KAPADOKYALI BİR SANATÇI THEODOROS DEMİRCİOĞLU

Doç. Dr. Faruk GÜÇLÜ

Türkçe konuşan Hristiyan /Karamanlılardan, Kapadokyalı müzisyenlerden, Theodoros Demircioğlu Cumhuriyet döneminin önemli yerel sanatçılardan birisidir. Kayseri, Develi, Niğde ve Ürgüp türkülerini derlemiştir.

Yaşam öyküsü acılarla dolu olan Theodoros Demircioğlu Niğde ‘nin Semendire (Bugünkü Ovacık)Köyü’nde 1908 yılında doğmuştur. Annesi Sofia Hanımdır. Bir de kız kardeşi vardır. Anlatılan öykülere göre “Annesi Sofiahanım köyde kum alma esnasında heyelanla toprağın altında kalmış ve vefat etmiştir. Eşinin böyle bir feci bir şekilde ölmesinden dolayı çok ıstırap çeken babası dagenç yaşında ölmüştür.Yetim kalan Theodoros ‘u anneannesi büyütmüştür”(Özdamar).

1924 Mübadelesi esnasında önce 1926 yılında İstanbul’a gelen Theodoros, bir süre İstanbul’da kaldıktan sonra 1930’larda da Yunanistan ’a gitmiş ve burada 1959 yılında (51 yaşında)genç yaşta vefat etmiştir. Theodoroso dönemde “Kapadokyalı”olarak bir tanınmış müzisyendir. Yöresel türkülerden oluşan çok sayıda plak çıkaran Demircioğlu, sanatçılığı dışında; saatçilik, kuyumculuk işleri de yapmıştır. İki erkek, üç kızı babasıdır. Yunanistan’da kullandığı soyadı Dermentzoglou’dur.

Ürgüp,Niğde, Develi ve Kayseri türkülerini çok güzel yorumlayan sanatçı Adana yöresinde yaşanan olaylardan derlediği“ Kasap Misak “adlı ağıdın da eser sahibidir. Kayseri Talas’ın eski bir Ermeni yerleşim yerinden olan Derevenk Dağı’nın adıyla başlayan “Derevenk Dağı” adlı bir bozlak da sanatçı tarafından okunmuştur.

Theodoros Demircioğlu’ da Develi düğünde meşhur “Şen Olasın Ürgüp” adlı türküyü “Şen olasın Develi” diye okuduğunu görüyoruz.

“1970’li yılların sonunda Rebetiko Yunanistan’da yeniden dönüşünü yaşadıktan sonra yapılan Rebetiko antolojileri ve seçkilerde de Yunanca dışında söylenen şarkılara oldukça nadir rastlıyoruz. Örneğin, kayıtlarının çoğu Türkçe olan AchilleasPoulos ve Theodoros Demircioğlu bu eğilimden ötürü Yunan müzik tarihinin esrarengiz, kadife sesli sanatçıları olarak kalmışlardır”( Aydın Çıracoğlu, KişiselbloğRebetikoIII,Nisan 2016).

Refik Başaran’nın yaşadığı dönemde yaşayan ancak ömrünün yarısından çoğunu Yunanistan’da geçiren Demircioğlu, yöresel türkülerin unutulmamasını sağlayan önemli isimlerden birisidir. Ne yazık ki yerel sanatçılar konusunda yeterli bir arşive sahip değiliz.

Günümüze gelen belli başlı eserleri;

Şen Olasın Develi

EverekAğıdı

Kasap Misak Ağıdı

Anadolu Engini

Nar Ağacı

Asmaların Aman da Dalları atmış

Emmim Kızı

Acem Koşması

Şeklindedir.

Yararlanılan Kaynaklar

Kadir Özdamar, 20 Şubat 2016 Kayseri Haber Gazetesi

Wikipedia