MÜNAFİK

Münafıkların hallerine binaen Allah Kuran’da müstakil bir sure indirmiştir. Kuran’daki sıralamada altmış üçüncü olan sure, toplam on bir ayettir. Münafıkların belirli özelliklerinden bahseden sure, münafıkların müminlerden ayrıldığı noktaya da işaret etmektedir.

Bu sure niye inmiştir? Teknik deyimiyle surenin “Nüzul Sebebi” nedir? Elbette muhtelif rivayetler zikredilebilir ama okumakta olduğum heyet tarafından yazılan;“KURAN YOLU TÜRKÇE MEAL VE TEFSİR” ile Prof. Dr. Talat Koçyiğit’in yazdığı “KURAN-I KERİM MEAL VE TEFSİRİ” adlı eserde şöyle anlatılmaktadır.

Ben-i Mustalik(Müreysi) Seferi esnasında Müreysî suyunun başında Hz. Ömer’in hizmetçilerinden Cahcahile İbnÜbey’in adamlarından Sinan arasında su yüzünden bir tartışma çıkar. Tartışma büyür. İbnÜbey olaya müdahil olur. Ağzına geldiği gibi Ensar ve Muhacir hakkında ne kadar olumsuz söz varsa söyler. Sövüp sayması yetmiyormuş gibi bir d tehdit savuruyor/lar: “Diyorlar ki; ‘Medine’ye dönersek şerefli olanlar, zelil olanları oradan mutlaka çıkaracaktır.’ Oysa şeref, Allah’a, Resulüne ve müminlere aittir;fakat münafıklar bilmezler.”Bu duruma şahit olan Zeyd bin Erkam olayı Peygamberimize haber verir. Efendimizin yanında bulunan Hz. Ömer “Ya Resulüllah, müsaade et şu münafığın kellesini uçurayım” der. Peygamberimiz; “Hz. Muhammed arkadaşlarını/adamlarınıöldürüyor dedirtmem” diyerek reddeder.

Daha sonra Efendimiz İbnÜbey’i çağırarak olayın doğru olup olmadığını sorar. O da Allah’ı şahit tutarak; “Sana Kitabı indiren Allah’a yemin ederim ki ben bunları söylemedim. Bunları sana haber veren muhakkak ki, yalan söylemiş” der. Bunun üzerine Zeyd bin Erkam çok mahcup olur insanların içine çıkamaz ve inzivaya çekilir. Aradan bir müddet geçtikten sonra bu sure nazil olur.

İbniSelül niçin tavır almıştır?

Henüz peygamberimiz Mekke’den Medine’ye hicret etmemişti. Evs ve Hazreç arasında yıllarca devam eden Buas muharebelerinden rahatsız olan Medine halkı başlarına yeni bir Kral seçmeye karar vermiş. Verilen karar muvacehesinde çok büyük bir ihtimalle de İbniSelül Medine’nin Kralı olacaktı. Hicrette tam onun krallık tacını giyeceği ana denk geldi. Krallıktan olan Selül, buna çok kızdı.

Gelişmelere baktı! Eğer müşrik olarak hayatını devam ettirse akıbetinin kötü olacağını gördü;ama Müslüman gibi gözükürse Hz. Muhammed’le daha iyi mücadele edebileceğini düşündü. Müslüman olmadan Müslüman gibi gözükmesinin daha iyi olacağını anladı. Böylece münafıklığı tercih etti. Fakat her hal ve şartta Hz. Muhammed’e kini ve nefreti hiç eksilmedi.

Sure gelip, İbniSelül’ün haksızlığı ortaya çıkınca Peygamberden bağışlanma dilemesini istediklerinde,büyüklük göstererek: ‘Onlara (İbnSelül’e); “Gelin Allah’ın Resulü sizin için mağfiret dilesin.” Dendiği zaman, başlarını çevirirler. Büyüklük taslayıp yüz çevirdiklerini görürsün.’‘Onlar için mağfiret dilesen de dilemesen de Allah onlara asla mağfiret etmeyecektir…’

Buna rağmen İbnSelül öldüğünde Hz. Muhammed onun için mağfirette bulunmuş, mezara konurken de gömleğini giydirmiştir.

Peygamberimiz Cuma namazının birinci rekâtında Müminlerin özelliklerinden bahseden Cuma suresini, ikinci rekâtında ise Münafıkların hallerinden bahseden Münafikun suresini okurdu.

Talat Hoca, tefsirini yaptığı sureye Ahmet Bin Hanbel’in kitabı ‘Müsned’den bir hadis almış. Buhari’nin rivayet ettiği hadiste Peygamberimiz:

“Münafıkların bir takım alametleri vardır ki onlar bu alametleriyle tanınırlar.

  1. Onların selamları lanettir.
  2. Onların yemekleri kap-kaçtır.
  3. Onların ganimetleri (gelirleri) çalmadır.
  4. Mescitlere ancak kaçarak yaklaşırlar.
  5. Namaza ancak vaktinden sonra gelirler.
  6. Büyüklenirler.
  7. Ne bir kimseyle uyuşurlar, ne bir kimse de onlarla uyuşur.
  8. Geceleri odun gibi yatar, sabahleyin çığırtkan olurlar.”Müsned, II. 293

Allah içi dışı bir olan, yaptığını Allah için yapan, kullarından eylesin.

Allah, mübarek ramazan ayının bu son günlerinde bizleri bağışlasın.

Ahmet BELADA