NEVŞEHİR(MHA) Nevşehir’de bulunan kanserli köyler olarak bilinen Tuzköy, Sarıhıdır ve Çökek köylerinin akıbeti belli değil.
Nevşehir’in köylerinde ev inşaatlarında kullanılan kayaların akciğer zarı kanseri mezotelyoma hastalığına yol açması nedeniyle köyler taşınacak. Ancak yeni inşa edilen köylerdeki evlerin fiyatları köylüleri çıkmazda bırakıyor.
Nevşehir, volkanik küllerden oluşan kayaların içerisindeki minerallerin yarattığı bir akciğer kanseri türü olan mezotelyomayla mücadele ediyor. Ölümlere neden olan hastalığın kaynağının belirlenmesinin ardından özellikle ev yapımında da kullanılan bu kayanın yoğun olarak tespit edildiği 3 köyden, nüfusu en kalabalık ve ölüm oranı en yüksek olan Tuzköy, boşaltılmaya başlandı.
Ölüm yayan kayalarla yapılmış evlerde kalan halk, taşınma için kendilerinden istendiğini söyledikleri 60 - 90 bin lira arası parayı nasıl bulacaklarını kara kara düşünüyor. 2 binin altında nüfusu bulunan Tuzköy’ün bağlı olduğu Gülşehir’in Kaymakamı Murat Ertekin, “3 yılsonunda Tuzköy’de yaşayan kalmayacak. Evleri yıkıp üzerini toprakla örtüp ağaçlandıracağız” derken köy halkı, “Burası kanser demek. Burada durmak istemiyoruz ama o parayı da veremeyiz. Hem hastalık vuruyor, hem de borca sokuyorlar” diyor.
Her şey aslında yaklaşık 40 sene önce başladı. Hacettepe Üniversitesi’ne, Nevşehir’in köylerinden, özellikle de Tuzköy’den, çok sayıda mezotelyoma vakası gelmeye başladı. Bunun üzerine bir grup yerli ve yabancı bilim insanı, bu köylerde bir araştırma yaptı. Bilim insanları, köylerin zemininde bulunan, ev yapımında da kullanılan, volkanik küllerden oluşan kaya “tüf”lerin içerisindeki minerallerin bu kansere neden olduğu, bölgede özellikle 3 köyde bu kanser türünün yaygın olarak görülmesinin nedeninin bu olduğunu saptadı. Bu üç köy Tuzköy, Karain ve Sarıhıdır köyleriydi. Nüfusu en fazla ve ölüm oranı en yüksek olan Tuzköy’ün taşınması için 1980 yılında Bakanlar Kurulu kararı alındı. Ancak taşınamadı. 1983’te bu defa köyün yerinde ıslah edilmesi kararı çıktı ama bu da olmadı. Tuzköylüler “mezotelyoma”dan ölmeye devam etti, köye yeni mezarlıklar kazıldı. Sonra 2004’te yeniden köyün taşınması kararı çıkartıldı ve geçen yıllarda Tuzköy’ün yaklaşık 200-300 metre ilerisine yepyeni bir köy inşa edildi.
