Nevşehir’in Göreme-Avanos hattında, Çeç Tepesi üzerinde yükselen Çeç Tümülüsü, bölgenin en dikkat çekici tarihi yapılarından biri olma özelliğini taşıyor. Anadolu’nun en büyük tümülüslerinden biri olarak bilinen bu gizemli yapı, gerek büyüklüğü gerekse efsaneleriyle merak uyandırıyor.
Kapadokya'nın toprak piramitleri: Çeç tümülüsü
Doğu-batı yönünde 700 metre uzunluğunda, kuzey-güney yönünde ise 100 metre genişliğinde olan masa biçimli Çeç Tepesi’nin tam ortasında yer alan tümülüs, deniz seviyesinden 1112 metre, Kızılırmak’tan ise 185 metre yüksekte bulunuyor. 32 metre yüksekliğe sahip olan bu yapay tepe, küçük bir dağı andırıyor. Yapımında kırık taşların kullanıldığı Çeç Tümülüsü’nün Roma dönemine ait olduğu değerlendiriliyor.
Kapadokya Kralı Ariyaratis’in Mezarı mı?
M.Ö. 331-36 yılları arasında hüküm süren Kapadokya Krallığı döneminde yapıldığı tahmin edilen tümülüsün, Kapadokya Kralı Ariyaratis’e ait olduğu öne sürülüyor. Hatta rivayetlere göre, kuzey yönünden çekilen bir fotoğraf 90 derece çevrildiğinde, Kral Ariyaratis’in silüeti görülüyor.
Gizemini Korumaya Devam Ediyor
Fotoğraf sanatçısı ve araştırmacı yazar Mustafa Taşkın, tümülüsle ilgili şunları dile getiriyor: “Avanos’tan Kızılırmak yönüne bakıldığında konik yapısıyla dikkat çeken Çeç Tümülüsü, özellikle gün batımında büyüleyici bir silüete dönüşüyor. Kuzey yönünden çekilen bir fotoğraf sağa çevrildiğinde rivayete göre Kapadokya Kralı’nın yüzü seçilebiliyor. Ancak bugüne kadar bilimsel bir kazı çalışması yapılmadığı için tümülüs gizemini koruyor.”
Kaçak Kazılarla Zarar Görmüş
Yaklaşık 350 metre çevre genişliğine sahip olan tümülüsün zirvesine batı yönünde yer alan eski bir merdiven kalıntılarıyla çıkılabildiği belirtiliyor. Ancak ne yazık ki tümülüs, yıllar içinde kaçak kazıcıların hedefi olmuş. Hatta define arayıcılarının patlayıcı kullanarak tahribat yaptığı biliniyor.
Turizme Kazandırılabilir
Kapadokya’nın diğer birçok tarihi yapısı gibi Çeç Tümülüsü de ciddi bir bilimsel araştırma ve kazı çalışmasıyla hem tarihsel sürece ışık tutabilir hem de turizme kazandırılabilir. Ancak bugün için hâlen ulaşımı zor, yolu olmayan ve kırık taş yapısı sebebiyle tehlikeli bir durumda bulunuyor.
Tümülüs Nedir?
Tümülüs, Latince bir sözcük olup, bir mezar ya da mezarlık içeren, toprak yığılarak oluşturulmuş tepeciklere verilen addır. Höyük ve kurgan da denilen tümülüs yapma geleneğine sahip ulusların sayısı fazla değildir. Bunlara en çok Anadolu'da, Trakya'da, Orta Asya'da, Rusya'da ve Meksika'da rastlanır.
Haber/Foto: Mustafa Taşkın
Çeç Tümülüsü - Avanos / Kapadokya 18 Ekim 2024