Kayadan Oyma Yapıların Tasarım, Hesap ve Yapım Esaslarına Dair Yönetmelikle özellikle Kapadokya, Ürgüp bölgesinde turistik tesis ile limon, patates deposu olarak kullanılan bu yapıların ruhsatlandırılması ortak kurallara bağlandı. Yönetmeliğin amacı “Doğal kayaların oyulması suretiyle teşkil edilecek yapıların, yeterli bir güvenlikle tasarımına ve yapımına ilişkin yöntem, kural ve koşullara dair usul ve esasları düzenlemek” olarak belirlendi.
Yetkililer, doğal kayaların kullanım türüne göre ruhsatlandırılmasının her belediyeye göre farklılık gösterdiğine dikkat çektiler. Özellikle Kapadokya, Ürgüp, Göreme bölgesinden yerel yönetimler ile mimar mühendislerden gelen talepler doğrultusunda iki yıllık bir çalışma sonucu üniversiteler ve sivil toplum örgütleriyle mevzuat çalışması yaptıklarını belirten yetkililer, yönetmelik sayesinde uygulama birliği sağlanacağını vurguladılar.
Yapı denetimine tabi olacak
Yönetmelikle kayaç kullanım talebi, kayaçların özellikleri, zeminin durumu, sülfür barındırıp barındırmadığı gibi teknik incelemelerin ardından ruhsata bağlanacak. Ruhsatın alınmasının ardından kayanın otel, restoran, konut, market, atölye, ofis, ibadethane, çok amaçlı salon, düğün, nişan, kongre ve kültür merkezi, toplantı salonu yapım süreci ‘yapı denetimine’ tabi olacak. Ayrıca mevcut kaya yapılarında tadilat, güçlendirme yapılmak istenmesi halinde yine ‘yapı denetimi’ zorunlu olacak.
Yeni bir denetim sistemi
Yönetmelikle gelen önemli bir değişiklik de bu yapıların denetimine ilişkin kurallarda oldu. Mevcut imar mevzuatında olmayan bir denetim şekli bu yönetmelikle yürürlüğe girdi. Yetkililerden alınan bilgiye göre kayaçların doğal yapılar olması dolayısıyla yağmur, kar, rüzgar gibi meteorolojik olaylardan daha fazla etkileniyor. Bu nedenle otel ya da depo olarak bu kayaçlar için yapı ruhsatı alındıktan bir yıl sonra belediye denetime gidecek. Ayrıca en geç üç yılda bir de rutin olarak denetlenerek, içeride riskli bir tadilat, onarım, genişleme yapılıp yapılmadığı kontrol edilecek. Bu denetimde yapının boyutlarında veya hacminde değişiklik oluşturacak herhangi bir tadilat yapılıp yapılmadığı ve yeni kırık, çatlak, süreksizlik ve benzeri durumların oluşup oluşmadığı incelenecek.
 

Aysel Alp/Hürriyet