İşte Ziraat Mühendisi Mehmet Koç'un, Nevşehir'de çerezlik kabak yetiştiriciliğinin artırılması hakkında kaleme aldığı tavsiye, görüş ve bilgilerini içeren o yazı...
NEVŞEHİR İLİ VE TÜRKİYE GENELİNDE ÇEREZLİK KABAK YETİŞTİRİCİLİĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ HAKKINDA
Çerezlik kabak üretimi bakımından dünya geneli ülkeler arasında Çin birinci sırada ülkemiz ise ikinci sırada yer almaktadır.
2017 TÜİK verilerine göre ülkemizde çerezlik kabak üretimi bakımından ilk sırayı %34,53 oran ile Nevşehir almaktadır. Ancak ilimiz üniversitesinde Ziraat Fakültesi veya ziraat ile ilgili potansiyel Meslek Yüksekokulları bulunmadığı için çerezlik kabak ile ilgili projeler veya çalışmalar üretim bakımından ülke genelinde ikinci sırada yer alan Kayseri ilinin Erciyes Üniversitesi tarafından gerçekleştirilmektedir.
Özellikle Ürgüp sivrisi çeşidi ile ülke geneline nam salmış olan ilimizde çerezlik kabak yetiştiriciliğini geliştirilmesi ve üreticilerin bilinçlendirilmesi için üniversitemizde ziraat fakültesinin kurulması hatta uygun olduğu sürece “Çerezlik Kabak Araştırma Enstitüsü” gibi bir araştırma merkezinin kurulmasını tavsiye ederim.
Çerezlik kabak yetiştiriciliği Nevşehir ilinde uzun yıllardır geleneksel olarak son yıllarda ise modern yöntemlerle yoğun şekilde yapılmaktadır. Ancak unutulmamalıdır ki yoğun ve bilinçsiz şekilde yapılan yetiştiricilik gelecek yıllarda kabak bitkisinin konukçusu olan önemli hastalıkların ve zararlı böceklerin artmasına sebep olacaktır. Bu yüzden başta İl ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri olmak üzere üniversitemize kurulması gereken ziraat fakültesinin akademisyenleri ile yine kurulması gereken araştırma enstitüsü personellerinin yapacağı çalışmalar ile üreticiler bilinçlendirilirse gelecekte baş ağrıtacak ve ciddi problemlere sebep olabilecek hastalık ve zararlılara karşı önlemler erken dönemlerde alınabilir.
Çoğu üreticiler bilinçli şekilde yetiştiricilik yapmadığı için kabak bitkisi üzerinde yer alan ve bitki için hiçbir zararı olmayan bazı durumlarda kendiliğinden oluşan doğal beyazlıklar, mantari (fungal) hastalık olarak bilinmekte ve gereksiz yere bu belirtiler için ilaçlamalar yapılabilmektedir.
(Şekil 1) – Çoğu üretici tarafından fungal (mantari) hastalığa sahip olan ancak normalde sağlıklı bir kabak yaprağı
Nevşehir ilimizin çerezlik kabak yetiştiriciliği göz önüne alındığı zaman gerekli araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) çalışmalarına önemin verilmesi, üreticilerin yetiştiricilik konusunda bilinçlendirilmesi, yeni ve daha verimli-dayanıklı çeşitlerin geliştirilmesi için gerekli çalışmaların yapılması ve desteklerin verilmesi gerektiğini düşünüyorum.
Ziraat Mühendisi
Mehmet KOÇ
Nevşehir
