ORD.PROF.DR. NEVŞEHİRLİ HASAN FEHMİ EFENDİ
Ankara’da İstanbul Hükümeti’ne karşı hazırlanan fetvayı kaleme alan Yüksek Din Kurulu üyesi Beyazıt Müderrislerinden (Ord. Prof) Nevşehirli Hasan Fehmi Efendi,1870 Nevşehir doğumludur. Parmaksızoğlu Hüseyin Efendi'nin oğludur. İlk öğrenimini Nevşehir'de tamamladıktan sonra Kayseri'ye gitmiş, burada tanınmış bilginlerden Emin Efendi'den bir süre dinî ve Arapça dersleri almıştır. Daha sonra İstanbul'a giderek Ders Vekili Ahmet Asım Efendi'nin derslerine devam etmiş,1893'te Ahmet Asım Efendi'den müderrislik icazeti almıştır.
Haziran 1896'da girdiği sınavda başarılı olarak ders verme izni almıştır. Ağustos 1900 tarihinde Beyazıt Camii'nde ders vermeye başlamıştır.1 Haziran 1911'de Halıcılar’da bulunan Sultan Selim Dershanesi'ne Müdür olarak tayin edilmiş ve burada İslâm Tarihi Dersleri de vermiştir. Beyazıt Medresesinde fıkıh Profesörlüğüne yükselen Hasan Fehmi Efendi, önce 24 Temmuz 1914'te Konya-Bozkır Kazası Müftüsü olmuş, Nisan 1915'te Eskişehir Müftülüğü'ne naklen atanmıştır. Müftülük görevi ile birlikte Eskişehir Medresesi Müdürlüğü'nü de yürütmüştür. Hem Beyazıt Medresesinde hem Eskişehir Medresesinde Fıkıh, Lügat ve İştikâk dersleri okutmuştur.
1 Dünya Savaşı yıllarında İstanbul Hükümetine sıcak olmayan tavrı sebebiyle 11 Nisan 1917'de hakkında yapılan şikâyet üzerine Eskişehir Müftülük görevinden ayrılmıştır. 31 Temmuz 1919 tarihinde Ankara Medresesi Müdür ve Muallim-i Evvelliği'ne Ders vekaletince (Eğitim Bakanlığı)tayin edilmiştir. İstanbul Hükümetinin Atatürk’e karşı olan tavrı sebebiyle hazırlanan ve “Ankara Fetvası " olarak bilinen fetvayı Ankara Medresesi Müderrisi Hasan Fehmi" isim ve ünvanıyle tasdik etmiştir.
Torunu Deniz Işıksel’in ailesiyle ilgili verdiği bilgilere göre;” Dedem Nevşehirli Hasan Fehmi Efendi Beyazıt Medresesinde fıkıh profesörü imiş. Fransızca, Farsça ve Arapça bilirmiş. 1914 yılına kadar İstanbul’da yaşamışlar; sonra Eskişehir’e yerleşmişler. Yunan İşgalinden önce 1919’da Ankara’ya taşınmışlar. Dedem ATATÜRK ‘ün en büyük destekçilerinden biriymiş. Sakallı, sarıklı ama aydın fikirli bir kişiymiş ( Torunu Deniz Işıksel ile söyleşi, İsmet Erarpat, Seç Haber, 09.05.2017)
27 Aralık 1919 günü, Ankara Vilayet Konağı kapısı önünde “Türkçe” dua okuyan Hasan Fehmi hocaydı.(En önde)
Atatürk İşte o gün 27 Aralık 1919’da Ankara’ya gelmiş ve halk tarafından coşkuyla karşılanmıştır. “Atatürk’ü karşılamayı bekleyen heyette Haymana Kuva-yi Milliyesi, Heyet-i Temsiliye üyeleri ile Ankara Valisi Yahya Galip Bey bulunmaktadır. Atatürk, Ankara’ya gelişinde hükümet konağı önünde Nevşehirli Hasan Fehmi Efendi tarafından edilen dualarla karşılanmıştır”(Rıza Özel, 26.12.2017 Hürriyet Gazetesi).
Hasan Fehmi Efendi hakkında yapılmış yeterli bilimsel çalışma mevcut değildir. Mevcut kaynaklara göre 1925 yılında Ankara’da vefat etmiştir.
