Nevşehir'de çiftçiler son günlerde çokça artan tarla farelerinden dolayı oldukça dertli Hububat ekili alanlara dadanan tarla fareleri ekili alanlara büyük zarar veriyor.
Nevşehir'in Ürgüp ve Derinkuyu ilçelerinde ki köylerde özellikle hububat ekili alanları tarla fareleri bastı. Arpa, buğday, yulaf gibi bitkilerin toprağın altında köklerine, toprağın üstünde de yaprak ve gövdelerine zarar veren tarla farelerinin sayısının önümüzdeki yıllarda daha da artacağından endişe ediliyor.
"Zirai ilaçlama da fayda etmiyor"
Derinkuyu ilçesine bağlı Çakıllı köyü sakinlerinden Bahattin Poyraz farelerle mücadele ettiklerini, bu yıl fare popülasyonunun artış gösterdiğini belirterek, “Önüne geçemiyoruz. 3 defa ilaçlama yaptık ama buna rağmen şu anda hiçbir etkisini, faydasını göremiyoruz. Genelde bütün ürünlerde zararını görüyoruz. Çaresiz kaldık” dedi.
"Bir yılan bir tarlayı kurtarabilir"
Tarlasının her yerinin fare yuvası olduğunu, zirai ilaçlamanın da fayda etmediğini belirten çiftçi Bahattin Poyraz “Buğdayları, arpaları sanki biçmişsin gibi biçiyorlar. Yeniden ekmemiz gerekiyor. Her taraf fare yuvası oldu. Tarlalar olduğu gibi fare. Her tarafta fareler var. Kış, don olayı olmadığı için çok ürediler. Yılan kalmadı. Eskiden yılanlar topluyordu bunları, yılan da kalmadı.Yoksa bir yılan bir tarlayı kurtarırdı. Çiftçilerimiz tarlalarını derin sürsünler. İlaçlar da fayda etmiyor” diye konuştu.
Çiftçi Bahattin Poyraz bugday tarlasında inceleme yaparken; "Buralar, farelerin üst bölgesi oldu... Buraya tabur karargah destek kurmuşlar. Gece gündüz demeden çalışıyorlar. Farelerle mücadelede bunlarla nasıl baş edeceğimizi şaşırdık" dedi.
Nevşehir'in Ürgüp ilçesinde çiftçiler arazide hububat alanlarına zarar veren tarla fareleri ile mücadeleye başladı.
Aksalur Mahallesinde Kurt deresinde buğday ve arpa ekim alanını kontrol eden çiftçimiz Ferhat Bozdemir ise tarla farelerinin arazisindeki ekili ürüne zarar verdiğini mücadeleye top yekun diğer çiftçi arkadaşlarının da katkı sağlayarak zararın en aza indirilmesi gerektiği söyledi.
Mahsullerin yağacak kar ve yağmurlardan sonra güzel olacağını sağlıkla ve bereketle de hasat etmeyi ümit ettiklerini belirtti. Hububat tarlalarında önemli oranda zayiat oluşturan tarla fareleri ile mücadelede zehirli yem kullanımı önemli bir yer tutmaktadır.
Tarla Fareleri ile top yekûn birlikte mücadele edilmeli
Tarla faresi delikleri Tarla fareleri beslendiği alanda üç çeşit delik açar. Bunlar;
1. Beslenme deliği,
2. Hafriyat (toprak çıkarma) deliği,
3. Dışkılama deliğidir. Bu delikleri kolayca tespit edebiliriz. Çünkü Hafriyat deliklerinde toprak birikintileri, dışkılama deliğinde fare dışkıları, beslenme deliğinde ise yiyecek kalıntıları vardır zehirli yem kullanırken beslenme deliğine dökülmesi önemlidir.
Tarla Fareleri için en etkin mücadelenin toplu mücadele olduğu da bilinmektedir.
- Tarla fareleri 4-12 girişi deliği bulunan 10-70 cm. derinlikteki toprak altı galerilerinde yaşarlar.
- Gece gündüz aktif olmakla birlikte özellikle geceleri faaldirler.
- Dişileri her ay doğurma gücüne sahiptir. Ancak yılda 4-6 doğum yaparlar. Her doğumda en çok 9, ortalama 5-6 yavru verirler. Gebelik süreleri 3 haftadır. Doğan yavruların ortalama % 40 kadarı çeşitli nedenlerle ölür. Doğumdan 15-20 gün sonra yavrular kendileri beslenmeye başlar.2-3 ay içerisinde ergin hale ulaşırlar.
- Ortalama ömürleri 3-4 yıldır.
- Tarla farelerinin başlıca doğal düşmanları, kedi, köpek, tilki, gelincik, sansar, baykuş, leylek, kerkenez, atmaca, doğan, şahin, kartal ve yılandır.
- Doğal dengenin bozulmadığı ortamlarda, bu predatörler tarla farelerini büyük ölçüde baskı altında tutarlar.
Nevşehir il genelinde tarla faresi ile mücadele devam ediyor.
Nevşehir İl Tarım ve Orman Müdürü Özgür Memiş ilimiz geneli yürütülen tarla faresi zararlısı ile ilgili yapılan mücadele çalışmaları hakkında yaptığı açıklamasında;
“Tarım Ürünlerimize büyük oranda zarar veren Tarla Faresi ile mücadele de erken önlem almak ürün kaybımızı önleyecektir. Bu nedenle İl ve İlçe Müdürlüğümüz teknik elemanları tarafından Tarla faresi ile mücadele kapsamında sürvey çalışmaları, hububat çıkış ve arazi kontrolleri devam etmektedir. Tarla faresi, gece gündüz aktiftir ve en büyük düşmanları özellikle yırtıcı kuşlar, yılanlar, tilki, sansar, gelincik, porsuk, çakal gibi etçil havyalardır. Tarla fareleri bu yırtıcılarından korunmak için toprak üstünde pek fazla vakit geçirmez ve toprak içerisinde galeriler açarak yaşarlar. Tarla fareleri ile mücadelede iklim uygun olduğu sürece her zaman yapılabilirse de bölgemizde en etkili mücadele zamanı 1 Eylül-15 Aralık ve 1 Mart-15 Nisan tarihleri arasındadır. Çiftçilerimiz arazide 25 metrekarede 5 işlek delik saydığında tarla faresi ile mücadeleye başlanmalıdır” dedi.
Tarla faresi ile kimyasal mücadelede en etkili yöntemin zehirli buğday olduğunu ifade eden İl Müdürü Özgür MEMİŞ mücadelede zehirli buğday normuna dikkat edilmesi gerektiğini bildirerek doğal düşmanların zarar görmemesi için telef olmuş farelerin toplanarak imha edilmesi konusunda da uyarıda bulundu.
TARLA FARESİ İLE MÜCADELE YÖNTEMLERİ
-Tanımı ve Yaşayışı
Tarla faresi genellikle tıknaz vücutlu, başı oldukça büyükçe, burnu basık ve kulakları kısadır. Kuyruk vücuda oranla kısa olup vücut uzunluğunun 1/5'i kadardır. Tarla fareleri 4-12 giriş deliği bulunan 10-70 cm derinlikteki toprak altı galerilerinde yaşarlar. Genellikle geceleri faaliyettedirler.
-Doğal düşmanları
Tarla faresinin başlıca doğal düşmanları kedi, köpek, tilki, baykuş kartal ve yılan başlıca doğal düşmanlarıdır. Doğal dengenin bozulmadığı alanlarda bu doğal düşmanlar tarla farelerini büyük ölçüde baskı altına almaktadır.
-Kültürel önlemler
Toprak işlemesi, münavebe, tarlada ürün artığı bırakmamak tarla faresi zararını önemli ölçüde azaltmaktadır.
-Mekanik Mücadele
Kapan kullanmak ve işlek delikleri su ile doldurmak suretiyle de mücadele yapılabilir.
-Kimyasal Mücadele
Kimyasal mücadele iklimin uygun olduğu her zaman yapılabilir ama en etkili dönem zayıf oldukları kışa girişte sonbahar ve kıştan çıktıkları ilkbahar dönemidir. Kimyasal mücadelede zehirli buğday (Çinko fosfürlü buğday) kullanılmaktadır. Zehirli yem uygulamasında dikkat edilecek hususlar; Tarla farelerinin beslenme olarak kullandıkları deliklere 5 adet olacak şekilde bırakılmasıdır. Beslenme deliğini delik ağızlarındaki yem kalıntılarından anlayabiliriz. Kimyasal mücadelede başarı elde etmek için toplu mücadele çok önemlidir.
Mücadele den bir gün sonra saha kontrol edilerek telef olmuş fareler toplanıp derin bir çukura gömülmelidir aksi takdirde bunu yiyecek yılan, tilki, kartal gibi doğal düşmanlarda ölebilir.
Çinko fosfürlü zehirli yemler İl / İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerine müracaat edilerek temin edilebilir. Çinko fosfürlü yemi çocuk ve evcil hayvanların ulaşamayacağı bir yerde muhafaza etmeliyiz.