KARABURNA KAYA YAZITLARI

Doç. Dr. Faruk GÜÇLÜ

Karaburna Hacıbektaş ilçemize bağlı bir köydür. 1991 yılında kasaba,1992 yılında belediyelik olmuş 2014 yılında da nüfusu 2000 in altına düşmesi sebebiyle tekrar köy statüsüne dönüşmüş, Herikli Aşireti mensuplarınca 17.YY ortalarında kurulmuş köylerimizden birisidir.

Köyde Tabal Krallığından kalma Luvice yazılar olan kaya yazıtları bulunmaktadır. Tabal Krallığı, bugün Kapadokya olarak bilinen Kayseri, Niğde, Nevşehir ve Aksaray illerini kapsayan batıda Bor, doğuda Malatya'ya kadar uzanan bir bölgede egemen olmuştur. Tabal, Asur etkisindeki diğer geç Hitit devletidir.

Karaburna Yazıtı köyün güneyindeki 90 metre yüksekliğinde üstü düz tepede bulunan eski bir kale kalıntısının doğu yönünde yer ala kayalık yüzeydedir. Luvi hiyeroglifi ile yazılmış uzun bir yazıttır. 3 satırlık yazıtın 30 cm kadar yukarısında küçük bir başlık halinde yazıyı işleyen kişinin imzası da vardır . Araştırmacı Hawkins yazıtın, "Kral Sipi" ve "Ni'nin oğlu Sipi" arasında buradaki kalenin onarımıyla ilgili olarak yapılan bir sözleşme olduğunu belirtir. Yazıtta, yazıta zarar verecek olanlar uyarılır ve Ay Tanrısının intikamı ile tehdit edilirler. Yazıt burada bulunan kalenin onarımıyla ilgili bir anlaşmayı içermektedir.

Yazıtta ismi geçen "Sipi" adına başka bir tarihi kaynakta rastlanamamıştır. Tabal Krallığı döneminde yerel bir yöneticisi olma ihtimali yüksektir. Yazıt M.Ö. 8. yüzyıla ait olduğu tahmin edilmektedir.

Bu tarihi alanın hemen yakınına taş ocağı izni verilmesi gündemdedir. 5 Ağustos 2017’de "ÇED gerekli değildir" raporu verilen bazalt ocağı açılmasına köylüler itiraz etmektedirler. Bazalt ocağının doğaya ve Karaburna Kaya yazıtlarına zarar vereceği açıktır. O nedenle taş ocağı izni verilmemesinin daha sağlıklı bir karar olacağı düşünülmektedir.

Tarihi Karaburna Yazıtının ,Acıgöl İlçesi Ağıllı Köyü, Gülşehir İlçesi Ovaören ve Gökçetoprak Köyünde aynı döneme ait tarihi kalıntıların korunarak Tabal Krallığının ve artık yok olan Luvice dilinin tanımı açısından turizme açılması ve yaşatılması gereklidir.

Yararlanılan Kaynaklar

Hawkins, J. D. Corpus of Hieroglyphic Luwian Inscriptions, Vol 1, Berlin, 2000,
Payne, A. Iron Age Hieroglyphic Luwian Inscriptions, Atlanta, 2012

02.10.2020 Evrensel Gazetesi

Selim Pullu; Tabal Bölgesi Tarihi, İstanbul Üniversitesi, SBE, Doktora Tezi,2006.

Atakan Akçay; Tabal ülkesinin Tarihi Süreci Üzerine Bir Değerlendirme ; Tarih İncelemeleri Dergisi, 2014, XXIX/1