<p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Derneklerle İlgi Merak Edilenler<o:p></o:p></span></strong></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"; font-weight:normal;mso-bidi-font-weight:bold">NEVŞEHİR(MHA)</span></strong><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif""> </span></strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">İl Dernekler Müdürlüğü ilimizde derneklerin sıkça karşı karşıya kaldıkları sorunlar hakkında önemli tavsiyelerde bulundu.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Derneklere kimlerin üye olabileceklerinden tutunda, derneklerin birden fazla amaç için kurulup kurulamayacaklarına, üye aidatlarının nasıl tespit edilebileceğinden tutunda derneklerin kimler tarafından denetlenebileceğine dair pek soru ve cevabın yer aldığı açıklamalarda dernek yöneticilerine de önemli tavsiyelerde bulunuluyor.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Maddi kazanç paylaşmak amacıyla dernek kurulabilir mi?</span></strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif""><br /> Maddi kazanç paylaşmak amacı taşıyan bir dernek kurulamaz. Ancak amaçlarını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu gelir kaynakları yeterli olmayan ya da isteyen dernekler gelir elde etmek için ticari işletme kurabilirler.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Kamu görevlileri derneklere üye olabilirler mi?</span></strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif""><br /> Kamu Hizmeti Görevlilerinden; Türk Silahlı Kuvvetleri, Kolluk kuvvetleri mensupları ile Özel kanunlarında dernek kurması yasaklananlar ve kısıtlananlar dernek kuramazlar, dernek üyesi olamazlar. Fakat faaliyetlerine katılabilirler. Üniversite öğretim görevlileri ve çalışanları rektörlüklerinden izin alarak dernek kurucusu ve yönetici olabilirler. Belediye başkanlarının profesyonel spor kulüplerine başkanlıkları hariç olmak üzere tüm derneklere üyeliklerine kısıtlama bulunmamaktadır. Bunlar dışındaki kamu görevlileri için herhangi bir kanuni kısıtlama / izin alma mecburiyeti yoktur.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Dernekler ne zaman faaliyete başlayabilir ve ilk genel kurula kadar geçici yönetim kurulu neler yapmak zorundadır? </span></strong><span style="font-size:10.0pt; font-family:"Arial","sans-serif"">Kuruluş bildirimi ve ekleri Mülki amirliğe verildiği andan itibaren dernekler tüzel kişilik kazanırlar. Ancak, tüzük ve eklerinin kanuna uygunluğuna dair tebliğ yapılıncaya kadar faaliyete geçemezler. Yazılı tebliğden sonra geçici yönetim kurulu, dernek defterlerini onaylatıp yetki belgesi/belgelerini düzenlemeli, makbuz bastırılmalı, bankada hesap açtırmalı ve üye kayıtlarına başlamalıdır. Dernek İlk genel kurula kadar sadece kongre hazırlığı yapar. Taşınmaz mal alamaz, ancak derneğe ait demirbaş vs alabilir, yardım toplama gibi faaliyetleri düzenleyemez. İlk kongrede organlarını oluşturarak fiil ehliyet kazanılır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Dernekler Aynı isimleri alabilir mi?</span></strong><span style="font-size:10.0pt; font-family:"Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Dernekler ancak genel kurul kararı ile fesh edilirse daha sonra aynı isimi ve amblemi alabilir. Ancak mahkeme kararı ile fesih ya da kapatma olursa aynı isim ve amblemi ya da kısaltma adı kullanamazlar.<o:p></o:p></span></p> <br /> <strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Dernekler birden fazla amaç için kurulabilir mi?</span></strong> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif""> Her derneğin yalnız bir tek amacı olabilir. Bu nedenle birden çok amaçlı dernek kurulamaz. Tümüyle bir anlam belirleyen ve bir birini tamamlayan amaçlar, tek amaç olarak sayılabilir. Birbirleriyle ilişkili olan konular ya da amaca giden faaliyetler olabilir. Örnek: spor derneği, sporu ilgilendiren araştırmalar, spor dalları, sporcunun eğitimi, muhtaç sporculara maddi manevi destek amacıyla yapılan kültürel etkinlikler ve faaliyetler tüzük içerisinde olabilir.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Onsekiz yaşından küçükler derneklere üye olabilir mi? </span></strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Küçüklerin, çocuk derneklerine üye olabilmeleri için onbeş yaşını doldurmuş ve ayırt etme gücüne sahip olmaları gerekmektedir. Ancak on beş yaşını doldurmamış olan küçüklerin, çocuk derneklerine üye olabilmeleri için yasal temsilcilerinin iznini almaları ve en az oniki yaşını bitirmiş olmaları gerekmektedir.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Üye aidatları nasıl tespit edilir?</span></strong><span style="font-size:10.0pt; font-family:"Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Üye aidatlarının tespitinin ne şekilde olacağı tüzükte belirtilmeli tercihen yönetim kuruluna yetki verilmelidir. Bu usulle, yönetim kurulu aidatları artırmaya veya eksiltmeye yetkili olur. Dernek kongrelerinin üç yılda bir yapılabileceği esası göz önüne alınırsa, yönetim kuruluna yetki vermenin daha doğru olacağı görülmektedir. Aidatlar, her ay, 3-6 ay veya yıllık toplu ödemeler şeklinde düzenlenebilir. Yine tüzükte belirtilmek şartıyla yönetim kurulu üyelerine de ayrı aidat ödeme zorunluluğu getirilebilir.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Dernek yönetim kurulu, üyelik başvurularını nasıl sonuçlandırmak zorundadır?</span></strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Derneklerin yönetim kurulları, alacakları kararda istedikleri gerçek yâda tüzel kişiliği üye kabul edip etmeme hakkına sahiptirler. Üyelik için ret kararının nedenini belirtme zorunluluğu yoktur. Ayrıca herhangi bir şikâyet yolu da bulunmamaktadır. Ancak 30 gün içinde üyelik ret veya kabul kararını vererek ilgiliye bildirmek zorundadırlar.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Üyelikten istifa nasıl olur?</span></strong><span style="font-size:10.0pt;font-family: "Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Derneklerin üyeleri ( her türlü kurulda olanlarda da yönetim denetim vs dâhil ) yönetim kurulu başkanlığına hitaben yazdıkları bir dilekçe ile istifa etmiş sayılırlar. Bu gerekirse iadeli mektup ya da noter aracılığı ile de olabilir.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Yetki belgeleri kimlere hangi süreler için verilir?</span></strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Yönetim kurulu kararı ile görevlendirilen kişi ya da kişiler yönetim kurulunun görevde kaldığı sürece başkan tarafından 3 nüsha düzenlenerek, 15 gün içinde dernekler birimlerine verilir. Bir nüshası dernekler birimlerinde diğer nüshalar yetkili kişide ve dernekte bulundurulur. Yetki belgesinin üyelere verilme zorunluluğu kanunda belirtilmemiştir. Bu yüzden üye olmayanlara da düzenlenebilir. İstendiği ilgili kişiye düzenlenen belge iptal edilerek bir başkasına da düzenlenebilir<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Üye aidatlarının ödenmemesi halinde ne yapılır?</span></strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Derneklerin tüzüklerinde üye aidatları ile ilgili hükümlerin net olarak belirtilmesinin işleyiş açısından kolaylık getirdiği görülecektir. Buna göre tüzüklerinde üye aidatlarını süresi içinde yatırmayanların genel kurula katılamayacakları ve üyeliklerinin sona erdirileceği belirtilebilir. Böyle durumlarda üyelik aidatını ödemeyenlere yazılı tebligat yapıldıktan sonra belirtilen süre (30 gün azami) içerisinde üye aidatları ödenmezse, üyelikleri yönetim kurulu tarafından alınacak kararla düşürülür. Ancak son karar mercii genel kuruldur.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Üyelik hak ve borçları başka bir şahsa geçebilir mi? </span></strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Üyelik hak ve borçları şahsa bağlıdır. Miras yolu veya hukuki bir muamele ile başka bir şahsa geçemez.<br /> <strong>Üyelikten çıkarılma nasıl olur?</strong><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Üyelikten Çıkarılma; Yönetim Kurulu, varsa Disiplin Kurulu veya Haysiyet Divanı kararının yaptığı tekliflerini uygular veya uygulamaz sonuç İlgiliye bildirilir. Yapılacak İlk genel kurul da nihai karar verilir. İlgilinin 1 ay içinde genel kurul kararına itiraz(dava açma)hakkı vardır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Yönetim Kurulu toplantıları nerelerde yapılabilir? </span></strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Yönetim Kurulu, Denetim Kurulu, Onur Kurulu ve Danışma Kurulu gibi organların toplantı yapma yerleri için mevzuatta herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır. Ancak tüzüklere bu konuda bağlayıcı hükümler konulabilir. Aksine hüküm yoksa yönetim kurulu kararı ile toplantılarını alacakları bir kararla istedikleri bir yerde (il, ilçe vb )yapabilirler.<br /> <strong>Yönetim Kurulu toplantısına katılmayan üyelere ne işlem yapılır?</strong><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Yönetim kurulu toplantılarına mazeretsiz katılmayan üyelerin durumu tüzükte belirtilmelidir. Bu şekilde yönetim kurulu üyelikleri düşürülebilir.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Yönetim Kurulu karar yeter sayısı ne anlama gelmektedir? </span></strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Yönetim kurulu üyesi 5 olan bir derneğin 3 asil üyesi ile toplanarak kararlar alabilir. Toplantıya katılmayan diğer üyeler isterlerse alınan kararları görebilir itiraz şerhi koyabilirler.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Yönetim Kurulu üye sayısı en az kaç kişiden oluşur ve değişken olabilir mi? </span></strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Yönetim kurulu üye sayısı en az 5 asil 5 yedek kişiden oluşur ve bunun üstünde sayılar olabilir. Tüzüklerde üye sayıları “yedi, sekiz ya da dokuz veya on bir” gibi kesin ifadeler bulunmalı, “yönetim kurulu üyeleri en az yedi kişiden veya en fazla on iki kişiden oluşur” gibi ifadeler olmamalıdır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Yönetim Kurulu kararlarında Oyların eşitliği halinde ne yapılır? </span></strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Dernek tüzüğüne, oylamalarda eşitlik halinde başkanın bulunduğu tarafın üstün sayılacağına dair hüküm konulabilir. Böyle bir madde konulduğu zaman başkanın oyu 2 oy olarak değerlendirilebilir.<br /> <strong>Yönetim Kurulu kararları için mahkemeye başvurulabilir mi?</strong><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Yapılan usulsüzlük veya başka nedenden dolayı yönetim kurulu hakkında ilgili mahkemelere suç duyurunda bulunulur. Derneğin en yetkili organı olan genel kurula intikal ettirebilir.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Dernek organlarına Seçim nasıl yapılır?</span></strong><span style="font-size:10.0pt; font-family:"Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Seçimler de en sağlıklı yöntem kapalı oy açık sayımdır.<strong> </strong>Açık oylama da yapılabilir. Seçim usulünde çarşaf liste ya da her aday için ayrı ayrı oylama da yapılabilir. Tüzükte oylamanın nasıl yapılması gerektiği yazılmalıdır. Seçimler delege usulü şeklinde de yapılabilir. Bu yöntemde üyeler önce delegeleri seçer daha sonra delegelerde organların oluşturulmasında oy kullanabilir.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Yönetim kurulunda eksilme olduğu takdirde yedek üyeler nasıl asıl üyeliğe geçer?</span></strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">İlk yönetim kurulu toplantısında sıradaki yedek üye saptanır. Yazılı tebligatta bulunulur ve ilk toplantı için çağrılır. Yedek üyeler listesindeki sıralamaya seçilir eşit oy almış yedek üyeler, bulunuyorsa, hakkından vazgeçme olmadığı takdirde, kura çekimi ile boşalan asıl üyeliğe girecek üyeyi saptamak yoluna gidilecektir. Hiç bir suretle yedek üye varken eksik sayı ile karar alınamaz yani tüzükte 9 asil üyesi bulunan yönetim kurulu 8 kişi ile dernek işlemlerini yürütecek kararlar alamaz yedeklerden sayı tamamlanır. İstifalar ile boşalan üyeliklere yedek üyeler getirilir. Yönetim Kurulu başkanı, başkanlık görevini vekâleten kime ya da kimlere bırakabilir?. Dernek tüzüğünde birden fazla başkan vekili olması durumunda dernek yönetim kurulu başkanı sırayla vekâleti bırakır. Başkan vekili olmaması halinde ise üyelerden birine vekâlet verebilir.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Yönetim Kurulu hangi olağanüstü hallerde görevine devam eder?</span></strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif""><br /> Genel kurul toplantılarında toplantı yeter sayısına ulaşılamadığı durumlarda en az bir hafta en fazla 60 gün içinde gerekçesiz 6 ay içerisinde ise gerekçeli toplantı yapılır. Bunda da yeterli çoğunluk sağlanamaması halinde bir genel kurul toplantısı yapılamamış sayılacaktır. Dernek yönetim kurulu üyeleri istifa etmedikleri takdirde, yönetimi zımnen kabul anlamına geldiğinden, mevcut yönetim bir sonraki genel kurula kadar görevinde devam edecektir.<br /> <strong>Dernek defterlerinin kayıtları nasıl olur?</strong><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Karar defterinin sayfa sonunda imza için bırakılan bölümü hariç defterlerin satırları, çizilmeksizin boş bırakılamaz ve atlanamaz. Ciltli defterlerde, defter sayfaları ciltten koparılamaz. Tasdikli form veya sürekli form yapraklarının sırası bozulamaz ve bunlar yırtılamaz. Hatalı yazılan rakam ya da yazının üstü tek çizgi ile çizilerek parafe edilmeli doğrusu yazılmalıdır. Kararlar yazılırken silinti kazıntı olmamalı dakstil gibi malzemeler kullanılmamalı, hata varsa (para miktarı, yazılı metin vb ) üstleri tek çizgi ile çizilmeli doğrusu üstüne yazılmalıdır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Bildirimler ne zaman yapılır?</span></strong><span style="font-size:10.0pt;font-family: "Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Beyannameler her yıl 1 Ocak- 30 Nisan arasında, genel kurul, yerleşim yeri, organlarda değişiklik, taşınmaz mal bildirimi 30 gün içinde mülki amirliğe bildirilir. Yetki belgesi 15 gün içinde ( dernekler birimine) defter ve belgeler zayi belgesi için 15 gün içinde (mahkemeye) müracaat edilmelidir.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Alındı belgesinin kullanımı nasıl olur?</span></strong><span style="font-size:10.0pt; font-family:"Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Makbuz üzerindeki adres bölümünde kişinin ikamet yeri yazılır. Dernek saymanınca teslim alınan alındı belgeleri alındı belgesi kayıt defterine kaydedilir. Alındı belgelerinin, eski ve yeni saymanlar arasında tutanakla devir teslimi yapılır. Alındı belgesi ciltlerinin bastırıldıktan sonra tamamı, numarası en küçük olan alındı belgesi cildinden başlamak üzere defterin yalnızca başlangıç, bitiş ve serisi sütunları doldurularak, her bir satırda bir alındı belgesi cildi gösterilecek şekilde alt alta yazılmak suretiyle kaydedilir. Defterin diğer sütunları, alındı belgesi ciltlerinin gelir tahsil edecek kişilere teslim edilmesi veya teslim edilen alındı belgesi cildinin iade edilmesi sırasında doldurulur. Tamamı kullanılmadığı halde herhangi bir nedenle iade edilen alındı belgelerinin kullanılmayan yaprakları tespit edilerek sayman ve iade eden kişi tarafından tutanak altına alınır. Bu şekilde iade edilen alındı belgesi ciltleri, gelir tahsil edecek başka bir kişiye verilebilir veya yaprakları üzerine büyük harflerle ve görünebilecek şekilde iptal yazılarak bir daha kullanılmaz. Form veya sürekli form şeklinde bastırılan alındı belgeleri de başlangıç ve bitiş numaraları elli asıl ve elli koçan yaprağını ihtiva edecek şekilde gruplandırılarak yukarıda belirtilen usule göre kaydedilir ve kullanılır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Alındı belgesine yazılan meblağın tahsilinin yapılmaması halinde neler yapılmalıdır.</span></strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Alındı belgesinin ( bağış makbuzu) birinci sureti ilgili kişiden istenmeli ve gerekirse ayni ya da nakdi bağışı vermediğine dair imzası alınmalıdır. Şayet makbuzu kaybedilmiş ise o kişiden yazılı bir belge alınarak koçanın ikinci suretine eklenmelidir. Ayrıca nakdi değer yazılmış ise işletme defterine nakdi yardımın alınmadığı yazılmalıdır<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Gelir ve giderler ne zaman kayıt edilir?</span></strong><span style="font-size:10.0pt; font-family:"Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">İşlemler, defterlere günlük olarak kaydedilmeye çalışılmalıdır. Ancak, gelir ve gider kayıtları; a) İşlemlerin, işin hacmine ve gereklerine uygun olarak muhasebe düzeni ve güvenliğini bozmayacak bir süre içinde kaydedilmesi şarttır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">b) Kayıtlarını devamlı olarak muhasebe fişleri ve bordro gibi yetkili amirlerin imza ve parafını taşıyan belgelere dayanarak tutan derneklerde, işlemlerin bunlara kaydedilmesi, deftere işlenmesi hükmündedir. Ancak bu kayıtlar, işlemlerin esas defterlere kırk beş günden daha geç intikal ettirilmesine imkân vermez. Dernek defterlerinin denetim amacıyla istenmesi halinde, kırk beş günlük sürenin dolması beklenmeden kayıtların işlenmesi zorunludur.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Dernekleri kimler denetleyebilir?</span></strong><span style="font-size:10.0pt;font-family: "Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Dernekler: İçişleri Bakanı veya Derneğin bağlı olduğu İlin Valisi veya İlçenin Kaymakamı tarafından denetletilebilir. Spor Kulüplerini Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü denetleyebilir. Ayrıca Mahkeme kararı ile kolluk kuvvetlerde dernek ve eklentilerine girebilir. Bunların dışında hiçbir kurumun denetleme yetkisi bulunmamaktadır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Dernekler iktisadi işletme kurabilirler mi?</span></strong><span style="font-size:10.0pt; font-family:"Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Yurt, pansiyon, çocuk yuvası, aş ocağı, huzurevi, spor salonu, kamp tesisleri, sandık kuran ve lokal açan dernekler, bu hak ve yetkilerini aynı zamanda gelir getirme amacına yönelik olarak kullanılması durumunda aynı zamanda iktisadi işletme niteliği de doğacaktır. Tüzüklerinde iktisadi işletme kurma ve işletme konusunda hüküm bulunmayan dernekler tüzük değişikliği yaparak bu hak ve yetkiyi elde ederler. Dernekler Kanununda derneklerin iktisadi işletme konuları ile ilgili bir hüküm yoktur. Dernekler Kanununda hüküm bulunmayan hallerde Türk Medeni Kanunu hükümleri uygulanır. Derneklere bağlı iktisadi işletmelerin tüzel kişilikleri, bağımsız muhasebeleri, kendilerine tahsis edilmiş sermayeleri yoktur. Bunlara rağmen kurumlar vergisine tabidirler. Derneklerin amacı içinde yer alsa dahi, sürekli olarak yaptıkları ticari, sınai ve zirai işler iktisadi işletme olarak kabul edilmektedir. Kâr gayesi olmasa bile sürekli bir ticari faaliyet niteliği olan lokal, restoran, lokanta, konukevi, kamp yeri, eğlenme ve dinlenme merkezi olan dernekler vergi mükellefi olmaktadır. Uygulamada genel olarak derneğe bağlı ve sadece üyeleri için olsa ve kâr etmese dahi; pansiyon, yurt, lokanta-mal alım satımı, çeşitli kurslar (lisan kursu vb. ) kantin, çay ocağı, kamp işleticiliği gibi işler, Maliye Bakanlığı ve Danıştay’ca Kurumlar vergisine tabi olduğu kabul edilmiştir.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Kongre toplantı yeter sayısı nasıl tespit edilir? </span></strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif""><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Dernek kongrelerinde yeter sayı kanun koyucu dernekler lehine düzenleme yaptığı için ilk toplantıda tüzük değişikliği ve fesih amaçlı kongreler hariç diğer kongrelerde üye sayısını yarısından bir fazlasının toplantıya katılımı halinde toplantı yapılabilecektir. Eğer bu çoğunluk sağlanamazsa ikinci toplantı yönetim ve denetim kurulu üyelerinin tam sayısının en az iki katı kadar olacaktır.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><strong><span style="font-size:10.0pt;font-family:"Arial","sans-serif"">Tüzük değişikliği nasıl yapılır?</span></strong><span style="font-size:10.0pt; font-family:"Arial","sans-serif""><br /> Tüzük değişikliği olağan veya olağanüstü kongrelerde yapılabilir. Yönetim kurulu kongre kararını alırken değişmesini düşündüğü maddeleri gündeme getirebileceği gibi kongre esnasında değişilmesi istenen maddeler önergeler ile de gündeme getirilir. Bu toplantılarda toplantı yeter sayısı, toplam üye sayısının 3/2 sinin katılımı ile olur.Yani 120 üyesi olan bir derneğin toplantı yeter sayısı 90 dır. Toplantıya katılanlarında 3/2 si evet derse tüzük değişikliği gerçekleşmiş olur. Tüzük değişikliğinde oylar belirtilmelidir buradaki evet sayısı da katılanların sayısı 90 olduğu için en az 60 olmak zorundadır. Kararlar ya oy birliği şeklinde ya da kabul oyu sayısı ( 90) şeklinde de olabilir. Genel kurulun onayladığı andan itibaren yeni tüzük hükümleri uygulanır.<o:p></o:p></span></p>