ÜRGÜP kazası şimalen ve şargan ANKARA Vilayeti, cenuben NEVŞEHİR ve garben ARABUSUN kazaları ile hem hudut ve 28 garyeyi ( köy ) muhtevadır (mevcuttur). Kazanın her tarafı hoş manzaralı ve letafet (leziz) suyu ve havası güzeldir. Ekseri arazisi dalgalı olduğundan buğday, arpa vs. hububattan ibaret olan mahsulât arazisi cüzidir. Meyve ve sebzenin biladı sahiliyeye ( sahil memleketlerine ) mahsus olanlardan maada (başka) her çeşidi vardır.
Ahvali tabiyeyi (tabiat durumu ) vilayet sırasında zikir olunduğu (anıldığı ) üzere HACIBEKTAŞ taşı tesmiye ( diye adlandırılan ) olunan yeşil ve beyaz renkli ve damarlı mermer taşı madeni bu kaza dâhilinde olup mahallinde bu taştan her şekilde su kovası, lamba, yazı ve sigara takımları, masa üstü şamdan, kâse ve diğer bazı şeyler imal ve her tarafa feruhte olunur (dağıtılır )
Kazaya bir saat mesafede SARIHAN dimekle meşhur asar-ı atigaden (antika eserden ) kargir ve metin ve gayet cesim (büyük) ve hâlihazırı oldukça mamur bir derecede beyuti adudeyi havi bir han mevcut ise de banisi (yaptıranı ) ve tarih-i inşası malum değildir.
 
ÜRGÜP kazası NİĞDE’NİN 80 km.şimalı ,şarkisinde ve Kızılırmağın 10 km. kadar cenubinde ve ırmağı mensup olan bir çayın (Damsa Çayı ) kenarındadır. 32–35 turi şarki ve 38–45 garbi şimalinde vakidir. Namı kadiminin ( eski ismi ) PURAGUBİLİS ) olduğu mervidir ( rivayet olunur ) Taşlık bir cebelin sathı menendinden (dağa benzer) metni olup şehre müşerref bir halde bulunan kayalardan ( Temenni ) bir takımlarının tesirat-ı tabiyeye ( tabiat tesirleri) ile altları oyulmuş ve zeminine olan irtibatı zail olmuş olduğundan bunlar zincirlerle diğer sabit kayalara merbuttur (bağlıdır ). Mamafih gerek merkezde ve gerek bazı mülhagatında ( yakınlarında ) bazen taş sugutiyle iga hasar ettiği ( yıkıldığı )görülür. ÜRGÜP Ab (su ) ve havası latif bağ ve bahçesi ve meyahı cariyesi (akarsuları ) kesir ( çok ) ve hoş manzaralı bir kazadır.
 
Tokalıoğlu denilen kayısısı meşhurdur. Pek lezzetli ve rayihalı olan bu kayısının kurutulmuş olarak okkası (1283 gr.) 8–10 kuruşa bazen daha ziyade satılır. Epeyce ihracat vuku bulur. Kompostası ve hoşafı gayet nefis olur.
 
ÜRGÜP kazasının emkanı mevcudesi…(Mevcut imkânları)
435 Dükkân, 11 Han, 19 Kahve, 2 Hamam, 3 Gazino, 22 Cami ve mescit’i şerif, 7 Medrese, 2 Kilise, 2 Adet 461 cilt kütüb-i mevuzuaya havi kütüphane, 2470 haneden müteşekkil olup mücekdide (yeni) inşa olunan bir hükümet dairesi, 1 Depoyu hümayun (padişaha ait), 1 telgrafhane, 1 daire-i belediye, 14 mektep, 1 Mektebi ünas ve zukure (kız-erkek) İslam ve Hıristiyan itfalına (çocuklarına) mahsus müteaddit iptidai mektebi, 9 Değirmen 1 adet adı değirmenlerden maada (su) ile çalışan müteharrik bir dağık (değirmen) fabrikası, 300 halı tezgâhı vardır.
 
ÜRGÜP KAZASININ NÜFUSU UMUMİYESİ……:
 
İSLAM… KADIN : 10730 …..ERKEK : 11103…..TOPLAM: 21833
 
RUM… .KADIN: 2293…… .ERKEK : 2436 4729
 
ERMENİ… KADIN: 9 ERKEK : 17 26
 
PROTESTAN… KADIN : 56 ERKEK : 54 110
 
YEKÜN KADIN: 13088 ERKEK : 13610 26698
 
Şurba ( içilmeye ) mahsus suları Sadrıısbah (Sadrazam ) Damat İbrahim Paşanının eser-i hayrı olarak 3 saatlik mesafeden kısmen kaya harfi ( hafriyat ) ve kısmen künk ferşi ( döşeme ) sureti ile ele alınıp 10 çeşmeden cari ve gayet leziz ve safidir. Kazada 300 kadar halı ve seccade ve oda döşemelikleri imal ve ihraç olunmaktadır.
 
NİĞDE SANCAĞI ÜRGÜP KAZASINDAKİ MEMURLARI
 
KAYMAKAM…………: MEHMET TAHİR efendi
 
MÜFTÜ…………………ALİ RIZA efendi
 
MAL MÜDÜRÜ……… SÜLEYMAN Efendi
 
TAHRİRAT KÂTİBİ… MEHMET BAHRİ Efendi
 
MECLİS İDARESİ KAZA REİSİ… KAYMAKAM efendi AZA-İ TABİYYE …………………… NAİP efendi, Müftü efendi, Mal müdürü, Tahrirat müdürü
 
YEDEK AZALAR ………………… :HACI BEKİR Efendi, HACI ALİ Efendi, 
 
Rumlardan
YUVAKİ, TUDURAKİ
MAHKEMEYİ BİDAYET REİSİ… NAİP RASİM Efendi
AZALARI… AHMET Bey, ORHAN Efendi,
BAŞKÂTİP.. MUSTAFA SITKI Efendi
SAVCI MUAVİNİ………………… MEHMET NURİ Efendi
İKAM MEMURU…………………… HÜSEYİN HÜSNÜ efendi MUGAVELAT MEMURU………… MEHMET SADİ Efendi
MAL MÜDÜR MUAVİNİ………… MEHMET ŞEVKET Ef.
MAL REFIGI…………………………MUSTAFA SALİM efendi
SANDIK EMİNİ…………………… HASAN efendi
NÜFUS İDARESİ Nüfus Memuru… ALİ RIZA Efendi
Kâtip… MEHMET Efendi
DİGERLERİ…………………………
TELGRAF VE POSTA MEMURU: İBRAHİM efendi
TAPU KATİBİ……………………: ETHEM efendi
DEYYUNİ UMUMİYYE MEMURU: ABDULKADİR efendi
YOKLAMA KATİBİ………………: AHMET efendi
ZABITA MEMURU……………… .MULAZIM HALİL Efendi.
MEKTEB-İ RÜŞTÜYE MUALLİMİ: MUSTAFA RASİM efendi
VAKIF VEKİLİ……………………. HASAN efendi
MAHKEMEYYİ ŞERRİYE KÂTİBİ: MEHMET efendi
REJİ MEMURU …………………… YUVAKİ efendi
ORMAN ONDALIK MEMURU….. MUSTAFA Efendi
DAİRE-İ BELEDİYE REİS… .:ÖMER SAMİ efendi
AZALAR …………AHMET efendi , HACI MUSA AĞA, RECEP efendi.MİHALAKİ efendi
KATİP……………ALİ efendi ve üç kolcu
ZİRAAT BANKASI ŞUBESİ AZALARI……AHMET efendi ,KASIM efendi.RECEP AĞA,
EBÜSTÜLAKİ efendi
MUH. KATİBİ………………. MASHAR EFENDİ
MAARİF KOMİSYONU…………REİSİEVVEL KAYMAKAM Efendi, REİSİSANİ (İKİNCİ )
MUSTAFA RASİM Efendi
AZALAR………………… ÖMER SAMİ Efendi, ALİ efendi, ALİ RIZA efendi
KATİP VE SANDIK EMİNİ HASAN HÜSEYİN efendi
ZİRAAT VE TİCARET ODASI… REİS……AHMET bey
AZALAR………………… AHMET Efendi, KASIM efendi, RECEP AĞA, EBÜSTÜLAKİ
 
ÜRGÜP kazasında Redif 14 üncü Alayın 2 inci ÜRGÜP Taburu vardır.
ÜRGÜP kazasının hayvanatı ehli: inek, öküz, manda, at ve kısrak, ester, merkep, koyun, keçi ve tiftik toplamı: 26109
 
KAYNAK: Yusuf BİLGİN ( Musa Efendi Camii emekli imamında bulunan KONYA Salnamesinden alınıp mümkün olduğunca TARAFIMDAN Türkçeleştirilmiştir.)
KONYA Salnamesi 1322 ( 1906 ) yılında 19 uncusu yazılmıştır. ( sayfa 220–224–265–329–330)
 
Güncel Kaynak : Ali Akuzun 
 
Bu Önemli Bilgilerden Ötürü Kendisine Teşekkür Ederiz..

1887 Konya Vilayet Salnamesine göre Nevşehir ve Ürgüpteki nüfusun dini ve etnik yapısı
1924 yılındaki nüfus mübadelesi ile birlikte bölgede yaşayan Gayrimüslüm nüfus yok denecek kadar azalmıştır.1990 nüfus sayımında Nevşehir ilinin toplam nüfusunun 289.509; bu nüfusun 289.469'unun Müslüman olduğu göz önüne alınırsa, bölgede gayrımüslim nüfusun 40 kişi olduğu söylenebilir. Hristiyanlığın izlerini günümüze en iyi taşıyan Derinkuyu ilçesinin kurucuları Ortodoks Rumlardır. 1994 itibarıyla yapılan tetkikte Derinkuyu'da Hıristiyan nüfusa rastlanmamıştır. Gülşehir ilçesinde nüfusa kayıtlı bir Hıristiyana rastlanmış ancak, bu kişinin sonradan müslüman olduğu öğrenilmiştir. Hacıbektaş ilçesinde ikamet eden Hıristiyan nüfusa rastlanmamıştır. Ürgüp ilçesinde kayıtlı Hıristiyan nüfus tespit edilememiştir.