Trafik kazalarının Ülkemize yıllık maliyeti tam 40 milyar TL...
Uzunca süren bayram tatillerinde meydana gelen kazalarda, her yıl yüzlerce insanın hayatını kaybetmesine ve yaralanmasına sebep olurken, milyarlarca lira da maddi kayba yol açıyor. Trafik Güvenliği Dairesi Başkanlığı tarafından mayıs ayında yayınlanan ‘Trafik Kazaları Özeti' verilerine göre 2014 yılında 1 milyon 199 bin 10 trafik kazası meydana geldi. Bu kazalarda 3 bin 524 kişi hayatını kaybetti, 285 bin 59 kişi de yaralandı. Son on yılda sadece kurban bayramlarında meydana gelen kazalarda ise bin 123 kişi hayatını kaybetti, 37 bin 753 kişi yaralandı. İstatistiklere göre, en yüksek kaza türleri, şehir içinde yüzde 34,5 ile yandan çarpma veya çarpışma, şehir dışında yüzde 37,86 ile yoldan çıkma olarak göze çarpıyor. Uzmanlar özellikli emniyet kemerinin en önemli tedbir olduğunu ve aşırı hız yapılmaması gerektiğini belirtiyor.
Türkiye'de trafik kazalarının maddi ve manevi sonuçları ürkütücü boyutlara ulaştı. Her yıl ortalama 3 bin 850 kişi hayatını kaybederken bu rakam kazayı takip eden 30 gün içindeki yaralananların ölümü ile 8 bin 700'e ulaşıyor. 200 bin kişi (48 bini çocuk) ise yaralanmakta. Birçoğu kalıcı engeller ve uzun süreli sağlık sorunlarıyla mücadele ediyor. Kazaların ülkeye maliyetinin yıllık 40 milyar liraya ulaştığı tahmin ediliyor. Emniyet'in verilerine göre, 2010-2014 seneleri arasında trafik kazalarında toplam ölü sayısı 18 bin 839, yaralı sayısı ise 1 milyon 277 bin 537. Kazaların artış gösterdiği Ramazan ve Kurban bayramlarında ise son 5 yılda 937 kişi hayatını kaybetti. Bu rakam, her yıl sadece bir hafta içerisinde ortalama 187 kişinin hayatını yitirmiş olması anlamına geliyor. Trafik Güvenliği Dairesi Başkanlığı'nın Mayıs 2015 Trafik Kazaları Özeti'nde verilen bilgilere göre, ölümlü ve yaralanmalı kazaların çoğu yaz aylarında gerçekleşiyor. Bütün bu rakamlar trafik kazalarının bir afet ve halk sağlığı sorunu olduğunu ortaya koyuyor.
TRAFİK KANUNU YETERSİZ
Konuyla ilgili önemli çalışmalar yapan ‘Türk Kızılay'ı Yol Güvenliği Savunuculuk Projesi'ne göre, kazalarda ölümlerin birincil sebebi olarak emniyet kemeri kuralı ihlali geliyor. Ölümlü ve yaralanmalı olan kazaların yerleşim yeri içinde yüzde 34,50'lik oranını yandan çarpma, yerleşim dışı kazalarda ise yüzde 37,86 ile yoldan çıkma oluşturuyor. Bu açıdan kazalarda sürücü ve yolcuyu en iyi koruyan tertibatın emniyet kemeri olduğuna dikkat çekiliyor. Verilere göre emniyet kemeri önde oturan yolcu ve sürücüyü yüzde 70, arkada oturan yolcuları ise yüzde 50 oranında koruyor.
Türk Kızılay Yol Güvenliği Projesi'nde emniyet kemeriyle ilgili 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 78. maddesinde değişikliğe gidilmesi gerektiği önerisinde bulunuluyor. Yasadaki eksiklikler ise şu şekilde sıralanıyor: “Kural ihlali halinde uygulanan 88 TL idari para cezası yerine daha caydırıcı bir miktar yer almamaktadır. Emniyet kemeri ve çocuk koltuğu kullanımı açıkça ifade edilmemektedir. Bu durum yasanın bağlayıcılığını azaltmaktadır. Çocuk koltuğu kullanmayarak çocuğunun hayatını tehlikeye atan sürücülere yönelik daha ağır cezalar bulunmamaktadır. Koruyucu tertibat ikaz sistemlerinin devre dışı bırakılmasının yasak olduğunu gösteren madde yasada bulunmamaktadır. İstisnasız tüm araçlarda emniyet kemeri bulundurma zorundalığına değinen bir madde yoktur.”
Otomobil kazaları diğer araçların 20 katı
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) en son verilerine göre, 2014'te trafik kazalarına karışan otomobil, otobüs ve minibüs sayısı 149 bin 386. Bu trafik kazalarına karışan otomobillerin sayısı diğer araçların ortalama 20 katı. Otomobil kullanıcılarının yaptığı 134 bin 41 kazadan 648'i yaşamını yitirirken 50 bin 123 sürücü ise yaralandı. Otomobillerin 1982 ile 1995 arası olan model yılları dikkate alındığında bu araçların 14 yılda toplam kaza sayısı 31 bin 864 iken model yılı 1996'dan 2015'e kadar olanların 19 yılda yaptıkları toplam kaza sayısı ise 36 bin 137. Model yılı 1998 ile 2009 arasında olan minibüslerin toplam kaza sayısı 4 bin 922 iken otobüslerin karıştığı toplam kaza sayısı 3 bin 780. Geçen sene 0-17 yaş aralığında olan çocuklardan 391'i trafik kazasında hayatını kaybetti, 51 bin 850'si ise yaralandı.
İlyas Koç / Cihan
