Kültür: Bir milletin; tarihsel ve sosyal gelişim süreci içinde davranış birliğinden doğan, geleneksel yaşayış / düşünce ve uygulamalarının; kuşaktan kuşağa aktarılan değerlerinin bütünüdür.

Trafik Güvenliği Kültürü: Trafik olgusu içerisinde yer alan, her tür faktörün etkileşiminden ortaya çıkabilecek sorunlara karşı, bireylere kazandırılması öngörülen yaşayış / düşünce ve uygulamaların toplumsal bir davranış olarak kabul görmesidir.

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre; Türkiye karayolu ağında 2018 yılında toplam 1 milyon 229 bin 364 trafik kazası meydana gelmiş; kazaların 1 milyon 42 bin 832 ‘si maddi hasarlı, 186 bin 532 ‘si ise ölümlü / yaralanmalı trafik kazasıdır. Bu kazalarda maalesef 6 bin 675 kişi hayatını kaybederken 307 bin 71 kişi de yaralanmıştır.

Oysaki tehlikeli hareket ve durumlardan kaçınılarak / trafik kurallarına uyularak trafik kazalarını minimize etmek mümkündür. Dünya üzerinde bunu başaran ülkeler mevcuttur. Çok nadir görülen hava ve demir yollarında ki kazalar nasıl bir toplumsal etki yapıyorsa, kara yollarındaki kazalarda en az onlar kadar toplumsal etki yapmalıdır; sıradanlaştırılmamalıdır. Çünkü karayollarında olan trafik kazaları maalesef her yıl binlerle ifade edilen can kayıplarına / yaşamın engelli olasına neden olmaktadır. Nasıl ki; mevsimsel giyilen kıyafetlere, rahatsızlıklarda alınan ilaçlara dikkat ediliyorsa; çok daha önemli olan trafik kurallarına da dikkat edilmeli / ciddiye alınmalı, sağlıklı bir ömür geçirmek için / dünya yaşamının sonlanmaması için trafikte uygun davranış ve tutumlar sergilenmeli ve bunlar bir toplumsal kültüre dönüştürülmelidir.                                       

Karayollarının geometrisi ve trafik işaretleri düzenlenerek / çevresel riskler giderilerek önemli iyileştirmeler sağlanabilmektedir. Ancak sürücülerde / yolcularda / yayalarda, kısacası trafiğin tüm kullanıcılarında; sorumluluk bilincini, bir kültür haline getirilmeden tam bir iyileştirmeden söz edilememektedir. Tahsil / cinsiyet / yaş / statü ayırımı yapılmaksızın her birey trafik kültürüne sahip olmalıdır; her türden kurum ve kuruluş el birliği ile tüm iletişim yolları kullanılarak; olumlu hareketler ödülle / olumsuz hareketler ifşa ile toplumsal trafik güvenliği kültürü kazanılmasına katkı sağlamalıdır. Baskıyla / cezayla değil eğitimle / bilinçlendirmeyle ancak sonuç elde edilebilmektedir. Kameraların / trafik birimlerinin / başka bir taşıtın olmadığı, ıssız bir yolda dahi; trafik kurallarına uyabilme kültürü ancak ve ancak eğitimle kazandırılabilmektedir. Ailede ebeveynler, okullarda okulöncesi ile birlikte her evrede öğretmenler bu kültürün oluşmasına katkı sağlamalı, toplumun tüm aktörleri de hal ve hareketleriyle trafik kültürünün gelişmesine ve nihayet topluma yerleşmesine katkı sağlamalıdır.

Trafik güvenliği kültürü için yapılması gerekenler:

Eğitim; İnsan, doğumuyla birlikte hayata hazırlanmalıdır; trafik kültürü, ailede başlamalı okul öncesi ile birlikte eğitimin her kademesinde güncellenerek geliştirilmelidir.

Trafik kuralları; Çocukluk yaşından itibaren verilmeye başlanmalıdır; yaya olarak / yolcu olarak dikkat edilmesi gerekenler öğretilmelidir.

Trafik işaretleri; Çocuğun okula başlaması ile birlikte, okul geçidi / yaya geçidi / yaya kaldırımı / durak / trafik lambaları, çocuklara öğretilmeye başlanmalıdır.

Çevre; Yol güzergahları ve etrafındaki düzenlemeler, kullanım kolaylığı ve güvenliği perspektifinden risksiz ve ergonomik olarak dizayn edilmelidir.

Medya; Her tür haberde toplumun gözüdür / kulağıdır; toplumsal bilgilendirmede, yanlışlar ve doğrular paylaşılarak hataların en aza indirgenmesinde en önemli iletişim yoludur.

Trafik kazaları; Yukarıda verilmek istenenler gerektiğince yapıldığında, hasarlı / yaralanmalı / ölümlü kazalar çok çok azalacaktır.

Trafik güvenliği kültürü; Toplumlar, her şey insan için perspektifi ile her kurum / her kuruluş kendi görev ve sorumluluğunu gerektiğince yaparak / kazaları sürücü hatası diye ötelemeyerek / kazalara sebebiyet verebilecek her tür riski düzeltilerek / trafik güvenliği eğitimini okullarında küçük yaşlardan itibaren vererek / denetimlerini oto kontrol esasına dayandırarak / hata yapanlara gerekli yaptırımları uygulayarak, önlenebilir trafik kazalarını sıfırlamanın yollarını araştırmalıdır. Bunlar yapılabildiğinde trafik güvenliği kültürü kendiliğinden oluşacaktır.

Toplumda olması istenen trafik güvenliği kültüründen bazıları;

- Bakımsız taşıtla yola çıkılmamalıdır,

- Taşıtta kalitesiz yakıt kullanılmamalıdır,

- Taşıta mevsimine uygun lastik kullanılmalıdır,

- Taşıta kapasitesinin üstünde yolcu / yük alınmamalıdır,

- Yaya ve okul geçitlerinde; sürücü yayaya yol vermelidir,

- Güvenli olmayan yollar trafik güvenliğine uygun hale getirilmelidir,

- Sürücü ve yolcu (şehir içi dahil) taşıta binince emniyet kemerini takmalıdır,

- Trafikte en önemli unsur, saygı / empati / sorumluluk kuralı, topluma kazandırılmalıdır,

- Yaya, taşıt yolunun her yerinden karşıdan karşıya geçme hakkının olmadığını bilmelidir,

- Sürücü, taşıt içerisinde sigara içmemeli / telefonla meşgul olmamalı / aşırı hız yapmamalıdır,

- Kazaların herkesin başına gelebileceği hatırlatılarak, toplumsal umursamazlık durumu ortadan kaldırılmalıdır,

Vb. kurallar kamuoyu oluşturmak için gündemde tutulmalı, her birey / her kurum / her kuruluş sorumluluk almalıdır.

Nevşehir’de Trafik Güvenliği Projesi