<span style="color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);">Bugün Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün ebediyete intikal edişinin 77. yıl dönümü. Atamızı saygı, sevgi, rahmet ve özlemle anıyoruz.</span> <p style="padding-top: 0px; margin-bottom: 10px; color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);"><strong>MUSTAFA KEMAL ATATÜRK'ÜN ÖLÜMÜ!</strong></p> <div style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);"><strong>SİROZ TEŞHİSİ KONULMASI</strong></div> <div style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);"> </div> <div style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);">Mustafa Kemal Atatürk, 1938 başlarında iştahsızlık ve halsizlik hissetmeye başladı. Vücudunun çeşitli yerlerinde kaşıntılar meydana geliyor ve burun kanamaları güçlükle önleniyordu. Bu kaşıntıların Çankaya Köşkü'ndeki karıncalardan meydana geldiği öne sürüldü ve köşk ilaçlamaya alındı. Atatürk de özel bir kür tedavisi için Yalova Termal'e gönderildi. Termal Otel'de, 22 Ocak 1938 günü Atatürk'ü muayene eden Dr. Nihat Reşat Belger, karaciğer rahatsızlığından kuşkulandı ve Atatürk'e siroz teşhisi koydu. Doktor Belger'in mutlak surette perhiz yapmasını tavsiye ettiği Atatürk, Termal Otel'deki tedavisine bir süre daha devam etti, ancak doktorların bütün itirazlarına rağmen 1 Şubat 1938'de tedaviyi yarıda bırakarak Bursa'ya hareket etti.</div> <div style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);"> </div> <div style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);"><strong>FRANSA'DAN DOKTOR GETİRİLMESİ</strong></div> <div style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);"> </div> <div style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);">Atatürk'ün sağlık durumunun ciddiyet göstermesi hükümeti de telaşlandırdı ve Başbakan Celâl Bayar, Avrupa'dan iki hekim getirilmesini önerdi. Atatürk o günlerdeki Hatay Sorunu yüzünden hastalığının dışarıda duyulmasının iyi olmayacağını düşündüğünü belirterek bunu reddetti ancak Türk doktorların kapsamlı bir muayene yapmasını kabul etti. 6 Mart 1938 günü beş doktor Çankaya Köşkü'nde Atatürk'e bir konsültasyon yaptılar ve siroz hastalığı teşhisini yinelediler. Atatürk'ün kesinlikle alkol almaması gerektiğini söyleyerek yoğun çalışma temposunu da biraz düşürmesini istediler. Atatürk bu önerilere olumlu yanıt verdi. Bu muayeneden bir süre sonra Başbakan Celâl Bayar'ın tavsiyesi üzerine Paris Tıp Fakültesi'nden Prof. Dr. Noel Fissenger Ankara'ya davet edildi. Fissenger Atatürk'ü muayene etti ve diğer doktorların teşhis ve tavsiyeleriyle örtüşen bir tanı-tedavi ortaya koydu.</div> <div style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);"> </div> <div style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);">İlk teşhisten sonra Fissinger Atatürk'e "Efendim, büyük savaşlar kazanmış olabilirsiniz ancak bu olayda vaka sizsiniz ve ben de sizin komutanınızım, lütfen bu hususu unutmayınız" telkininde bulunmuştu. Fransız doktorun sözleri, tavsiyeleri ve tavırlarından memnun kalan Atatürk doktorun tavsiyelerini ciddi şekilde uygulamıştır.</div> <div style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);"> </div> <div style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);"><strong>SON KEZ ANKARALILARIN KARŞISINA ÇIKIŞI!</strong></div> <div style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);"> </div> <div style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);">19 Mayıs 1938'de Ankara Stadyumu'nda Yugoslavya Savunma Bakanı Orgeneral Ljubomir Marić'i kabul ederken.</div> <div style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);"> </div> <div style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);">Atatürk'ün rahatsızlığı ve özellikle Avrupa'dan doktor getirtilmesi, dünyada geniş yankı buldu. Ölmek üzere olduğu ve siyasi mirasını kime bırakacağı yönündeki haberler üzerine Atatürk tüm dünyaya sağlıklı olduğunu göstermek isteyerek 19 Mayıs 1938 günü Ankara Stadyumu'nda halkın karşısına çıktı. Bu, Ankaralıların karşısına son kez çıkışı oldu. Kutlamalar çok parlak geçti, o günün anısına Ankara Stadyumu'nun adı 19 Mayıs Stadyumu olarak değiştirildi.</div> <div style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);"> </div> <div style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);"><strong>HATAY GEZİSİ VE İSTANBUL'A GEÇİŞ!</strong></div> <div style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);"> </div> <div style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(77, 78, 83); font-family: Arial, Helvetica, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.6px; background-color: rgb(242, 242, 242);"> <div style="margin: 0px; padding: 0px;">Atatürk aynı gün törenden sonra, Hatay Sorunu ile ilgili olarak Mersin'e hareket etti ve daha sonra Adana'ya geçti. Yapılan askeri geçit törenleri ile ordunun başında olduğunu gösterdi. Bu törenler işe yaradı, dış basında çıkan hastalık ve "ölüyor" tarzı haberler kesildi. Ancak bu seyahat Atatürk'ün hastalığını iyiden iyiye artırmıştı. Atatürk 26 Mayıs 1938 günü son defa Ankara'dan ayrıldı, İstanbul'a hareket etti.</div> <div style="margin: 0px; padding: 0px;"> </div> <div style="margin: 0px; padding: 0px;">İstanbul'da 1 Haziran 1938'de Savarona Yatı'na geçti ve 25 Temmuz 1938'e kadar orada kaldı. Yaz sıcakları üzerine tekrar Dolmabahçe Sarayı'na döndü.</div> <div style="margin: 0px; padding: 0px;"> </div> <div style="margin: 0px; padding: 0px;"><strong>VASİYETİ</strong></div> <div style="margin: 0px; padding: 0px;"> </div> <div style="margin: 0px; padding: 0px;">5 Eylül 1938 günü Atatürk vasiyetini[4] yazdı ve bütün malvarlığını belirli şartlarla, genel başkanı olduğu Cumhuriyet Halk Partisi'ne bıraktı. Kız kardeşine, manevi çocuklarına ve İsmet İnönü'nün çocuklarına para yardımı yapılmasını belirtti. Ayrıca Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu'na da belirli miktarlarda yardım yapılmasını istedi.</div> <div style="margin: 0px; padding: 0px;"> </div> <div style="margin: 0px; padding: 0px;">6 Eylül 1938'de Fransız doktor Fissenger üçüncü defa İstanbul'a geldi. Atatürk'ün karnında biriken su iyice artmıştı. O gün Atatürk'ün karnından tam altı litre su alındı. Fakat buna karşılık Atatürk'ü daha da rahatlatmak için on iki litre su alındığı söylendi. 18 Eylül 1938'de Başbakan Celâl Bayar, Dolmabahçe Sarayı'na geldi ve dört yıllık ekonomik plan dosyasını sundu. Atatürk, ülke ekonomisi için çok önem taşıyan projelerin gerçekleştirilmesi için Türkiye'nin önünde en fazla üç yıl olduğunu, bir dünya savaşı çıkacağını ve bir an önce bu projelerin hayata geçirilmesini istedi.</div> <div style="margin: 0px; padding: 0px;"> </div> <div style="margin: 0px; padding: 0px;"><strong>KOMAYA GİRMESİ!</strong></div> <div style="margin: 0px; padding: 0px;"> </div> <div style="margin: 0px; padding: 0px;">Hastalık giderek ilerliyordu ve Atatürk'ün karnında yeniden su toplanmıştı. Ekim ayında yeniden su alma işlemi yapıldı. İşlemin ardından 16 Ekim 1938 günü öğleden sonra Atatürk ağır bir komaya girdi. Hükümet, ulusu Atatürk'ün sağlık durumundan haberdar etmek amacıyla 17 Ekim 1938'den itibaren Anadolu Ajansı aracılığı ile resmi tebliğler yayınlamaya başladı. Atatürk girdiği komadan 21 Ekim günü çıktı. Çok istemesine rağmen sağlık durumu elvermediği için 29 Ekim 1938 günü Ankara'da cumhuriyetin onbeşinci yıldönümü kutlamalarına katılamadı. Bayram nedeniyle Ankara'da düzenlenen törenlerde Türk Ordusu'na hitaben yazdığı bayram konuşmasını Başbakan Celâl Bayar okudu. 29 Ekim akşamı Ankara'dan dönen Kuleli Askeri Lisesi öğrencileri Dolmabahçe Sarayı önünden geçerken sevgi gösterilerinde bulundular. Atatürk'ün TBMM beşinci dönem dördüncü yasama yılını açış konuşmasını da 1 Kasım 1938'de Başbakan Celâl Bayar okudu.</div> <div style="margin: 0px; padding: 0px;"> </div> <div style="margin: 0px; padding: 0px; text-align: center;"><img src="http://i.milliyet.com.tr/YeniAnaResim/2014/11/10/fft99_mf4959686.Jpeg" style="border-width: 0px; display: inline; height: 356px; width: 634px;" alt="" /></div> <div style="margin: 0px; padding: 0px;"> </div> <div style="margin: 0px; padding: 0px;"><strong>ÖLÜMÜ</strong></div> <div style="margin: 0px; padding: 0px;"> </div> <div style="margin: 0px; padding: 0px;">7 Kasım 1938 günü son defa karnından su alınma işlemi yapıldı. 8 Kasım 1938 akşamı saat 19.00'da Atatürk doktoru Neşet Ömer İrdelp'e bakarak "aleykümesselam" dedi ve son büyük komaya girdi.</div> <div style="margin: 0px; padding: 0px;"> </div> <div style="margin: 0px; padding: 0px;">9 Kasım günü ve gecesi bu ağır koma devam etti. Atatürk, 10 Kasım 1938 perşembe sabahı saat 9'u 5 geçe, İstanbul Dolmabahçe Sarayı'nda hayatını kaybetti.</div> </div>