2015 yılına veda etmeye hazırlandığımız şu günlerde 2015 yılının En İlginç 20 Arkeolojik Haberini sizlerle paylaşacağız. 2015 yılına damga vuran haberler içerisinde Kapadokya’da Bulunan Devasa Antik Yeraltı Şehri de bulunuyor...

Bu liste içinde bu yıl yaşanmış birbirinden ilginç keşiflerin sene içerisinden süzülmüş halini sizlere sunmaya çalıştık.2015 bitene kadar yeni dikkat çekici haberlerle karşılaşırsak onlarıda bonus listesinde paylaşacağız.

 

1) Aşıklı Höyük’te Bulunan 10.000 Yıllık Hasır

 

aşıklıhöyük10binyıllıkhasır1

Orta Anadolu’nun en eski yerleşmesi olan Aşıklı Höyük’te bir evin tabanı altında 4 yaşında bir çocuk hasıra sarılarak gömülmüş olarak bulundu.Kazılarda yerleşmenin en eski tabakalarına ait bir binanın tabanında bulunan çocuk iskeletinin üzerinde serili olan hasır, türünün en eski örneklerinden biri. Bu bulgu sadece insanların ölü gömme uygulamaları açısından değil aynı zamanda günümüzde halen kullanılan hasırın on bin yılı aşkın tarihçesini de ortaya koyuyor. Çocuk iskeletinin bulunduğu bina, günümüzden 10 bin 100 yıl öncesine tarihlenen oval planlı, toprağa yarı gömülü bir bina.

 

2)Kapadokya’da Bulunan Devasa Antik Yeraltı Şehri

 

kapadokyadakeşfedilendevasayeraltıkenti2

Nevşehir’de, bir tepenin zirvesinde yer alan bir Bizans kalesinin altında keşfedilen kentin tarihi Bizans döneminin ilk yıllarına uzanıyor. Büyük bölümü henüz ortaya çıkmamış olsa da yapılan ilk çalışmalar, kentin büyüklüğü ve diğer özellikleri açısından, daha önce bulunan ve 20 bin kişinin yaşayabileceği alanıyla bugüne kadar Kapadokya’da keşfedilen en büyük yeraltı kenti olan Derinkuyu’yu geride bırakabileceği tahmin ediliyor.

 

3)İstanbul Bathonea Antik Kenti’nde Viking İzi

 

bathonea37,5

Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Kocaeli Üniversitesi adına Doç. Dr. Şengül AYDINGÜN’ün Kazı Başkanlığını yaptığı  İstanbul Küçükçekmece Göl Havzasında bulunan Bathonea Antik Kenti , bilim insanlarını ve Dünya arkeoloji camiasını şaşırtmaya devam ediyor. İngiliz World Archaeoloji Dergisi’nin haberine göre 2015 kazılarında Erken Hitit dönemine ait bir tanrıça figürü ile Vikinglere ait bir amber kolye bulundu.Dünyanın en ünlü arkeoloji yayınlarından olan ve makaleleri büyük yankı uyandıran İngiliz World Archaeoloji Dergisi, son sayısının ana konusu olarak İstanbul’da ki Bathonea kazılarına 8 sayfa yer verdi. Türkiye’nin tanıtımına önemli katkı sağlayan makalede Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Kocaeli Üniversitesi adına Doç. Dr. Şengül Aydıngün başkanlığımda yürütülen kazılar anlatıldı. 2007’den beri alanda araştırma yapan bilim insanları 2015 kazılarında Erken Hitit dönemine ait olduğu düşünülen bir kurşun figür buldu. Bilim insanlarının şaşırtan başka bir keşfi de İstanbul’a geldikleri hep söylenen ama arkeolojik olarak kanıtlanamayan savaşçı Vikinglere ait bir amber kolye oldu.

haberin devamı için tıklayınız.

benzer bir haberin devamı için tıklayınız.

 

4)Ani Ören Yeri’nde Bulunan Tarih Öncesi Kaya Resimleri

 

karstarihöncesidönemkayaresimleri

Türkiye-Ermenistan sınırındaki Ani Ören kentine 11 kilometre uzaklıktaki Alem köyünde kazıma tekniği ile yapılmış, av sahnelerini betimleyen at, köpek, dağ keçisi, geyik ve insanı anlatan 14 kaya resmi bulduklarını bildirdi.

haberin devamı için tıklayınız.

 

5)Çayönü ve Çatalhöyük’te Bulunan En Eski Balmumu Kalıntıları

 

çatalhöyükbalmumu

Doğu Anadolu’a MÖ 7. binyıla (MÖ 7000-6000) tarihlenen Çayönü’nden incelenen 83 kabın 2’sinde balmumu kalıntısı bulundu. Kapların birinde düşük, diğerinde ise yüksek oranda ve memeli hayvan yağıyla karışmış şekilde balmumu kalıntısı keşfedildi.

haberin devamı için tıklayınız.

 

6)İstiklal Caddesi’nde Bulunan Bizans Nekropolü

 

İstiklal Caddesi’nde Bulunan Bizans Nekropolü3

TÜRSAB kültür merkezi yapmak düşüncesiyle arkeologların gözetiminde yapılan kazı çalışmasında 4 ya da 5 .yüzyıla tarihlenen bir mezar olduğu anlaşıldı. Ardından binanın bodrumunda yapılan araştırmada Bizans dönemine ait 7 mezar daha bulundu. Kiremit örtülü mezarlara Pera bölgesinde ilk kez rastlanıyor.

 

7)Sibirya’da 10.000 Yıllık Donmuş Mağara Aslanları Bulundu

 

aslan

İlk kez dış dokusu hiç tahrip olmadan kalmış mağara aslanı fosili buldundu.Panthera familyasına bağlı nesli tükenmiş bir tür kedi olan iki adet mağara aslanı, yaklaşık olarak 10 bin yıl önceki Pilyosen Çağ ile Holosen Çağ arasında yer alan son Buzul Çağı döneminde Sibirya kıta sahası üzerinde yaşadığı belirtiliyor.

haberin devamı için tıklayınız.

haberin devamı için tıklayınız.

 

8)Güney Afrika’da Yeni Bir İnsan Atası Homo Naledi Bulundu

 

Güney Afrika’da Yeni Bir İnsan Atası Homo Naledi Bulundu3

Evrim çalışmaları için dönüm noktası olduğu belirtilen keşif tüm dünyada merak uyandırdı. Yeni türe, bulunduğu mağaranın adı olan “yükselen yıldız”a atfen “Homo Naledi” ismi verildi. Uzmanlar kemiklerin yaşını henüz tespit edemedi fakat Homo Naledi’nin öldükten sonra mağaraya getirildiğine inanıyor. Homo Naledi’nin bilek ve ayaklarının modern insan vücuduna benzer özellikler taşıdığını ifade eden uzmanlar, beyin büyüklüğünün ve üst beden ölçülerinin ise erken dönemde yaşayan insana yakın olduğunu açıklandı.

 

9)Stonehenge’in Yakınında Devasa Neolitik Taş Anıtlar Keşfedildi.

 

Stonehenge’in Yakınında Devasa Neolitik Taş Anıtlar Keşfedildi

Arkeologlar,  İngiltere’deki Salisbury Düzlüğü’nde bulunan, Neolitik taş devri ile Bronz çağı arasına tarihlenen Stonehedge yakınlarında, Stonehedge’e benzeyen ama ondan çok daha büyük bir yapı keşfetti. Gömülü bulunan 100’e yakın taş sütundan oluşan yapının İngiltere’deki en büyük neolitik eser olduğu sanılıyor.
4 bin 500 yıl yaşında olan yüksekliği 4.5 metreyi bulan taşlar, toprağın bir metre altında keşfedildi.

 

10)Sicilya’da Deniz Altında 10,000 Yıllık Dikilitaş Bulundu.

 

sicilyadikilitaş

Sicilya açıklarında 10,000 yıllık olduğu düşünülen iki parçaya ayrılmış dikilitaşa rastlandı. Oldukça muntazam bir şekle ve benzer çapı olan üç deliğe sahip dikilitaşın yaklaşık 10,000 yıl önce insanlar tarafından yapıldığı konusunda şüphe bırakmıyor.

 

11)İrlanda’da 5.000 Yıl Önce Kayalara Kazınmış Güneş Tutulması Bulundu.

 

İrlanda’da 5.000 Yıl Önce Kayalara Kazınmış Güneş Tutulması Bulundu

5000 yıl öncesinin bölge halkının MÖ. 30 Kasım 3340’da gerçekleşmiş bir güneş tutulmasını betimlediği gözlendi. Oymalar, kaydedilen en eski güneş tutulması olma özelliğini taşıyor. Bazı uzmanlar burada o dönemde 40-50 anıt bulunduğunu söylerken, bazıları bu sayının 100 civarında olduğunu düşünüyor.

 

12)İngiltere’de 2600 Yıllık Korunmuş Beyin Bulundu.

 

Adsız

Şimdiye kadar keşfedilen en eski insan beyni muhtemelen çamur sayesinde korundu.

Demir Çağı’na tarihlenen beyin yedi yıl önce İngiltere York’ta bulunan bir kafatası içinde keşfedildi. Dişler ve kemik dokusu gibi sert yüzeylerde yapılan testler sonucu kalıntılar MÖ 6. yüzyıla tarihlenmiştir. 2600 yaşında oldan beyin, sahibinin gömüldükten sonra oksijensiz kaldığından dolayı ölmüş olduğu tespit edilmiştir.

 

13)Etiyopya’da 2.8 Milyon Yıllık En Eski İnsan Bulundu.

 

sas

İnsanın dünya üzerindeki varklığı bilinen tarihinden tam 400.000 yıl öncesine götürülüyor. Etiyopya’da bulunan çene kemiğinin ait oluğu insan türünün ağaç üzerinde yaşamaktan, iki ayak üzerinde yürüme evresine geçişin iklim değişikliği ile ilgili bir olay sonucu olduğu düşünülüyor. Alt çenenin sol kısmı üzerinde beş adet diş bulunuyor. Arka azı dişleri civarda yaşamış olan hominidlere göre daha küçük ve bu fark insanları ilkel atalarından ayıran bir özellik olduğu uzmanlar tarafından söyleniyor.

 

14)Etiyopya’da Yeni Bir İnsan Atası Türü Australopithecus Deyiremeda Keşfedildi.

 

ASAS

Varlığı daha önce bilinmeyen yeni bir insan türü Etiyopya’da bulundu. Bu türe Afar bölgesinde kullanılan yerel dilde ‘yakın akraba’ anlamına gelen ‘Deyiremeda’ kullanılarak, ‘Australopithecus Deyiremeda’ adı verildi. 3.3 – 3.5 milyon yıl öncesine tarihlenen alt çene kemiği ve dişler bilinen insan türlerinden farklı bir türün yaşadığının kanıtı olarak gösteriliyor.

Araştırmanın sonucuna göre bulunan dişler ve kemik hem insan hemde hayvan özellikleri taşıyan dört farklı canlı türüne ait olduğu tespit edildi. Bunlardan en ünlüsü 2.9 – 3.8 milyon yıl önce yaşamış  olan ‘ Australopithecus Afarensis’dir. Daha sonra sırası ile Kenya’da ‘ Kenyanthropus Platyops’, Çad’da ise ‘ Australopithecus Bahrelghazali’ adı verilen iki tür daha bulundu.

 

15)5300 Yaşındaki Ötzi’nin Yeni Dövmeleri Ortaya Çıktı.

 

dövme

Helmut ve Erika Simon isimli iki Alman turistin 1991 yılında, Alp dağlarının İtalya-Avusturya sınırında tesadüfen buldukları buz adam Ötzi’nin üzerinden yapılan araştırmalar yeni keşifleri de beraberinde getiriyor. Ötzi’nin yapılan araştırmalar sonucu 57 adet dövmesi olduğu biliniyordu ancak son araştırmalar vücudunda daha fazla dövme olduğunu kanıtlar. Araştırmacılar Ötzi’nin bulunan yeni dövmesinin göğüs kafesinde olduğu söylüyorlar. Çıplak göz ile görülmeyen bu dövmeler gelişmiş kameralar tarafından fotoğraflanarak belgelendi. Dövmelerin uzunlukları 20 – 25 mm arasından değişen dört paralel çızgiden oluşuyor.

 

16)3,3 Milyon Yaşındaki Bilinen En Eski Taş Alet Kenya’da Bulundu.

 

kenya

Kenya’nın kuzeybatısında yer alan Turkana Nehri batısındaki Lomekwi 3 adlı kazı alanında şimdiye kadar bulunmuş en eski taş aletlerin tarihi 700 bin yıl geriye çekildi. 3.3 milyon yaşındaki aletler ortaya çıkarıldı. Bu tarihleme ile ünlü fosil ‘Lucy’ nin bile alet yapma yetisine sahip olduğu görülüyor. Bugüne kadar bilinen en eski taş aletler Etiyopya’daki Gona arkeolojik alanında bulunan ve 2.6 milyon yıl öncesine tarilenen buluntulardı.

 

17)Silifke’de 1800 Yıllık Mozaik Bulundu.

 

silifke taş

Olba Antik Kenti’nde 2015 dönemi kazıları sırasında tespit edilen mozaik, 16 levha halinde, Silifke Müze Müdürlüğü bahçesinde ayrılan yerde koruma altına alındı. Yapımında kullanılan tessera büyüklükleri 1 santimden az olduğu için son derece ince ve özenli bir yapı gösteren ve yaklaşık 35 metrekare büyüklüğünde olan mozaik; çok sayıda renkli taş ve cam tessera sayesinde renkli, ince ve gösterişli bir görüntü barındırıyor.
İlk belirlemelere göre MS. 2. yüzyıl sonları ile 3. yüzyılın ilk yarısı arasındaki döneme tarihlenen mozaik ile ilgili restorasyon ve konservasyon çalışmaları devam ediyor.

 

18)İngiltere’de 1370 Yıllık Kuran Bulundu.

 

kuran

Karbon 14 tarihleme metoduyla yapılan incelemeler, kitabın en az 1370 yıllık olduğunu gösteriyor.

Söz konusu Kur’an’ın, yaklaşık yüz yıldır üniversite kütüphanesinde olduğu ve farkedilmediği belirtildi. Kitap, dünyadaki en eski Kur’an Kerim’den bölümler olduğu belgelenmemiş halde, Orta Doğu bölgesinden diğer birçok kitap ve belgelerin yer aldığı koleksiyonda bulundu.

Yapılan tahliller, parşömenin yüzde 95 olasılıkla, 568 ile 645 yılları arasındaki dönemden kalmış olduğunu gösteriyor.

Birmingham Üniversitesi özel koleksiyonlar bölümü başkanı Susan Worrall, araştırmacıların, kitaptan geriye kalmış bölümlerin bu denli eski olabileceğini “hayal bile edemediklerini” söylüyor. Üniversitenin Hristiyanlık ve İslamiyet dalı öğretim üyelerinde Prof. David Thomas da, “bu kitabı yazmış olan şahsın o dönemde yaşamış, Muhammed Peygamber’i görmüş, hadislerine tanıklık etmiş olabileceğini” belirtti.

19)120 Milyon Yıl Önce Yılanın atası dört ayağa sahipti.

 

yılan

Almanya’daki bir müzede ‘tanımlanamayan fosil’ olarak saklanan kalıntının, 120 milyon yıl önce yaşamış bir yılana ait olduğu anlaşıldı. Tetrapodophis amplectus (dört ayaklı yılan) adı verilen fosil Portsmouth Üniversitesi’nden David Martill tarafından fark edildi.Dört ayaklı yılanın, sanılanın aksine uzuvlarını yürümek için değil, çiftleşme esnasında ve avını yakalarken kullandığı düşünülüyor.

20)Bilinmeyen Kutup Uygarlığına Ait Olduğu İddia Edilen Mumya Bulundu.

 

kutup

Güney Rusya civarında , İran’la bağlantısı olduğu varsayılan Orta Çağ’a tarihlenen Zeleny Yar nekropolünde bulunan, huş ağacı kabuğuna sarılı doğal mumya yakında incelenecek. Önceleri  buradaki diğer mumya keşifleri nedeniyle, daha açılmamış olmasına rağmen yeni keşfedilen insan kalıntılarının da kazara mumyalaştığı düşünülüyor.

Kalıntıların kısmen donmuş toprak altında bulunması ve iskeletin üstüne bronz levhalar konulması mumyalaşmaya neden olan faktörlerden. Arkeologlar iskeletin 12 ya da 13. yüzyıldan bir çocuk ya da gence ait olduğunu düşünüyor.

onedio/arkeoskop