna, Rusya Federasyonu, Gürcistan, Polonya ve Makedonya gibi ülkelere ağırlığı limon olmak üzere ihraç edilmektedir. Yeni Pazar anlamında da bu yıl Hollanda’ya da limonlarımız ihraç edilmeye başlandı. Depolarımıza ortalama 100 bin ton narenciye giriyor. Bunun 90 bin tonu limon, 6 bin tonu greyfurt ve 4 bin tonu da portakal ve mandalinadır. Limonda 90 bin tonun 50 bin ton civarı iç piyasaya, 15- 20 bin tonu da ihraç edilmektedir. Türkiye, dünyada Arjantin ve İspanya’dan sonra en büyük narenciye üreticisi konumundadır” dedi.
12 Haziran tarihine kadar ton başına 100 dolarlık ihracat priminin önemli olduğunu kaydeden Yazıcı “ Ortahisar’daki depolardan limonda 15- 20 milyon dolarlık bir ihracat vardır. 15 Eylül- 15 Haziran arasında ton başına 100 dolar düzeyinde ihracat desteğinin 12 aya çıkarılmasını talep ediyoruz. İç piyasaya üretim fazla olduğu için ihracat olmazsa fiyatlar aşırı düzeyde düşüyor. Maliyetin bile altına düştüğü zamanlar oluyor, üretici burada mağdur oluyor. Teşviğin 12 aya çıkarılması halinde ihracatta 15- 20 milyon dolardan 40- 45 milyon dolara çıkacaktır. “ dedi.
Dünyada doğal depo sadece Kapadokya’da var
1952 yılında başlatılan soğuk hava depoculuğunun doğal ortamlarda yapıldığı dünyadaki tek merkezin Kapadokya bölgesi olduğunu söyleyen Yazıcı “Beldemizdeki doğal depolar volkanik kayaların birleşiminden tüf yani gözenekli kayalardan oluştuğu için solunum yapan bir özelliği vardır. Bu depolara giren bir sandık narenciye ortalama 19- 20 kilogram olarak giriyorsa Ocak- Mart ayından başlayarak Ekim ayının sonuna kadar ortalama 6-7 ay depoda saklanma süresi var. Çıkış sırasında kabuğu inceliyor, su oranı da artıyor. Doğal olarak da beslenmesinden dolayı 1,5- 2 kilogram civarında sandık başına ağırlık artışı oluyor. Bu dünyanın hiçbir yanında olmayan, Cenab-ı Allah’ın sadece bu yöreye lütfettiği bir özelliktir. Dünyada narenciye üretimi yapan hiçbir ülkede doğal depolama özelliği de bulunmamaktadır. Bu nedenle Nisan- Eylül sonu döneminde iç pazara ve yurtdışına sadece bölgemizden narenciye gitmektedir. Yeni Pazar arayışlarımız vardır. Avrupa ülkeleri İspanya Avrupa Birliği’ne dahil olduğu için genelde limonu çıktığı zaman bu ülkeden alıyorlar. Türk limonu üretim yapan Arjantin, İspanya, İtalya ve Güney Afrika’dan daha kalitelidir. Bizim narenciye, meyve ve sebze ürünlerine kota uygulanıyor, gümrük vergisi konuyor. Maliyetler artıyor. İspanya limonu Nisan ayı sonunda bitiyor. Arjantin limonu 15 Mayıs gibi başlıyor ama gemiyle bir ayda geliyor. Nakliye ve geç gelme nedeniyle 15 Mayıs- 15 Haziran arasında Hollanda, Almanya, Bulgaristan, Gürcistan, Ermenistan, Özbekistan’a ihracat yapıyoruz.”
