NEVŞEHİR(MHA) Nevşehir Ail eve Sosyal Politikilar İl Müdürlüğü. Evlat edinmek isteyen ailelere yol gösteriyor.
Kurumun internet sitesinden konuya ilişkin yapılan açıklamada evlat edinmek isteyen ailelere yönelik şu bilgiler veriliyor:
Evlat Edinme; durumu evlat edindirilmeye uygun bir çocukla, durumu evlat edinmeye uygun kişi/eşler arasında hukuki bağlar sağlanarak çocuk ebeveyn ilişkisinin kurulmasıdır.
Evlat Edinmenin Hukuki Boyutları Ülkemizde evlat edinme işlemleri; Türk Medeni Kanunun 305’den 320’ye kadar maddeleri, Çocukların korunması ve Ülkelerarası Evlat Edinme Konusunda İşbirliğine Dair Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun, Küçüklerin Evlât Edinilmesinde Aracılık Faaliyetlerinin Yürütülmesine İlişkin Tüzük, Bu mevzuat ve işleyişe yönelik olarak hazırlanan genelge ve dağıtımlı yazılar, kapsamında yürütülmektedir.
Evlat edinme yolları: Korunma altındaki bir çocuğun evlat edinilmesi. Kişilerarası anlaşma ile evlat edinme (Bu grupta yer alan evlat edinmelerde de başvuru koşulları aynen geçerlidir. Aile Mahkemesine, bulunmadığı durumlarda Asliye Hukuk Mahkemesine başvurmalıdır. Medeni Kanunun 316. maddesi gereği, ilgili mahkeme hakimince taraflar hakkında araştırma yapılması Kurumumuzdan istenmektedir. Tarafların yurt içinde yaşaması halinde bu istek İl Sosyal Hizmetler Müdürlüklerimizce yerine getirilmektedir. Ancak, taraflardan birinin yurt dışında olması halinde, evlat edinecek ailenin öncelikle bulunduğu ülkenin yetkili birimine başvurması gerekmektedir. Yurt dışı bağlantılı işlemler Genel Müdürlükçe yürütülmektedir. Yapılan araştırmada oluşan kanaati bildirir rapor evlat edinme mevzuatı kapsamında hazırlanarak ilgili mahkeme hakiminin takdirine sunulmaktadır)
Sorumlu Birim ; Ülke içi evlat edinmelerde evlât edinmelerde aracılık faaliyetleri “Aracı Kurum” yetkisi ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yürütülür. (Türk Medeni Kanunun 320. Maddesi gereği hazırlanarak yürürlüğe giren Küçüklerin Evlât Edinilmesinde Aracılık Faaliyetlerinin Yürütülmesine İlişkin Tüzük) Ülkelerarası evlât edinme işlemleri “Merkezi Makam” yetkisi ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü Aile Yanında Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülür.(Lahey Ülkelerarası Evlat Edinme Sözleşmesi gereği ülkelerarası evlat edinme işlemlerini yürütmekten sorumlu tek yetkili merkezi makam olarak). Bu kapsamda, Dış İşleri Bakanlığı tarafından, Lahey Uluslar arası Özel Hukuk Daimi Bürosu'na yapılan bildirim ile Genel Müdürlüğümüz, ülkelerarası evlat edinme işlemlerinde Ülkemizin Merkezi Yetkili Makamı statüsünü kazanmıştır. Ülkelerarası evlat edinme işlemleri kabul eden veya menşe devlet merkezi makamları arasında işbirliği yapılarak gerçekleştirilir.
Evlât Edinme Koşulları :Evlât edinmede; Küçüğün, evlât edinen tarafından en az bir yıl süreyle bakılmış ve eğitilmiş olması, Evlât edinmenin her halde küçüğün yararına bulunması ve evlât edinenin diğer çocuklarının yararlarının, hakkaniyete aykırı bir biçimde zedelenmemesi, Evlât edinecek kişi veya eşlerin, evlât edinilenden en az onsekiz yaş büyük olması, Evlat edinen ile edinilen arasında en fazla 40 yaş fark olması, Ayırt etme gücüne sahip olan küçüğün rızasının alınması, 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun 311 inci ve 312 nci maddelerinde yer alan hükümler hariç, 309 uncu maddesinde belirtilen şekilde küçüğün ana ve babasının rızasının bulunması, Küçüğün vesayet altında olması halinde, Türk Medenî Kanununun 397 nci maddesinde öngörülen vesayet dairelerinin izninin alınmış olması, Eşlerin en az beş yıldan beri evli olmaları veya her ikisinin de otuz yaşını doldurmuş bulunmaları koşulları aranır.
Evli Olmayan Kişinin Evlat Edinmek İstemesi Koşulu; Evlât edinmek isteyen ve evli olmayan kişinin otuz yaşını doldurmuş bulunması koşulu aranır. Evli olmayanlar birlikte evlat edinemezler.
Eşlerden Birinin Diğerinin Çocuğunu Evlat Edinme İstemesinin Koşulu: Eşlerden birinin, diğerinin çocuğunu evlât edinebilmesi için; En az iki yıldan beri evli olmaları veya
Kendisinin otuz yaşını doldurmuş bulunması, koşulları aranır.
Evli Olan Eşin Tek Başına Evlat Edinme Koşulu: Otuz yaşını doldurmuş olan eşin, tek başına evlât edinebilmesi için; Diğer eşin ayırt etme gücünden sürekli olarak yoksunluğu veya iki yılı aşkın süreden beri nerede olduğunun bilinmemesi ya da Mahkeme kararıyla iki yılı aşkın süreden beri eşinden ayrı yaşamakta olması yüzünden, birlikte evlât edinmesinin mümkün olmadığını ispat etmesi, Türk Medeni Kanunun 306. maddesine göre, en az 5 yıldan beri evli olmaları veya otuz yaşını doldurmuş bulunmaları gerekir.
Başvuru yeri: Evlat edinmek üzere başvurmak isteyenler: Yerleşim yeri Türkiye’de olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, yerleşim yerlerindeki İl Müdürlüklerine, Yerleşim yeri yurt dışında olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ile yabancı ülke vatandaşları, kabul eden Devletin merkezi makamına, Türkiye’de bir yıldan fazla süreyle oturma izni almış yabancı ülke vatandaşları, Merkezi Makama gönderilmek üzere bulundukları yerin İl Müdürlüğüne,
yazılı başvuruda bulunurlar.
Başvuru şekli: Evlat edinmek isteyenlerin şahsen ve yazılı olarak başvurmaları gerekir.
Eşlerin evlât edinmek istemesi halinde başvuruda her ikisinde birlikte bulunması gerekir.
(Başvuruda bulunmak üzere gitmeden önce randevu alınmalıdır.)
Başvuru Sırasında Yapılacak İşlemler: Başvuranlara, evlât edinilecek küçüklerin özellikleri ile evlât edinmenin sosyal ve hukuki sonuçları hakkında sosyal çalışmacı tarafından bilgi verilir ve ilk görüşme formu birlikte doldurulur. Evlât edinmek üzere başvuran kişi veya eşler, evlât edinme işlemlerine ilişkin tüm yükümlülükleri kabul ve taahhüt ederler.
Evlat Edinmek Üzere Başvurmaya Karar Vererek Başvuranlardan Hazırlanması İstenilecek Belgeler: Evlât edinmek üzere başvuran kişi veya eşlerden aşağıdaki belgeler istenir: Nüfus müdürlüğü tarafından düzenlenen nüfus olayı kayıt örneği, Başvuran ve birlikte yaşadığı aile fertlerinin 25/5/2005 tarihli ve 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu kapsamında yer alan silinmiş kayıtlar da dâhil sabıka kayıtları, Mal varlığını, gelir ve sosyal güvenlik durumunu gösterir belgeler, Kimlik Paylaşımı Sisteminden belge üretebilen muhtarlıklardan veya nüfus müdürlüklerinden alınacak yerleşim yeri belgesi, Öğrenim durumunu gösterir belge, Fiziksel, zihinsel ve ruhsal bir engelinin, sürekli bakımı gerektiren, bulaşıcı veya süreğen bir hastalığının bulunmadığını, ayrıca alkol veya uyuşturucu madde bağımlısı olmadığını belirten sağlık kurulu raporu, Türkiye’de yaşayan yabancı ülke vatandaşlarından veya yurt dışında yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarından oturma izin belgesi ve küçüğün kabul eden ülkeye girmesine ve orada sürekli ikametine izin verildiğine veya verileceğine dair belge.
Başvuruların İncelenmesi; Evlât edinmek üzere başvuran kişi ve eşler; Belgeleri, başvuru tarihinden itibaren en geç iki ay içinde tamamlayıp sunarlar. Bu süre içinde belgeleri sunmayanların başvuruları işleme konulmaz. Belgelerin sunulduğu tarih ve saat sosyal inceleme ve küçüğün yerleştirilmesi sıralamasında esas alınır. (Ancak, korunmaya muhtaç olmayan küçüklerin evlât edinilmesi veya oluşmuş anne, baba ve küçük ilişkisinin bulunması ya da hısımlığın söz konusu olması durumlarında bu esasa bağlı kalınmaz.) Başvuru sahipleri belgelerin tesliminden itibaren en geç altı ay içinde yerleşim yerlerinde ziyaret edilerek haklarında sosyal inceleme başlatılır. (Başvuruların yoğun olduğu İl Müdürlüklerinde bu süre, altı ay daha uzatılabilir.). İncelemede karar vermeye yardımcı olacak her türlü belge talep edilir. Başvuru sahiplerinin ve varsa birlikte yaşadıkları başka kişilerin kişilik, eğitim, kültürel özellikleri, ekonomik güçleri, sağlık durumları, aile bireylerinin birbirleriyle ve çevreleri ile olan ilişkileri, küçükten beklentileri, evlât edinmeye bakış açıları, bakım, eğitme ve yetiştirme konularına yaklaşımları, evlât edinmek istedikleri küçüğün özellikleri, başvuru sahiplerinin veya varsa altsoylarının tavır ve düşünceleri değerlendirilir. Başvuru sahipleri ile en az beş görüşme gerçekleştirilir. Yapılan görüşmeler, incelemeler ve belgeler sonucu yapılan değerlendirme ile kapsamlı bir Sosyal İnceleme Raporu hazırlanarak kanaat bildirilir.
Sosyal İnceleme Raporunda yer alan olumlu ya da olumsuz kanaat başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir. Başvuru hakkında olumlu kanaat bildirilmesi halinde dosya sıraya alınır.
Başvuruların reddi, Evlât edinmek isteyenlerden başvuru için yeterli koşulları taşımadıkları anlaşılanların başvuruları sosyal inceleme yapılmaksızın reddedilir.
Ailelerin çocuk büyütmeye hakları olduğu kadar, kendi isteklerini ifade edemeyen çocukların da kendileri için en uygun olduğu titizlikle belirlenmiş ortamlarda yaşamaya hakları bulunmaktadır. Herhangi bir işyerinde çalışmak veya sosyal ortamda kabul görmenin belirli kuralları bulunmaktadır. Biyolojik aileleri yanında örselenmiş çocukların bakım sorumluluğunun devri hususu da Ülkemizin geleceğini teslim edeceğimiz çocuklar söz konusu olduğu için oldukça önemli olup kuralların olmaması düşünülememektedir.
Bu nedenle başvuruların reddedilmesi sadece ailenin olumsuz olduğu yönünde algılanmamalıdır. Kurumumuz, korunmaya muhtaç çocukların özelliklerine en uygun ortamı sağlayabilecek aileleri seçmek sorumluluğunu da taşımaktadır.
Başvuruların Askıya Alınması: Başvuruları işleme konulanların dosyaları haklı mazeret göstermeleri halinde mazeretin gerektirdiği bir süre için askıya alınabilir.
(Bu süre sonunda yeniden yapılacak sosyal inceleme sonucunda düzenlenecek rapora göre dosya işleme konulur.)
Başvuruların İşlemden Kaldırılması: Mevzuatla belirlenen süreler içinde başvuru sahiplerinden kaynaklanan nedenlerle sosyal incelemeye başlanılamaması durumunda dosya işlemden kaldırılır. Bunların yeniden başvuruda bulunmaları halinde ilk kez başvuruda bulunulmasına ilişkin mevzuat hükümler uygulanır. Geçici bakım sözleşmesi uyarınca yanlarına yerleştirilen küçüğü, kendilerinin veya küçüğün belgelendirilen ciddi sağlık nedeni dışında geri verenlerin dosyaları iptal edilir. Bu işlemlere karşı bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içinde İl Müdürlüğü nezdinde itiraz edilebilir. İtiraz komisyon tarafından görüşülerek en geç bir ay içinde kesin olarak karara bağlanır ve karar itiraz edene yazılı olarak bildirilir.
Sıralamada dikkate alınacak hususlar: Küçüğün yaşı, cinsiyeti, sağlık durumu, varsa kardeşi ile birlikte istenmesi gibi özellikler sıralamayı belirlemede dikkate alınır.
Evlât edinilecek küçüğün, varsa kardeşi ile birlikte evlât edindirilmesine, bunun mümkün olmaması durumunda birbirlerine yakın yerleşim yerlerinde bulunan ve birbirleriyle görüştürebilecek kişi veya eşlerin yanına yerleştirilmelerine özen gösterilir. Kardeşi olan küçükleri birlikte evlât edinmek isteyenler için sıralamaya bağlı kalınmayabilir.
İzleme: Evlât edinme öncesi bir yıllık geçici bakım sürecinde mevzuata uygun olarak yerleştirilen küçük; Evlât edinecek kişi veya eşlerin küçüğü eğitme yeteneği, aile ilişkileri, sağlığı, küçükle olan ilişkilerindeki gelişmeler ile sosyal ve ekonomik koşullarındaki değişimler yönünden sosyal çalışmacılarca izlenir. Yapılan izlemeler sonucu üçer aylık dönemler halinde İzleme Raporları düzenlenir. Evlât edineceklerin altsoyu olması halinde düzenlenen İzleme Raporunda onların da küçük ile ilgili tavır ve düşünceleri değerlendirilir.
Evlat edineceklerin küçüğe karşı tutum ve davranışları Kurum tarafından denetlenirken gerektiğinde danışmanlık ve rehberlik hizmeti de verilir.
Evlat Edinme İşleminin Tamamlanması: Bir yıllık izleme süresi sonunda sosyal inceleme raporunu da içeren dosya bir ay içinde ilgili mahkemeye evlat edinme davası açılmak üzere hazırlanır.
Yerleştirme İşlemi Sonrası Küçüğün Yırt Dışına Çıkması: Evlat edinme öncesi bir yıllık geçici bakım sürecinde kişi/eşlerin, görev, tatil… gibi nedenlerle kısa süreli olarak il dışına çıkmak istemesi halinde; Yeterli bir zaman öncesinde il müdürlüğüne şahsen ve yazılı olarak başvuruda bulunulması gerekir. il müdürlüğü tarafından mevzuat gereği olan işlemler tamamlanarak izin verilmesi sonrasında küçük evlat edineceklerle birlikte il dışına çıkabilir.
Evlat edinme öncesi bir yıllık geçici bakım sürecinde kişi/eşlerin, görev, tatil… gibi nedenlerle kısa süreli olarak yurt dışına çıkmak istemesi halinde; Yeterli bir zaman öncesinde il müdürlüğüne şahsen ve yazılı olarak başvuruda bulunulması gerekir. İl müdürlüğü tarafından küçüğün yurt dışına çıkabilmesi için mevzuat gereği olan işlemler tamamlanır.
İl müdürlüğü tarafından bu bilgi Merkezi Makam Yetkisi kapsamında işlem yapılmak üzere Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğüne iletilir. Küçüğün yurt dışı izlemelerinin yapılmasını gerektiren bir süre gidilen ülkede kalmasının söz konusu olduğu durumlarda Merkezi Makam tarafından da gidilen ülkenin merkezi makamı ile işbirliği yapılarak izleme sürdürülür, düzenlenen raporların gönderilmesi talep edilir. İzleme sürecinin başlatılması halinde evlat edinecek aile izlemelerin yapılması ve periyodik olarak düzenlenecek raporların gönderilmesinden sorumludur.
