LARİSSA VE ÜRGÜP KARDEŞ ŞEHİRLERİ

Doç. Dr. Faruk GÜÇLÜ

Ürgüp ilçesi dünyada en çok tanına ilçelerimizden birisidir. Bugüne kadar çok sayıda şehirle kardeş şehir anlaşması imzalamıştır. Bunları sıralamak gerekirse; Larissa(Yunanistan) , Dillenburg(Almanya), Vitebs(Belarus), Prokopi(Yunanistan),MtskhetaGürcistan), Matera(İtalya),Umnudelger(Moğolistan),ve Adarga(Moğolistan) şeklindedir. Kardeş şehirler arasında en önemlileri Yunanistan’da bulunan Prokopi(Ürgüp anlamındadır) Larissa şehirleridir.

Yunanistan’a mübadele ile gönderilen Kapadokyalılar orada da gelenek ve göreneklerini, dillerini yaşatmakta ve Anadolu’da isimleri de oraya taşımaktadırlar. Selanik'e Nevşehir, Ürgüp ve Kapadokya'dan göç edenler, burada Türkçe Nevşehir anlamına gelen Neapolis'i kurmuşlardır. Mübadele sonrasında Kapadokya’dan ayrılanlar, Yunanistan’ın Halkida, İstia, Prokopi, Atina, Pirea, Kavala, Giannitsa, Selanik, Almiros, Farsala, Larissa, Karditsa, Trikala, Pella, Komotini, Aleksandroupoli, İoannina ve Drama gibi şehirlerine ve bunlara bağlı köylere yerleştirilmiştir.

Larissa Atina ile Selanik arasında Teselya Bölgesinin en büyük şehridir. İki şehrin kardeş şehir ilan edilmesi kolay olmamıştır. Okul arkadaşım olan Aziz Güzelgöz ilk önce 1993 yılında Larissa’ya gitmiş ve çok görkemli bir törenle karşılanmıştır. Şimdi Üniversite de Medeniyet Tarihi dersleri veren Dimitrios Katsikas’da Yunansitan’da yoğun çabalar harcamıştır. Tüm bunlar Fakir Baykurt tarafından kaleme alınan “Eşekli Kütüphaneci” kitabında ayrıntılı olarak anlatılmaktadır.

Araştırmacı/Turizmci Turgay Tuna da Denizci isimli sitesinde “Ürgüp’ten Larissa’ya başlıklı uzun yazısında görsellerle birlikte bu kardeşliğin serüvenini uzun uzun anlatmaktadır.

Kemal Yalçın tespitlerine göre “übadele sonrasında Karamanlı Ortodokslar, Yunanistan’ın Halkida, İstia, Prokopi, Atina, Pirea, Kavala, Giannitsa, Selanik, Almiros, Farsala, Larissa, Karditsa, Trikala, Pella, Komotini, Aleksandroupoli, İoannina ve Drama gibi şehirlerine ve bunlara bağlı yerleşim yerlerine yerleştirilmiştir., ninesi ve dedesi 1924 yılında gözleri arkada kalarak mübadele antlaşmasıyla Ürgüp’ten, anayurtlarından koparılarak Larisa’ya iskan edilmişlerdi. Ömürleri hasret içinde geçmişti. Dimitrios Selanik Üniversitesi Teoloji ve Felsefe Bölümü’nü bitirmişti. Ninesinin isteği üzerinde Ürgüp çeşmesinden bir şişe su ve evlerinin önünden bir torba toprak getirmek üzere Ürgüp’e gelmişti. Mustafa Güzelgöz ve oğlu Aziz Güzelgöz ile tanıştı..Aziz Güzelgöz, Mübadele sonrasında Karamanlı Ortodokslar, Yunanistan’ın Halkida, İstia, Prokopi, Atina, Pirea, Kavala, Giannitsa, Selanik, Almiros, Farsala, Larissa, Karditsa, Trikala, Pella, Komotini, Aleksandroupoli, İoannina ve Drama gibi şehirlerine ve bunlara bağlı yerleşim yerlerine yerleştirilmiştir.ile dost oldu. Ürgüp ile 1924 yılında Mübadele Anlaşmasıyla Yunanistan’ın Larisa şehrine mübadelede gönderilen Karamanlılarla bağ kurdu. Dimitrios ile birlikte çalışarak Ürgüp ile Larisa’yı kardeş şehir yaptılar. Ürgüp ve Larisa’nın girişine karşılıklı heyetlerin katılımıyla dostluk ve kardeşlik levhasını astılar.”( Kemal Yalçın 1 Mart 2021 Bloğ).

Ürgüp Belediyesi 18 Temmuz 1996 gün ve 1996/3 sayılı Meclis kararıyla Larissa şehrini kardeş şehir ilan etmiştir. Kararı imzalayan Ürgüp Belediye Başkanı Kürşat Numanoğlu ve Larissa Belediye Başkanı da Kaffer Christodoulos’tur.

(

Kent Belleği Sitesinden)

Dimitrios Katsikas Kapadokkis’in daha sonraki süreçte sık sık Ürgüp’e gelerek çok sayıda dost edindiği de bilinmektedir. Hatta dedesinin 58 yıl önce bıraktığı evde kendisine teslim edilmiştir.

Larissa’nın Ürgüp ile kardeş şehir anlaşması imzalamasını Atina’nın olumsuz karşıladığını Yunanistan’da yaşayan siyaset bilimciler tespit etmektedir.

Larissa Belediyesi tarafından hazırlanan özel hediyelik

Ürgüp’te “Larissa” ve “Prokopi”ismini taşıyan işyerleri açılmıştır. Dostluk ve kardeşlik her zaman önemsenmeli ve tercih edilmelidir. Kavgalardan ve savaşlardan yararlı çıkan olmamıştır.

Ülkemizde dostluk ve barış elçisi olarak tanınan Dimitrios Katsikas Kapadokkis, Ürgüp’e ilk gelişini ve dedesinin evinin 58 yıl sonra kendisine teslim edilişini ve Türkler hakkında önyargılarının yok oluşunu hüzünle anlatmaktadır.(26.06.2019 Gündem)

Böyle güzel bir dostluk sağlanması sebebiyle arkadaşım Aziz Güzelgöz ve Dimitrios Katsikas Kapadokkis’e ne kadar teşekkür etsek azdır.