42 MADDEDE K O N Y A
Trafik numarası 42 olan Konya’yı madde madde ele alalım.
1.Çumra’da Çatalhöyük ile başlayalım. Milattan 7 bin yıl önce bu diyarda toplumsal bir yaşam vardı. Hüyüğün 13 yapı katı açığa çıkarılmıştır. Neolitik tarım devriminin en önemli merkezi burasıdır. Kerpiç, ağaç ve kamış, mimaride önemli yer tutar. Püsküren dağ resmi (volkan) Karadağ ya da Hasan Dağı’dır.
2.Eflatun Pınarı Beyşehir İlçesindedir. Hitit anıtı. Blok taşlar üzerinde üstte güneş kursu, ortada tanrı ve tanrıça figürleri, yanlarda ve altta ellerini kaldırmış dua eden insan figürleri dikkat çekmektedir. Anıt sulak bir yerde bulunur.
3. Fasıllar anıtı Beyşehir ilçesindedir. Yüce Tanrı burada bir dağ tapınağında iki arslan arasında görülmektedir.
4. İvriz Kaya Anıtı Tuvana Krallığı yapıtıdır. Halkapınar İlçesindeki relyefte ( kabartma ) Tanrısına şükran için üzüm ve buğday sunan kral görülmektedir. Ereğli Ovasına bereket götüren, elektrik üretme olanağı veren İvriz karstik pınarı yakınındadır. Burada doğanın nimeti su, tarihi anıtı daha anlamlı kılmaktadır.
5. Kubadabad Sarayı kalıntılarını ziyaret edelim. Beyşehir Gölü sahilinde harika bir yere kurulmuş saray Gölyaka-Hoyran Köyündedir. Alaaddin Keykubat’ın sarayındaki çiniler ve panolar Karatay Medresesi Müzesi’ndedir.
6. Sille, erken Anadolu Hristiyanlığının en önemli merkezlerinden biridir. Burada kilise, hamam, cami ziyaret edilebilir.
7. Kapadokya’nın peribacalarına benzer oluşumlarıyla dikkat çeken Kilistra, Hatunsaray - Gökyurt köyündedir. Haç Planlı Şapel, Sümbül Kilise, Sarnıç, Şırahane ziyaret edilebilir.
8. Doğasever gezginler için Konya’da olağanüstü ilgi çeken yerlerin başında Meke Krateri ve Gölü gelir. Jeolojik olarak maar da denilen bu oluşum yerbilim öğrenimi görenler için doğal bir laboratuvardır.
9. Obruk Yaylası’nın sulu ve kuru kuyuları ziyaret edilmelidir.
10. Yerköprü Çağlayanı Hadim ilçesindedir. Göksu Çayının oluşturduğu bir hidrocoğrafik mucizedir. Çayın yer üzerinden ve yer altından geçerken birleştiği bir doğa harikasıdır. Traverten tüflerinin altında Yerköprü Mağarası vardır; gölcükler oluşmuştur.
11. Konya bir kaplıcalar ilidir. Ilgın Kaplıcası, İsmil Kaplıcası, Hüyük Köşk Termal Kaplıcası birçok sayrılığa karşı iyileştirici özellik sunmaktadır.
12.Alaaddin Tepesine çıkıp Alaaddin Camisini ziyaret edelim. Yüksek taç kapıları, kale gibi yüksek ,kalın duvarları, işlemeli mermer sütunları, çini işlemeleri, yüksek sanatlı ahşap minberi ile harikulade bir dini anıttır. Yalnızca bu camiyi ziyaret için bile Konya’ya gidilebilir. Sultan Mesud I döneminde yapımına başlanmış , oğlu Kılıçarslan ve torunları İzzeddin Keykavus döneminde devam edilmiş ve Alaaddin Keykubat döneminde tamamlanarak ibadete açılmıştır.
13. Selçuklu Köşkü’nün yalnızca bir duvar parçası kalmıştır.
14.Sahip Ata Külliyesi Larende Camisi olarak da bilinir. Selçuklu sanatının olağanüstü yetkin örneklerinden biridir. Taş işçiliği dikkati çeker. Burada taş, mermer, tuğla ve çini uyum içinde kullanılmıştır. Külliye hamam, türbe ve hangahı da kapsar.
15. Hasbeyoğlu Darü’l- Hüffazı. Kubbenin tuğla yapısı farklı olan bir okuldur. Mermerleri oya gibi işlenmiş, mozaik çinilerle süslü mihrabı dikkat çeker.
16. Şerafeddin Camisi. Klasik Osmanlı dini mimarisine örnek bir eserdir.
16. Selimiye Camisi. Kanuni’nin oğlu Sarı Selim’in şehzadeliği Konya’da vali olarak geçmişti. Padişah olunca bu camiyi yaptırdı. Minberi, mihrabı mermer işçiliğinin şaheseri sayılır.
17. Aziziye Camisi. Barok üslubuna göre yapılmış son Osmanlı Dönemi eserlerindendir. Padişah Abdülaziz’in yardımlarıyla yapıldığından O’nun adı verilmiştir. Taş ve mermer işçiliği harikuladedir.
18.Mevlana Müzesi …Konya ile adı anılan Mevlana Celaleddin Rumi’nin türbesi eski bir gül bahçesindedir . Dergah ve Türbe 1926’da Müze’ye çevrilmiştir.
19. Şems-i Tebrizi Türbe ve Camisi de kentin önemli ziyaretgahlarındandır.
20. Karatay Medresesi Çini Eserler Müzesi. Görkemli taç kapısı, duvarlarını süsleyen Selçuk çinileriyle sanatlı bir yapıdır.
21. İnce Minare Medresesi Taş ve Ahşap Eserler Müzesi. 1254’te Hadis İlmi okutmak için yaptırılmıştır. Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı dönemi taş ve ahşap eserler sergileniyor.
22. Sırçalı Medrese Mezar Anıtları Müzesi. Çinilerinden dolayı bu adla anılsa da Muslihiye Medresesi’dir aslı.
23. Arkeoloji Müzesi. Konya ve çevresindeki höyüklerde yapılan kazılardan çıkan buluntular burada sergileniyor. Konya’ya gidip de bu Müze’yi görmemek Konya’yı tanımamak demektir. Sadece Roma dönemi lahitleri Müze’ye olağanüstü bir varsıllık kazandırır…
23. Etnografya Müzesi. Halılar, kilimler…Burası dünyanın belli başlı birkaç merkezinden biri kabul edilir.
24. Atatürk Müzesi, 1912 yapımı güzel bina, Mareşal Gazi Kemal Paşa’nın Konya ziyaretlerinde kaldığı evdir. Konya halkncaı 1928’de Yüce Önder’e bir şükran ifadesiyle armağan edilmiş, 1964’te Müze’ye çevrilmiştir.
25. İzzet Koyunoğlu Müzesi. TCDD görevlisi İzzet Bey, ömrü boyunca topladığı eserleri önce yaşadığı evinde sergilemiştir. ABD müzecilerinin milyonlarca dolarlık önerilerini reddeden yurtsever, aydın Konyalı Koyunoğlu, derlediği eserleri Türk halkına bağışlamıştır. Belediye müze ve kitaplık için çağdaş bir yapı hazırlamıştır. Eski ev de onarılmıştır. Müze yazma, basma eserler konusunda çok varsıldır.
26. Yusuf Ağa Kütüphanesi. 1794 tarihlidir. Klasik Osmanlı mimarisinin Konya’daki tek temsilcisi. Duvarları sanatlıdır; dikkat çeker. Ender yazma eserler, koleksiyon ürünü kitaplar araştırmanlara sunulmaktadır.
27. Ahırlı İlçesinde görülecek ne vardır ? Dipsiz Göl görülmeğe değer bir oluşumdur.
28. Akören eskiden ,içinde yaban hayvanlarını yaşadığı ormanlık bir alanmış. Ağaç evreni. Av vuran, av veren. 7 viraneden dolayı bu ad verilmiş. Akören ve May yapay gölcükleri ziyaret edilebilir.
29. Akşehir denilince akla Nasreddin Hoca gelir. Belde Sultan Dağı eteğinde, düzlükte gelişmiştir. Hoca’nın türbesi, Taş Medrese ziyaret edilebilir.
30. Altınekin kıraç yereyde kurulmuştur. Selçuklu’nun önemli tecim ortacı idi.
31. Beyşehir ,Eşrefoğlu Beyliğinin paytahtı. Aynı adlı göl kıyısında güzel bir beldedir. Bozkırda bir su cenneti. Camileri, türbeleri,bend yapısı ziyaret edilebilir.
32.Bozkır step anlamında değildir. Beldeyi fetheden Boz Kır Bey’in adı verilmiştir. Bir adı da Siristat. Eskiden çevrede kurşun madeni çıkarılırmış.
33. Cihanbeyli’nin bir adı da İnevi’dir.
34. Çeltik, Karaman Eyaleti’nin Akça Şehri…
35. Çumra denilince akla Çatalhöyük gelir. Karaman Köprüsü, Esat Paşa Camisi, Sırçalı Höyük ziyaret edilebilir.
36. Derbent, Tatlarhisarı adıyla belgelerde geçer.
Derebucak, çevresi ormanlık, yaylası ünlü, mağaraları dikkate değer…Suludere, Körük İni gezilebilir. Taşpınar’daki Hitit kabartması ilginçtir.
Doğanhisar eski Meteos’tur. Selçuklunun simgesi Doğan kuşundan gelir adı. Testicilik dikkat çeker.
37 . Emirgazi, adını Emrullah Gazi Türbesinden almıştır. Yeraltı yaşama mekanları ziyaret edilebilir.
Ereğli, Eski Kibistra, Tuvana…Roma İmparatoru Heraklea’nın onurlandırıcı adıyla anılır. Karamanoğulları’nın yazlık bayındır beldesi. İvriz karst kaynağının suları sayesinde Toroslar ile Doğu Konya ovalarının dokunum alanında bir vaha ortaya çıkmıştır. İvriz Baraj Gölcüğü de sulama amaçlı değerlendirilir.
Güneysınır, Güdelesin Höyüğü önemli bir arkeolojik kazı alanıdır. Kızılöz, Aydoğmuş gölcükleri ziyaret edilebilir.
Hadim, Belde-i Hadimül İlm- Bilimin hizmetçisi olanların yetiştiği, yaşadığı kent. Bolat Yaylası ve Astra Antik Kenti dikkate değer ziyaret yerleridir.
Halkapınar, Eski Zanapa… Yakındaki İvriz Kaya Kabartması ziyaret edilebilir.
Hüyük, Göller Yöresi’nin beldesi…Eflatun Pınarı Hitit anıtı ziyaret edilebilir.
38. Ilgın, bir sular beldesidir. Çünkü Çavuşçu Gölü, şifalı sıcak sulu kaplıcaları vardır. Hititlerin Yalburt kenti burasıdır. Selçuklu ve Osmanlı yönetiminin önem verdiği beldede kümbet, cami, kervansaray ziyaret edilebilir.
Kadınhanı, Mahmut Kızı Raziye Hatun’un yaptırdığı taş handan dolayı adı Saiteli iken Kadınhanı olarak değiştirilmiştir. Sait bir Selçuklu emiridir ve bu yöre ona arpalık olarak verilmiştir. Belde bu hanın çevresinde gelişmiştir.
Karapınar, Sultaniye…Yerbilimlerine ilgi duyanlar için doğal bir volkanoloji laboratuvarıdır. Meke krateri dikkat çeker. Eski Tuzla Gölü günümüzde kurumuş haldedir. Obruk gölleri de görülmeğe değer doğa anıtlarıdır. İlçede yeraltı yaşama mekanları vardır. Beldede Sarı Selim Külliyesi, Yağmapınar Camisi, Reşadiye Camisi ziyaret edilebilir. Mağaralar da dikkat çeker.
Karatay, Tarihi Prehistorik döneme değin iner. Selçuklu, Karamanoğulları, Osmanlı dönemi eserleriyle varsıldır. Müzeler, hanlar dikkat çeker.
Kulu, Drya kalıntıları üzerinde kurulmuştur. Kulupoğlu Mustafa Bey bir aşiret reisi; beldenin adı buradan gelir. her aileden birkaç bireyin İsveç’te yaşadığı ilçedir. Düden gölü bir kuş cennetidir; 180 kuş çeşidi barınır. Karacadağ kasabasında mağaralar ziyaret edilebilir.
Meram, Camileri, müzeleri,türbeleri, hamamları ve köprüsüyle dikkat çeker.
Sarayönü, Eskiden halkın kaçarak yerleştiği geniş, kullanışlı inler saraya benxetildiği için adı Saray İni olmuş. Başhöyük köyünde bir Kafkasya geleneksel düğününde hazır bulunup folklorik-etnografik gözlem yapma olanağı vardır.
Selçuk : Oğuzlar Yabguluğu içinden kopup gelen bir Kınık Beyi olan Selçuk’tan adını alan belde-mahalle. Burası bir göl tabanıdır. Takkeli ve Loras Dağı arasında yer alır. Selçuklu anıtları beldeye varsıllık kazandırır: Selçuklu Köşk Yıkıntısı, Alaaddin Camisi, Sultanlar Türbesi, Beyhekim Mescidi, İnce Minareli Medrese ziyaret edilebilir.
Seydişehir, Horasanlı Şeyh Harun Veli’nin gelip konakladığı yerde kurulan köy zamanla nüfus kazanarak belde olmuştur. Toroslarda yaylaklar, avlaklar,mağaralar, şifalı sıcak sular…Kale,türbeler ziyaret edilebilir.
Taşkent, Komesettin İli. Avşar, Köseliler, Çetmi Türkmenlerinin yerleştiği belde. Pirlerkondu adıyla da bilinirdi. Çevrede azalmış olsa da güzel çam ormanları beldeyi güzelleştirir.
39. Tuzlukçu, düzlükte kurulmuş bir beldedir. Akşehir Gölünde sazan ve turna balığı avlanır. Doğal Sit Alanı’dır burası.
Yalıhüyük, çevresi yaylalarla ünlüdür. Gölcük Yaylası bunlardan biridir.
Yunak, Lidya’nın Kral Yolu ( The Royal Road ) buradan geçmektedir. Sur kalıntıları, mağaralar, kale yıkıntıları dikkati çeker kalıntılardır. Hursunlu Köyü Taşkınlar Yaylasındaki kale ve içindeki kent yıkıntıları görülebilir. İlçede Tümülüs, kilise öreni de vardır.
40.Konya’dan eşe,dosta armağan için ne alınır : Mevlana şekeri, tahta kaşıklar, kilim, eski halı, yün çorap…
41. Geze geze yorulduk. Ne yemeli? Özgün Konya yemekleri içinde ‘’etli pide’’ başta gelir.
42. Yaza yaza, söyleye söyleye Konya bitmez, tükenmez. Ülkemizin en büyük toprak genişliğine sahip ilini tadına vara vara , tanıya, öğrene gezmek için en azından bir hafta, 10 gün ayırmak gerekiyor.
………………………..
