Ceza İnfaz Kurumları Güvenlik Hizmetleri Kanunu Tasarısı'nın görüşmelerinde, Adalet Bakanı Bozdağ ve komisyon üyeleri, Anayasa Mahkemesi'nin "Balyoz" davası kararına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Bozdağ, yeniden yargılama konusunda en sağlıklı çözümün Anayasa Mahkemesi'nin bireysel başvuru üzerine vereceği karar olduğunu daha önce de söylediğini anımsatarak, Yüksek Mahkemenin dün "Balyoz Davası'nda" karar verdiğini belirtti.
Anayasa Mahkemesi'nin hak ihlali tespitinde bulunduğunu anlatan Bozdağ, "Kısa kararı biliyoruz. Gerekçesini henüz görmüş değiliz. Gerekçe ortaya çıktıktan sonra hak ihlalinin hangi konularda neden yapıldığını göreceğiz ve daha sağlıklı değerlendirme yapabileceğiz" dedi.
Yerel mahkemenin yeniden yargılama yapacağını ifade eden Bozdağ, şöyle konuştu:
"İlk derece mahkemeleri ilk kez böyle bir yargılama faaliyetinde bulunacak. Mahkeme dosyayı sil baştan yapıp bütün yargılamayı mı yenileyecek, yoksa ihlal konularında mı yeniden yargılama yapacak? Herkesin merak ettiği konu bu. AİHM'in verdiği kararlar üzerine ilk derece mahkemelerinin yaptığı uygulamalar, herhalde emsal teşkil edecektir. Şahsi görüşüm, Anayasa Mahkemesi'nin hak ihlali tespiti yaptığı konularda yeniden yargılama söz konusu olacaktır. Karar, dosyanın her yönüyle yeniden ele alınması gibi bir sonuç doğurmaz. Süreç, adli süreçtir. Ne tür karar çıkar, mahkeme yargılamayı hangi çerçevede yapar, değerlendirme imkanımız yok. Hep beraber takip edeceğiz."
"Umarım tutukluluk son bulur"
MHP İstanbul Milletvekili Murat Başesgioğlu, yüksek mahkemenin kararı sonucu yeniden yargılama yapılacağını belirterek, "Çok mağduriyetler yaşandı. Milletvekilimiz Engin Alan da var. Hükümlü olması parlamentoyu rahatsız eden bir konudur. Anayasa Mahkemesi'nin bu kararıyla umuyorum Alan ve diğer hükümlülerin tutuklulukları son bulacaktır" dedi.
CHP Uşak Milletvekili Dilek Akagün Yılmaz da Yüksek Mahkemenin "hak ihlali" kararının önemli olduğunu vurgulayarak, gizli tanıklık müessesesinin değiştirilmesi gerektiğini, dijital verilerin uydurma olduğunun pek çok davada görüldüğünü savundu.
Ak Parti Elazığ Milletvekili Şuay Alpay ise kararın ardından yapılan değerlendirmeler nedeniyle "davanın tamamının temelden yoksun olduğu" gibi bir algı oluştuğunu belirterek, ihtiyatlı olunması gerektiğini söyledi.
Hukukçuların bu konuda daha temkinli değerlendirmeler yapması gerektiğini dile getiren Alpay, "Darbe ve darbecilerle yüzleşmede adına doğru işler yapıldı. Bu kararla 'Darbe ve darbeciler olmadı' algısına yol açacak değerlendirmelere izin vermeyelim" diye konuştu.
"Bu davalar başından beri kurgu"
CHP Muğla Milletvekili Ömer Süha Aldan da "Balyoz davası çöktü" şeklindeki değerlendirmeleri kendisinin de doğru bulmadığını, ancak Anayasa Mahkemesi'nin önemli saptamalarda bulunduğunu söyledi.
Anayasa Mahkemesi'nin dijital deliller ve tanık dinleme taleplerinin reddedilmesinin hak ihlali olduğuna hükmettiğini anımsatan Aldan, "Karara göre 2007'den bu yana yürütülen yargılama yönteminin çöktüğünü, Türkiye'de bu yargı yapısının çöktüğünü söyleyebiliriz" dedi.
Yeniden yargılamanın yeniden bir karar verilmesi, yeniden temyiz anlamına geldiğini ve bir hakimin sadece ihlal kısmıyla kısıtlanamayacağını savunan Aldan, "Kişilerin yeni deliller ortaya sürmesine olanak sağlamak zorundasınız. Leyla Zana davası AİHM kararı doğrultusunda sıfırdan görüldü" diye konuştu.
Davaların başından beri kurgu olduğunu öne süren Aldan, "Bir şeylere kılıf bulmayalım. 'Aslında bunlar darbeci ama hakimlerin özensizliğinden bu sonuç çıktı' değerlendirmesine fırsat vermeyelim" dedi.
CHP Uşak Milletvekili Dilek Akagün Yılmaz da "Başbakan 'kumpas var, suçsuz yere yatıyorlar' dedi. Siz hala Başbakan'ın, 'Ben bu davanın savcısıyım' dediği noktadasınız. İtirazınız varsa Başbakan'a itiraz edin" sözlerine Ak Parti Bursa Milletvekili Hakan Çavuşoğlu ve Ak Parti Nevşehir Milletvekili Murat Göktürk tepki gösterdi. Göktürk, Yılmaz'a, "Siz de bu davanın avukatı değil miydiniz?" diye sordu.
-"Komisyonumuz norm da üretmeli"
Komisyon Başkanı Ahmet İyimaya da Anayasa Mahkemesi kararını pozitif bulduğunu söyledi.
Aldan'ın, "Sistemin çöktüğü" yargısına katıldığını dile getiren İyimaya, "Adalet Komisyonu sadece yasama fonksiyonu gören değil, süreci doğru okuyarak, bilim adamı önerisine muhtaç olmaksızın sosyolojik koşullarda norm üreten komisyon olabilmeli" dedi.
Soruşturma ve kovuşturma yetkisinin yargılama amacı dışında kullanılmasının yaptırıma bağlanması gerektiğini savunan İyimaya, "Dijital delil sistemi çökmüştür. Dijital dinlemelerin Türkiye kadar ihlal edildiği başka bir örnek olamaz. Siyaset kurumu ön almalı. Yargı organının buna sebebiyet vermemesi gerektiğini düşünüyorum" diye konuştu.
Bu sorunlara çözüm üretilmesi gerektiğini vurgulayan İyimaya, "Suç türleri ve sosyolojik olarak enteresan bir bataklıkta olduğumuzu düşünüyorum" dedi.
