ANADOLUDAKİ MEDENİYETLER
Anadolu da Hititler, Frigler, Lidyalılar, İyonlar, Urartular, Persler (MÖ) daha sonra İskender İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu, Bizanslılar ve 1071 de biz Türkler gelerek yurt edindik.
Bu medeniyetler Anadolu da eser bırakarak birçoğunun günümüze kadar gelmesi sağlanmış, eserlerin korunmasında 1071 den sonra Anadolu coğrafyasına yerleşen biz Türkler gerekli hassasiyeti gösterdik göstermeye devam etmekteyiz.
Osmanlı İmparatorluğunun Anadolu coğrafyasının dışında Avrupa, Afrika ve Arap Yarımadasında bıraktığı eserlerin birçoğu tahribata uğramış kalan eserlerin korunmasında ilgili ülkeler gerekli hassasiyeti göstermemekteler.
Anadolu’nun kültür zenginliği olan diğer medeniyetlerden kalan eserler günümüzde kültür turizminde önem arz etmekte, ülke ekonomisine büyük katkı sağlamaktadır.
Esas bahsetmek istediğim konu ise Nevşehir Gülşehir Gökçetoprak ve Ovaören Köyleri sınırları içerisinde kalan Gökçetoprak Köyünün güney batısı, Ovaören Köyünün kuzeydoğusunda yer alan, yöre halkınca Yazılı Kaya ismi ile anılan üzerinde daha ziyade suda yaşamlarını sürdüren hayvan resimlerinin yer aldığı kaya.
Yakın zamanda yaptığım gezide bu Yazılı Kaya nın acıklı durumu ile karşılaştım. Maalesef Define arayıcıları tarafından define bulmak amacı ile Yazılı Kayanın birçok yerlerini kırarak, kaya etrafında kazılar yaparak bu mirası tahrip etmişler. Kimler tarafından yapıldığını bilmemekle birlikte, milyonlarca yıl önce oluşmuş kaya içerisinde define olabileceğini düşünen cahil ve vandal düşüncenin olması hayret verici. Bu vandal düşünce kayayı dinamitle parçalarsa da şaşmam. Çocukluğumda hatırlarım bu bölgede bulunan bazı kaya kiliselerinin içerisindeki resimler ve figürler yerden alınan taşları bu resimler vurularak tahribat yapıldığını. Buna çocukluk diyebiliriz ama yine de yapılmaması gerekenlerdi.
Devletimiz tarihi eserlerin korunmasında gerekli hassasiyeti ve önemi göstermekte. Nevşehir Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü ilimizde bulunan tarihi eserler ve bölgemizde yaşamış medeniyetlerden günümüze kadar ulaşmış bu eserlerin korunmasında gerekli hassasiyet ve önemi göstermekte. İşte biz burada bu eserlerin korunmasında ilgili kurumumuza gerekli yardımları sağlamak için bilgiler paylaşmalıyız. Her eserin başına bir koruma görevlisi dikemeyiz. Ama eserlerin durumu hakkında bilgileri paylaşmak önlem alınmasına katkı sağlayacaktır. Yazılı Kayanın bu tahribatlardan uzak kalması önlenebilir. Birçok tarihi eserin korunması fiziki olarak sağlanmakta örnek verecek olursak birçok eser kafeslerle çevrilerek vandalların zar vermesi önlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca Yazılı Kayanın bulunduğu yere kaya üzerindeki resim ve figürlerin ne anlama geldiğinin yazılı bir tanıtım levhası ile ziyaretçilerin bilgilendirilmesi daha iyi olur diye düşünüyorum.
Kültürel varlıklarımızı korumak hepimizin görevi.
28.03.2021
İhsan BİÇKİN
