Geçtiğimiz yıllarda satılamayan ve elde kalan patateslerin çöpe döküldüğü bölgemizde bu yıl Suriyeli savaş mağdurlarına yapılan yardımlar, MEDAŞ tarafından 1 Milyon TL yardım parası ile yapılan dağıtımlar nedeniyle depolarda ciddi oranda bir patates kalmadığı bildirildi.

Nevşehir ve civarındaki jeolojik yapıdaki farklı sertlikteki tüflerin oyulmasıyla oluşan soğuk hava depoları, merkez ilçeye bağlı Nar, Uçhisar, Göre, Ortahisar, Göreme, Kavak, Mustafapaşa beldelerinde yoğunluk gösteriyor. Patates depoları bölgede bir çok ailenin geçim kaynağı olmayı sürdürüyor.

Depolar bu iş için tasarlanmış makineler tarafından oyuluyor. Paletli iş makinelerinin dönüştürülüp bu iş için geliştirilmesiyle bu araçlar ortaya çıkıyor. Şanzıman bölümleri Ankara’dan, matkap elmasları yurtdışından getirilen araçların diğer aksamları ve tasarımları ise Nevşehir’de yapılıyor. Bu makinelerin ortalama maliyeti ise 200 Bin Türk Lirası civarında. 380 voltluk sanayi elektriği ile çalışan makinelerin matkabı tarafından oyulan bölgeden çıkan toprak alt taraftaki bant tarafından aracın arkasına yanaştırılan traktörlere aktarılıyor. Bu toprak ise traktör tarafından   depo koridorundan çıkarılarak, boş olan uygun alanlara dökülüyor. Bölgede oyulan depoların hacmi 1000 - 5000 kulaç arasında değişiyor. Bölgede bu sektörde metreküpten çok kulaç tabiri kullanılıyor. 1 kulaç ise 5 metreküplük alanı ifade ediyor. Bir deponun oyulma süresi hacmine göre değişmekle birlikte ortalama 2 ayı buluyor. Oyma işleminin depo sahiplerine maliyeti ise metreküp başına 12 Türk Lirası’nı buluyor. Toplam maliyeti ise deponun hacmine göre değişiyor. Depo kazılması işleminde her depoda 1’i operatör olmak üzere 3 kişi çalıyor. Bölgede depo oyma işini yapan 5 tane firma bulunuyor.

Bölgede aşırı nem ihtiva eden kayalar hava ile temas edince nemini kaybedip sertleşiyor. Tüf kaya bünyesindeki nemi dışarı verirken buharlaşma oluyor ve ortamdaki sıcaklığı emerek mevcut ortamı belirli bir ısıda tutuyor. Uygun ısı ve nem, depoya konulan ürünler için müsait bir ortam oluşturuyor.

Depolara konulan ürünlerin ve malzemelerin koruma süresi ise sekiz ay. Bu depolar geçmişte peynir, sebze ve meyvelerin korunması amacıyla kullanılmaktaydı. İlde tohumluk patates üretiminin artması, turunçgilin pazarlanmadan önce depolanması ihtiyacının olması ve depolanan ürünlerin bozulmadan uzunca bir süre saklanılması bu depolara olan talebi artırıyor.

Nevşehir ilinde yapılmış bu tarz 2000 den fazla depo bulunuyor. Bazı özel şirketler ait depolar bir tırın rahatlıkla dönebileceği  genişlikte. Bazı soğuk hava depoları ise genişlikleri açısından dünyanın en büyük soğuk hava depoları arasında. Depolara konulan ürünlerin temizlenmesi,taşınması nakliyesi, bölge insanın sosyo ekonomik gücünü arttırıyor ve yeni iş alanları oluşturuyor.