M&G İletişim Sistemleri Kültürel ve Yöresel Ürünler San. Tic.Ltd.Şti tarafından Lavendreams Projesi kapsamında, Nevşehir ili Avanos ilçesi Çavuşin köyün de "Tıp ve kozmetik sanayinde önemli bir yer tutan Lavanta üretimi için hazırlanan avan proje Nevşehir İl Genel Meclisine sunuldu. Proje, hem göze, hem buruna, hemde cebe hoş geliyor... Nevşehir Kapadokya Bölgesinde ilk kez üretilmesi planlanan Lavanta üreticiliği konusu, İl Genel Meclisinin 2018 Yılı Kasım ayı olağan toplantısında ele alınacak. Toplantı: 5 Kasım 2018 Saat:10.00 da İl Genel Meclis Başkanlığı Toplantı Salonunda yapılarak karar bağlanacak. Ve proje kabul görürse Nevşehir Kapadokya bölgesinde ilk kez lavanta ekimi yapılacak. Binlerce turisti cezbeden lavanta bahçelerinde üretilen lavantanın yağının kilosu 100 Euro'ya kadar alıcı bulduğu belirtiliyor. Nevşehir Kapadokya Bölgesi, Türkiye'nin lavanta cenneti olabilir... Uzmanlar, lavantanın az su tüketen bir bitki türü olmasıyla doğaya büyük katkı sağladığını, ilaç, kozmetik ve gıda gibi sektörlerde kullanılması dolayısıyla da önemli bir ekonomi ürünü olduğunu söylüyor. Lavantanın yağı dışında suyu, posası ve kurusu da tüm bu sektörlerde kullanılıyor. Suyunun litre fiyatı ise yaklaşık 3 TL" Yine, yağ ve kuru lavanta gelirinin yanı sıra suyu, posası ile krem, sabun gibi ürünler ve turizm geliri de eklendiğinde lavantanın Bölge ve Türkiye ekonomisine de ciddi katkı sağlanabileceği ifade ediliyor. Lavantanın hoş kokusunun sinir sağlığı açısından ciddi fayda sağladığını ve sakinleştirici etkisi olduğuna dikkati çeken Uzmanlar, tekstil sektöründe pamuk veya elyaf karışımı lavanta posası kullanılan yastık üretildiğini, bu yastıkların uykuya geçişi kolaylaştırdığını ifade ediyor. Yine, lavantanın antiseptik ve antifungal özellikleriyle de cilt sağlığı bakımından çok yararlı olduğunu belirterek, lavantanın esansiyel yağlarının cilt ve saç sağlığı açısından da önemli olduğuna işaret ederek, çay olarak da içilebilin kuru lavantanın özellikle kese içinde evlerde çeşitli yerlere asılarak kokusundan faydalanıldığını söylüyorlar. Proje kapsamında tıbbi aromatik bitki üretiminin yanı sıra Nevşehir Kapadokya bölgesindeki turizm destinasyonun çeşitlendirilmesi amaçlanıyor. Lavanta üretimi ile Nevşehirin agro (tarım) ve tarih turizminin önemli merkezlerinden birisi olmasının yanı sıra bölge halkının da gelir kaynaklarının artırılması hedefleniyor. M&G İletişim Sistemleri Kültürel ve Yöresel Ürünler San. Tic.Ltd.Şti.’nin verdiği 02.10.2018 tarihli; Kapadokya Bölgesinde lavanta yetiştirilmesi, lavanta yetiştirilmesi için istihdam sağlanması, Kapadokya’nın jeolojik yapısı, tarihi dokusu ile sanatları, mimari yapıları ve kültürel etkinliklerinin tanıtımı ve bunların istihdam ve Turizme ivme kazandırılması amacıyla Avanos İlçesi Çavuşin Köyünde bulunan 2154 parsel numaralı 1.348.000,00m2 yüzölçümlü taşınmaz üzerinde uygulanmasına esas olacak ekte sunulu Lavendreams isimli avan projenin Nevşehir İl Özel İdaresine bedelsiz hibe isteklerinin kabulünü, kabulü halinde uygulama projesinin tamamının veya değiştirilerek bir kısmının üçüncü kişilere devredilmesi halinde 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu hükümlerine göre haklarının saklı olduğunu belirtir dilekçeleri ekte olup, hibe talebinin 5302 sayılı kanunun 10/ g bendi uyarınca gündeme alınmasını, yine Avanos İlçesi Çavuşin Muhtarlığı ihtiyar heyetince alınan ve Avanos Kaymakamlığınca onaylanan 16.08.2018 tarihli kararda belirtilen Nevşehir İl Özel İdaresi lehine irtifak hakkı tesisi ile ilgili kararın 5302 sayılı kanunun 10 /f bendi uyarınca gündeme alınması talebinin,araştırılmak ve incelenmek üzere, İnceleme ve Araştırma Komisyonu ile Tarım ve Hayvancılık Komisyonuna havale edilmesine, İl Genel Meclisinin 05.10.2018 tarihli birleşiminde mevcudun oy birliği ile karar verildi. Şimdi top Nevşehir İl Genel Meclisinde... Lavendreams isismli projenin Nevşehir İl Özel İdaresine bedelsiz hibesinin kabulü hususnda inceleme ve araştırma komisyonu tarafından tansim edilen raporun görüşülerek karara bağlanacağı ifade edildi. İşte Lavantanın Mucizevi Faydaları: Yatıştırıcı ve uyarıcıdır. İdrar ve gaz söktürür. Karın şişliği ve migren ağrılarında faydalıdır. Romatizma şikâyetlerini azaltır. Mikrop öldürücüdür. Kokusu vücuda kuvvet ve ferahlık verir. Ateşli hastalara iyi gelir. Özellikle Karaciğere çok faydalı olan Lavanta, karaciğerin düzenli çalışmasına yardımcı olur. Bu özelliği ile karaciğer yetmezliği, Hepatit B ve C, sarılık gibi hastalıklarda faydası görülür. Lavanta çiçeği yağı kapalı göze kompres yapılırsa gözleri kuvvetlendirir ve rahatlık verir. Lavanta Yetiştiriciliği Ve Lavantanın Faydaları Lavanta bitkisi, 1 m’ye kadar boylanabilen, yarı çalımsı, çok yıllık bir bitkidir. Lavanta bitkisinin ekonomik olarak kullanılan kısmı çiçekleridir. Bitkinin çiçek ve çiçek saplarından elde edilen uçucu yağ, dünyada ticareti en fazla yapılan 15 uçucu yağdan birisidir. Uçucu yağ bileşenlerinde en fazla linalool ve linalil asetat bulunmaktadır. Uçucu yağ kalitesi bu bileşenlerden linalil asetat oranına göre belirlenmektedir. Lavanta uçucu yağı, en fazla kozmetik ve parfüm sanayinde kullanılmaktadır. Bunun yanında güzel kokusu nedeniyle sabun ve diğer endüstri kollarında, ilaç sanayinde ve ağrı kesici, sakinleştirici, uykusuzluk giderici özellikleriyle de aromaterapide kullanılmaktadır. İdrar arttırıcı ve romatizma ağrılarını dindirici etkisi de vardır. Lavanta çiçekleri sedatif etkisinden dolayı çay şeklinde de kullanılmaktadır. İklim ve Toprak İstekleri Lavanta, toprak yönünden seçici olmayan bir bitkidir. Kireççe zengin, süzek ve pH’sı 5.8-8.3 olan, kuru ve kalkerli topraklarda çok iyi gelişme göstermektedir. Kurağa, sıcağa ve soğuğa oldukça dayanıklıdır. Ancak kışı çok sert geçen bölgelerde bazen soğuk zararı görülmektedir. Üretim ve Yetiştirme Tekniği Lavanta vegetatif ve generatif olarak üretilebilen bir bitkidir. Vegetatif olarak, bitkilerden elde edilen çelikler ve köklü sürgünler kullanılmaktadır. Köklenme ortamı olarak perlit, kum, torf, orman toprağı gibi ortamlar kullanılabilir. Çelikle üretimde köklendirici hormon kullanımı köklenme yüzdesini artırmaktadır. Çelikler bitkilerin kış dinlenmesi döneminde ve bitki uyanmadan önce (Isparta koşullarında Şubat-MartNisan ayları) alınmalı ve köklenme ortamına dikilmelidir. Generatif üretim ise tohumla yapılmaktadır. Ancak bazı lavanta türlerinin tohum vermemesi bu tür lavantaların vegetatif üretimini zorunlu kılmaktadır. Tohumla üretimde tohumların direk araziye ekilmesi mümkündür. Ancak lavanta tohumlarının çok küçük olması ve arazi şartlarındaki ilk çıkışta yabancı ot kontrolünün zorluğu fideleme yöntemiyle üretimi avantajlı hale getirmektedir. Fideleme yönteminde tohumlar önce fide yastıklarına ekilir ve fideler elde edilir. Daha sonra elde edilen bu fideler tüplenir ve belirli bir süre sonra araziye aktarılır. Toprak İşleme, Tohum Ekimi ve Fide Dikimi Çok yıllık bir bitki olması nedeniyle bitkiler araziye aktarılmadan önce derin sürüm yapılmalıdır. Tohum ekimi ya da fide dikiminden önce derin işlenmiş toprak diskaro ve tırmık ile düzeltilmelidir. Tohumlar direk araziye ekilecekse tohum yatağının son derece iyi hazırlanması gerekir. Fide dikimi uygun toprak ve iklim koşulları oluştuktan sonra (bölgelere göre mart başı- mayıs sonu arası) yapılır. Fide dikiminden sonra mutlaka can suyu verilmelidir. Lavanta yetiştiriciliğinde 100*40 cm, 120*50 cm sıra arası ve sıra üzeri mesafeler yetiştiricilik için uygundur. Isparta koşullarında dikim mesafesi olarak 3–4 m. sıra arası, 2–3 m. sıra üzeri mesafeler kullanılmaktadır. Sıra arası ve sıra üzeri mesafelerin bu kadar geniş tutulmasındaki amaç araziyi traktörle işleyebilmektir. Bu durum dekara bitki sayısını düşüreceği için dekara çiçek veriminin de önemli ölçüde düşmesine sebep olmaktadır. Sulama, Gübreleme ve Bakım Fide dikimi yapıldıktan sonra bitkinin toprakla olan ilişkisini kuvvetlendirmek amacıyla belirli aralıklarla 3–4 defa sulama yapılmalıdır. İleriki yıllarda lavanta bitkisi susuz koşullarda yetiştirilebilirse de sulama yapılması dekara çiçek verimini artırır. Lavanta tarlalarında 2-3 yılda bir ahır gübresi ile yapılacak gübreleme, toprak şartlarını iyileştirmeye yardımcı olacağı için son derece önemlidir. Bunu dışında dekara yılda 8-10 kg N ve 3-5 kg P2O5 verilmesi yeterlidir. Ancak gübreleme toprak analizi sonuçlarına göre yapılmalıdır. İlk iki yıllık süreçte yabancı ot kontrolü amacıyla yapılacak çapalama işlemi dışında önemli bir bakım işlemi yoktur. Ancak bu iki yıllık süreçte yabancı ot kontrolünün titizlikle yapılması bitki gelişimini olumlu yönde etkileyecektir. İleriki yıllarda bitkinin allelopatik özelliğinden dolayı yabancı otlar baskı altına alınacağı için neredeyse mücadeleye gerek kalmayacaktır. Lavantanın üretimini engelleyecek önemli bir hastalık ve zararlısı yoktur. Yalnız bazı yıllarda bitkinin kök kısımlarına şapkalı mantar ve beyaz kök çürüklüğü, toprak üstü kısımlarına ise Septoria lavandulae ve Ophiobulus brachyascus gibi hastalık etmenleri zarar vermektedir. Hasat ve Kurutma Lavanta, tür ve çeşitlere, iklim ve toprak koşullarına, rakım ve yöneye göre değişmekle birlikte Temmuz ayı içerisinde tam çiçeklenme devresine ulaşır ve bu dönemde hasat edilir. Bitkinin hasadında testereli ot bıçağı kullanılmaktadır. Son yıllarda benzinli çit biçme makineleri ile de hasat yapılmaktadır. Makineli hasat iş gücü ve zaman tasarrufu sağlamaktadır. Hasat edilen çiçekler ya doğrudan uçucu yağ eldesi için işlemeye alınır ya da gölge bir ortamda kızışma oluşmayacak bir kalınlıkta serilerek kurumaya bırakılır. Kurutulmuş saplı lavanta çiçekleri elle veya farklı yöntemlerle saplarından ayrılır. Çiftçi koşullarında kurutma işlemi açık araziye serme şeklinde yapıldığı için uçucu yağ veriminde bir miktar kayıp yaşanmaktadır. Lavantadan genellikle su veya buhar distilasyonu yöntemiyle uçucu yağ elde edilmektedir. Uçucu yağ randımanı sapsız kuru çiçeklerde çeşitlere göre değişmekle birlikte % 3-9 arasında değişmektedir. Dekara sapsız kuru çiçek verimi tür ve çeşitlere, iklim ve toprak koşullarına göre 100 kg ile 500 kg arasında değişir. Kaynak: Sarıdere.Net