<span style="font-family: Arial, sans-serif; font-size: 10pt;">Yapılan araştırmalarda yörede şu anda kullanılan yağmurlama sulama sisteminin su tasarrufu açısından hiç verimli olmadığına dikkat çekilirken, damlama sulama sistemi ile sulama suyunda en az % 50 oranında tasarruf imkanı sağladığı belirtiliyor.</span> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 10pt; font-family: Arial, sans-serif;">Niğde-Nevşehir yöresinde 1997-2000 yılları arasında 4 ayrı lokasyonda nükleer tekniklerle (azot kullanma randımanlarının etiketli gübre ile ve bitkilerin su kullanma randımanlarının nötron prob ile) yürütülen denemeler, patates yetiştiriciliğinde damla sulama fertigasyon sistemi uygulandığı takdirde suyun daha randımanlı kullanılabileceğini belirgin bir şekilde ortaya koydu.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 10pt; font-family: Arial, sans-serif;">Daha evvel 1992-1996 yılları arasında yine nükleer tekniklerin kullanıldığı denemelerde, yağmurlama sulama ile ortalama 4000 kg/da patates yumru verimi alabilmek için yaklaşık1200 mmsu tatbik edildi. Halbuki aynı ortalama patates yumru verimi, damla sulama-fertigasyon sisteminde sezon boyunca600 mmsu uygulaması ile elde edildi. Bu da sudan kesin olarak en az %50’lik bir tasarruf sağlandığının bir delili.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 10pt; font-family: Arial, sans-serif;">Damlama sulama-fertigasyon sistemi ile, ayrıca, tatbik edilen azotun toprağın daha alt katmanlara yıkanmasının da açık bir şekilde önlendiği saptandı. Uygulanan en yüksek azot dozunda (90 kgN/da), damla sulama-fertigasyon ile verilen gübrenin %22’ sinin bitki<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 10pt; font-family: Arial, sans-serif;">tarafından alındığı, %37’ sinin 0-60 cmde, %1’nin 60-90 cmde bakiye olarak kaldığı ve %40’ının kaybolduğu belirlendi.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 10pt; font-family: Arial, sans-serif;">Buna karşın, yörede daha evvel yine nükleer tekniklerin kullanıldığı yağmurlama sulama sistemiyle yapılan denemelerde; verilen gübrenin %21’ inin bitki tarafından alındığı, 0-60 cmtoprak derinliğinde verilen gübrenin %15’ inin, 60-80 cmtoprak derinliğinde ise %25’ inin, 80-200 cmtoprak derinliğinde %21 inin bakiye olarak kaldığı ve %18’ inin kayba uğradığı saptandı.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 10pt; font-family: Arial, sans-serif;">Damla sulama-fertigasyon sisteminde tatbik edilen su ve azotun toprak profilinde 65-85 cmderinliğinde aşağıya doğru hareket edip yıkanmadığını, bu iki derinliklerde yerleştirilen tansiyoniklerden değişik tarihlerde ve lokasyonlarda elde edilen okuma değerleri de açık bir<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 10pt; font-family: Arial, sans-serif;">şekilde gösterdi.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 10pt; font-family: Arial, sans-serif;">Niğde-Nevşehir yöresinde araştırmalardan elde edilen sonuçlar doğrultusunda, damla sulama fertigasyon sisteminin patates yetiştiriciliğinde kullanıldığı takdirde; Uygulanan azotlu gübrenin kullanma randımanın artacağı, Bitki su tüketiminin 1200 mm’den 600 mm’ye düşmesi nedeni ile %50 dolayında sudan tasarruf sağlanacağı, bu durumun yöre çiftçisinin giderlerinde azalmaya neden olacağı, Gübre azotunun maksimum 90 cm’ ye kadar yıkandığı ve bundan dolayı, toprak ile yer altı sularının azot bakımından kirlenmesinin kesinlikle önleneceği, Tüm bunlara ek olarak gerek gübre kullanımı, gerekse su kullanımında elde edilen tasarruf ile çiftçiye ekonomik yönden de önemli bir yararın sağlanmış olacağı<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 10pt; font-family: Arial, sans-serif;">Belirlendi.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 10pt; font-family: Arial, sans-serif;">Bu sonuçların ışığı altında % 40’lara yaklaşan azot kaybının nedenlerinin, sulama zamanlarını planlamasının ve lokasyonlar arasındaki verim farklılıklarının (toprakların kil kapsamları, yağış farklılıkları gibi) yapılacak araştırmalarla incelenmesi gerekmekte. Gelecekte bu tip araştırmaların yapılması ve yürütülmesinde, ilgili kuruluşlara gerekli desteğin sağlanması ve çiftçiler ile arasındaki bağlantının kuvvetlendirilmesi önemli. Bu nedenle bakanlık tarafından söz konusu kuruluşlara ve yöre çiftçisine, damlama sulama fertigasyon sistemini patates tarımında kullanabilmesi için gerekli parasal desteğin ivedilikle sağlanması konusu önem arz etmekte.<o:p></o:p></span></p>