AKSARAY NEVŞEHİR İL SINIRINI ÇİZEN BİR KARADAĞ
Doç. Dr. Faruk GÜÇLÜ
Yurdumuzda ve Dünya da pek çok dağın adı Karadağ’dır. Toprağının ya da üzerinde mevcut ağaçların rengi sebebiyle genellikle “siyah” anlamına gelen Karadağ adları verilmiştir.
Karadağ’ın ön yüzü Kozluca Köyü’ne yandan Yuva Köyü’ne ve Ovaören Köyü’ne bakar.Bu köyler Nevşehir’e bağlıdır. Arka yüzünde Aksaray’ın Levkere , Alayhan ve Gelesin köyleri vardır. Bu nedenle Karadağ’ın sivri olan zirvesi Nevşehir Aksaray il sınırını oluşturur. Ovaören ve Gökçetoprak’ın Tabal Krallığı döneminde önemli bir yerleşim yeri olduğu unutulmamalıdır.
Ovaören ve Gökçetoprak bölgesinde Tabal Krallığına ait çalışma yapan bilim adamları Karadağ üzerinde de Tabal Krallığına ait bazı bulgular elde etmiştir.Kozluca Köyü’nün Yuva’ya bakan yanındaki taş ocağında bir kaya mezarı bulunması da bölge de çok eski bir yerleşim olduğunu göstermektedir.
18 YY ortalarında Kozaklı Kalecik Köyü’nden Kozluca Köyü’ne gelen Aşık Memiş’in yerleştiği Kozluca Köyü’nün bugünkü yerleşim yerindeki mağaralarda Kozluca Köyü’nün mevcut yerinde de bir eski yerleşim olduğunu ortaya koymaktadır. Ancak bu yerleşim büyük olasılıkla Selçuklu ve Osmanlı öncesi dönemlere aittir.
Kuşkusuz Karadağ Anadolu uygarlıklarının hemen hemen hepsinin uğradığı dağlarımızın birisidir. İletişimin gelişmediği dönemlerde ve ateşle dumanla iletişim sağlanan zamanlarda önemli bir haberleşme merkezi olma konumundadır.
Dağın ön ve arka yüzünde orman olmaması ve ekilebilir arazi olmaması sebebiyle genellikle hayvan otlakıyesi olarak kullanılmıştır.
Karadağ’ın Kozluca Köyü’ne bakan yamacında soğuk su kaynakları vardır. Bunlar önce Yukarı Ardıçlı bölgesine sonra Aşağı Ardıçlı bölgesine ulaşarak kışın Bölükviran Göletine ulaşırlar. Yöre adlarından anlaşıldığı üzere bölge de önceden çok sayıda ardıç ağacı var iken bugün yok olmuşlardır. Özellikle Aşağı Ardıçlı bölgesinde ,Karadağ’ın hemen altında Kozluca Köyü’nden Göbekli’ye giderken Yamaç adıyla bilinen tepede çok sayıda eski mezarlık söz konusudur. Bu mezarlıkların Tabal Krallığı ve sonrasına ait olduğu sanılmaktadır. Ne yazık ki mezarlıklar tarla açan köylüler tarafından birer birer zamanla yok edilmişlerdir. Yamaç bölgesinde bazı mezarlıklar varlıklarını korumaktadır. Çok büyük olasılıktır ki Ardıçlı ve Yamaç bölgesinde çok eski dönemlerde bir yerleşim yeri olmuştur.
KARADAĞ
Gözümü açtığımda ilk gördüğüm Göbekli Tepesi
Bir de köyümüzün yarım yamalak ebesi
Çocukluğum Karadağ’ın heybetine bakmakla geçti
Siz bakmayın sessiz dingin göründüğüne
Kurt bile korkar sisli haline
Soğuk suları sızar gelir Ardıçlı deresine
Rüzgarlar ıslık çalar Tabal Krallığı ensesine..
Bu şiiri ortaokul sıralarında yazmışım.
Ülkemizde çoğu dağların özellikleri bilinmez. Yer almazlar coğrafya kitaplarında. Göbekli Tepesi de Karadağ da bu açısında sessiz ve hüzünlü.
