Nevşehir ve civarında yaşayan karamani rumları 1071’den önce gelip Anadolu’ya yerleşen Türklerin bir bölümü, Hristiyanlığı kabuledip Grek harflerini öğrenmişler ve bu alfabe ile bir edebiyat meydana getirmişlerdir.Anadolu’da yaşayan, Türkçeden başka dil bilmeyen, Hristiyanlığın Ortodoks mezhebini benimsemiş Türklere “Karamanlı Türkleri veya Karamanlı” adı veriliştir. Selçuklu Dönemive Osmanlı Dönemi’nde dinlerine müdahale edilmediği anlaşılmaktadır. Onlar, meydana getirdikleri edebiyatın yanında dinî ve sivil yapılarda, ev eşyaları ile mezar taşlarının üzerinde Grek harflerini kullanmışlardır. Grek harfleri ile yazılan Türkçe kitabeler; Türk dili, tarihi ve kültürü açısından son derece önemlidir.
Nevşehir yöresindeki kitabelerini sizlere sunarak konuştukları dilin nasıl olduğu hakkında fikir sahibi olmanızı sağlayacağım. kitabelerindeki dile hemen aşina olacaksınız. cumhuriyet döneminde nüfus mübadelesi yaptığımızda aslında biz yunanistana rum diye kendi soydaşlarımızı yolladık aslında. zaten Atatürk de yakın çevresine daha sonraları bu konu hakkında ki pişmanlığını dile getirecektir.
1. Nevşehir-Ürgüp Yenicami Mahallesi Hamam Kitabesi: (1) Asr-i Sultan-i Hamid-i sani (2) fahr-i alemdir. Dehrin salmani (3) sayesinde inşa olan pu hamam, (4)ahalimiz ipraz etdi. İhtimam (5) gidirig. Puyurdi evlad-ı vatan (6) ianesin puradan,kerek taşradan. (7) Haralampos Hacı Savva eseri (8) yad etdirir eser, ehl-i hüneri (9) ethemel to 1900 (Fotoğraf: 1, 2).
2. Nevşehir-Derinkuyu İlçesi Suvermez Kasabası Ev Kitabesi: (1) 14 April1912 (2) Masalah! (3) Ya rapi! Pu (4) hane senintir, (5) bu hanetekileri (6) esirke. Amin!(7) Çerioğlu Hacı Aspar. (Fotoğraf: 3).
3. Nevşehir-Derinkuyu İlçesi Özlüce Köyü Kilise Kitabesi: (1) Aziz Basiliostan (2) mahsıstır. Zilelile(3)re ne mutlu. Kelip(t) (4) te kören (k)izennere (5)rahmet, kalfasına, (6) yapturanlere, (7) ırahmet olsun ec(8)tatlerine, 1849 (9) MortatuAgıu Basi(10)liu