Sofular, Nevşehir ilinin Ürgüp ilçesine bağlı bir köydür. Köyün adı 1927 yılı kayıtlarında Sofiler olarak geçmektedir. Köy; Nevşehir iline 34 km, Ürgüp ilçesine 18 km uzaklıktadır.

Sofular köyü Ürgüp’e bağlı eski, tarihi bir köydür. Köy eski kaynaklarda Niğde Livası’na, Ürgüp Kazası’na bağlı Sofular Kurası olarak yazılmaktadır.

Sofular Köyü ilçeden 19 km kuzeydoğusunda Kızılırmak nehrin yanında bulunup doğusunda Karakaya, güneyinde Aksalur, güneybatısında Çökek ve Ulaşlı, kuzeybatısında Sarıhıdır ve kuzeyinde Bozca köyleri bulunmaktadır.

Köyün iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.

SOFULAR KÖYÜ

Sofular Köyü Ürgüp ilçemizin Kuzey doğusunda18 km mesafede bulunmaktadır. Kuzeyinde Bozca Köyü, Güneyi Aksalur Kasabası,Batısında Sarihidir ve Doğusunda ise Karakaya Köyü ile Komşudur.


Sofular Köyü adını 18-19 Yüzyıllarda Buraya yerleştirilen Bir Türkmen aşiretinden aldığı rivayet edilir. Köy'de M.Ö. 2000 yıllarından beri iskan mevcuttur.Türkmen Aileleri gelmeden de burasının Mesken olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır. Hatta 70 yıl öncesine kadar burada Hıristiyan aileler yaşamış.


Sofular Köyüne gelen ve ilk yerleşen ailelinin Sofu sülalesi olduğu ve Sofu dede adında bir kişinin buraya yerleşerek şimdiki ören mevkiinden buraya geldiği köyde söylenmektedir.
Sofular köyü Yerli ve yabancı turistlerin sık sık uğradığı yerlerden biri olduğu Köyü kurduğuna inanılan Sofu dede türbesi Çökek Köyünden Sofular'a gelirken kayadan oyma damlar görülmekte, Buradaki kaya damlar. Eski dönemlerde bir yerleşim yeri olduğunu göstermektedir.Burada Hitit.Roma ve Bizans dönemlerinden kalma seramik parçalan bulunmuştur. Beşgöz denilen mevkiinde eski Hrıstiyan mezarları bulunmuştur. Çökek köyünden gelirken Dere pınarı denilen yerlerde su kaynağının yanında kaya damlar ve şırahaneler mevcuttur. Köyde Hristiyanlar döneminden kalma eski bir kilise bulunmaktadır. Köyün İbrah ve Kavunlu denilen mevkiinde Hristiyan mezar taşları var ve bunların üç tanesinde haç işareti bulunmaktadır. Bezirhane olarak son yy içinde Hristiyan olan bir çok Bezirhane imalatçısı köyde faaliyet göstermekte, Bezirhane olarak bilinen imalathanelerin bölgede her türlü Maddelerden yağ çıkarılmakta kullanılmış olduğu anlaşılmaktadır.
Köyün iklimi İç Anadolu iklimi, Yazları kurak ve sıcak Kışları soğuk ve kar yağışlı geçer kara iklimi olduğu için yağmur genelde ilkbaharda ve sonbahar mevsiminde yağmaktadır.


Köyün geçim ve gelir kaynağı Başlıca Bağcılıktır, Üzüm sofralık ve şaraplık olarak değerlendirilmektedir. Özellikle Emir üzümü Kavaklıdere ve Doluca şirketleri tarafından alınarak işlenmekte ve Yurt dışına pazarlanmaktadır.


Ayrıca köyde Kayısı üretimi de Çok miktarda üretilerek büyük bir gelir elde edilmekte üzüm ve Kayısının yanında köyde Arpa, Buğday, Şeker Pancarı ve domates gibi ürünlerde geçim kaynakları olmaktadır.


Köyün iki adet camisi, İlkokul ise üç derslik ve iki öğretmenle eğitim yapılmakta,Sağlık ocağı ise halen hizmetine devam etmektedir.Tasko Birlik tarafından kurulan şarap fabrikası Köyün ve bölgenin Üzümlerini değerlendirmekte olup halen üretim yapmaktadır.


Köyün güzel gelenekleri eskilere dayanarak devam ettiği İmece geleneği diğer köylerde pek rastlanmayacak kadar iyi olduğu,Sofular Köyünde en güzel geleneklerden biri ise Cumhuriyetin kuruluş yıldönümünde köyde adak kurbanları kesilmekte ve halka yemek verilmekte bu olay köyün iyi bir dayanışma ve geleneklerine ne kadar bağlı olduğu bize ise Bu olaylar Köyün ne kadar genetik bir özellikleri olduğunu ayrıca dayanışmanın güzel örneğinin anlamını vermektedir.


Köyde gün geçtikçe nüfusun azaldığı gözlenmektedir.Önceki sayımlarda 700 kişi iken son 2000 yılı nüfus sayımına göre köyün nüfusu 652 kişi civarına düşmüş burada da göçün olduğu Çeşitli il ve yerleşim yerlerine gidenlerin olduğu anlaşılmaktadır.


Köyde çeşitli Tandır ekmeği ve leziz tandır yemekleri yapılmakta .Yaprak sarması gibi yemekleri halen yapılmakta yemesi çok güzel ve lezzetlidir.
Köyde sosyal Hayat Halen Devam Etmektedir.

 


Derleyen İsa UZ Tic.San Odası Pers.
Bilgiler; Muhtar
Nihat İŞLER' den alınmıştır

Nüfus ;

Yıllara göre köy nüfus verileri

2020 425
2019 432
2018 434
2017 436
2016 453
2015 468
2014 479
2013 473
2012 490
2011 500
2010 500
2009 507
2008 524
2007 520
2000 680
1990 701
1985

745

Kaynak: https://www.avanosarastirmalari.com/

Dr. Mehmet KILIÇ