Koçhisar’da bulunan Bekdikler’den 79 hane ise Nevşehir’e iskan edildiler. Bunlar, 1530 defterine göre Kara Karacalar-Kara Bekdikler’dir. Cevdet Türkay’da Aksaray-Nevşehir yerleşimli gösterilen Akkaş Bekdikler de Nevşehir’dedir. Bugün Bekdik Mahallesi adından başka bir şey bilmeyen Nevşehir Bekdikleri maalesef kendi haklarında pek bilgi sahibi değiller. Değerlerimize sahip çıkmalıyız... Nevşehir kuruluş ve iskanında ilimizin mahallelerine verilen isimler hep kimliklerine göre yer alırdı. İşte Nevşehir'in ilk yerleşim yerleri olarak Herikli, Bekdik, Eskili mahalleleri şehre gelerek yerleşik hayatı seçen türkmen boylarıdır. Herikli mahallesinin hikayesi; Herikli Danişmendlilerin ilk tahririnde görülmeyen Herikli cemaati, Danişmendliler arasına Dulkadirli Türkmenlerinden koparak katılmış olmalıdır. Bunlar, 1656 yılında yapılan tahrirde 38 hane 2 bennak nüfusa sahipti. 1718 yılında yapılan sayımlarda ise 46 vergi nüfusu görülmektedir. İlk tahrire nazaran iktisadi bakımdan güçlendikleri ve deve ve koyun sayısı bakımında kayda değer bir servete ulaştıkları görülmektedir. Buna göre, hane başına ortalama 5 deve ve 300 civarında koyun düşmekteydi. Herikli aşiretinden Hasan Beğ, güvenilir bir kişi olduğundan tahrir esnasında eminlere yardımcı olmaktaydı. Herikli aşireti, Boynuinceli mukata'asına bağlı olarak Rum evi Danişmendlileri içinde kalmıştır. Onlar Nevşehir'in iskanı esnasında kalabalık bir kütle halinde buraya yerleşerek kendi adları ile bir de mahalle meydana getirmişlerdir. Öte yandan Gülşehir kazasının ilk iskanında da Herikli aşiretine mensup bazı aileler görülmektir. Bekdik Türkmenleri Maraş’ta Beylik Kurmuş, Zaman Zaman Devlet Olmuş Asil Türkmenler Olan Dulkadir Oğulları’ndandır. Bekdik’ İn Kelime Anlamı, Bey İdik’ dir. Bekdikler, Dulkadirli Devletinin En Savaşçı Kolu İdi. Bu Nedenle Bekdikler Adı Gibi Dik Ve Eğilmez, Özü Sözü Bir, Şehrin Hilelerini Bilmez, Yalan Bilmez, Mert, Sert, Yiğittirler. Bekdik Erkekleri Savaşçı Geleneğin Devamı Olarak Düğünlerde Kaşık Ve Benzeri Oyunlar Oynamazlardı. Çocuk Oyunlarımız Güç, Kuvvete, Dayanıklılığa Dayalı, Adeta Savaşa Hazırlık Antremanları Gibidir. Bekdikler; Türkmen Olmalarına Rağmen, Bey Nesli Oldukları İçin, Saygıdan Sadece İsimleri İle Anılmaktadır. Bugün Ereğli’de 19 Kasaba Ve Köy, Bor’da 2 Kasaba Ve 1 Köy, Konya’da 7 Köy, Aksaray’da 1 Köy, Nevşehir’de 1 Mahallede Toplu Olarak Bulunmaktadır. Yavuz Döneminde Bursa’ya İskan Olanlar Vardır. Bursa’nın Ünlü Kestane Şekercisi Kafkaslar Hortu’daki Kafkasların Akrabasıdır. Çumra’da, Hotamış’ta, Karaman’da, Kütahya’da, Afyon’da, Yozgat’ta, Sivas’ta, Sinop Boyabat’ta, Samsun’da, Manavgat’ta, Kahramanmaraş’ta, Niğde’de İskan Edilmişlerdir. Bekdikler’den Çıkan Ünlü İsimler Osmanlı Devletinin İlk Ptt Genel Müdürü Olan Nevşehir Bekdikleri’nden Ahmet Fahri Bey, Kazım Karabekir Paşa, Nevşehirli Damat İbrahim Paşanın Annesi Fatma Hanım, Dulkadirli Devletinin Şeyhülislamı Mevlana Bektuti Hazretleri, (Osmanlı Tarihçileri Bektutular İçin Al-İ Bektut Nesli Diyor.)Kahramanmaraş’ın Efsane İsmi Sütçü İmam (Mezarı Kahramanmaraş’taki Mahallemiz Bektutiye ’De Bektutiye Camiimizin Kıblesindedir. Allah Bizede Mezarı Başında Dua Etmeyi Nasip Etti.) Ve M.Ali Kısakürek Bey (Yayınladığı Beyanname İle Halkı Direnişe Çağırıyor.), Üstad Necip Fazıl Kısakürek, Ferruh Bozbeyli, Haydar Özalp, Gibi. Sütçü İmam’ı Biliyor Musunuz? Kurtuluş Savaşında İlk Kurşun Sayılan Kurşunu Atan Bektutiyeli. Maraş Fransızlarca İşgal Edildiğinde Müslüman Türk Kadınının Baş Örtüsünü Açmak İsteyen Ermenilere İlk Kurşunu Sıkan Kişi. Uzunoluk Hamamı Olayını Okuyunuz. Sonra M.Ali Kısakürek Var Aşiretimizden. Bir Beyanname Yayınlayarak Cami Duvarlarına Astırmış, Kurtuluş İçin Halkı Ayaklandıranlardan Bir Kahraman. Ve Hepsi Kahraman Olan Maraş’lılar Maraş’ı Kurtarıyorlar. Ve Tüm Şehir Halkına İstiklal Madalyası Verilen Tek Şehir: Kendi Kendini Kurtaran Şehir. Sonra Antep’i, Sonra Urfa’yı Kurtarmaya Koşuyorlar. Ata Yurdumuzun Kahraman Evlatları, Ecdadımız. Evliya Çelebi, Bekdikler’in Maraş’ta edip nice nice yerlere, Arabistan, Karaman vd. garet ettirildiğinden bahseder. Dulkadiroğulları Beyliği yıkıldıktan sonra Maraş’ta 19.yüzyıla kadar süren Dulkadiroğulları-Bayazıtoğulları kavgaları olmuştur . Osmanlının temsilcisi olan Bayazıtoğulları ile hakimiyet mücadelesi sürmüştür. Bu kavgaların sonucu ,-Kazım Süllü’ye göre Sufte İsyanları sonucu- Bekdikler Maraş’tan sürülmüşlerdir. Bizce sürgün sebebi Bayazıtoğulları ile olan kavgalardır. Maraş’taki Kanlıdere ve Boğazkesen, isimlerini bu kavgalardan almışlardır. Bunların rivayetleri halen anılarda yaşamaktadır. Bekdik isminin vesikalarda ilk görülüş tarihi 1510’dur ve 1510 tarihli Alaüddevle Bey Vakfiyesinde yer ismi olarak geçmektedir. Cemaat olarak ilk kez 1520 tarihindedir ve Kırşehir Bekdikleri’nden bahseden 1520 Sivas Tahrir Defteri’dir . İç Anadolu’da ilk görülen Bekdikler; Kırşehir’e iskan edilen Varsak Türkmenleri içerisinde olan ‘’Cemaat-i Bekdik Tabi-i Varsak’’tır ve 1500-1520 tarihlerinde gelmişlerdir. 15 kabile olarak Kaman’a yerleşmişlerdir. Baş bölük ‘’Ahmed oğlu Pir Gayb’’ bölüğüdür (Pir Gayb, Suli Bey’in oğludur ve torunu Pir Gayb göçmüştür.). Bu Bekdikler: Aruklar, Karacalar, Yenice Bekdikler, Çunkar, Okçu Mehmed (Boyabat'ta bugün köy), Kara Balı, Ulak, Seferlü, Kazıklu, İncuk (diğer adı Halaçlı) olarak yazılmıştır. Diğerleri ise bugün Aksaray Sarıyahşi Bekdik köyünü kuran Koca Yakup Kethüda’nın Bölüğü ile Kılavuzlu, Kepirli, Bulduklar’dır. Bu Bekdikler ayrı bir makalemize konu olacaktır. Varsak Türkmenleri içinde gelen Toklu Gümüş ve buna bağlı Kömüşkin Batuk, Gümüşkin, Süleymanlı da Bekdik’tir. Varsak’a tabi Karacalu ile buna bağlı Kara Bekirlü de Bekdik’tir. Kusun’a tabi gösterilen Aşıklı kabilesi de Akkaş Bekdikleri’ndendir. Kara Koçlu Cemaatine tabi Kaman-Kamanlı cemaati de Bekdik’tir. Kara Koçlu içindeki Karkın bölüğünde bulunan Kızkapan Bölüğü de Mehmet Altınsoy’a göre Bekdik’tir. Üstelik Kara Koçlu, Kara Kocalu olarak okunan bu isim 1530 tarihli Muhasebe Defterinde Kara Karaca’dır yani Kara Koçlu da Bekdik’tir. 1530 tarihli 908 numaralı Muhasebe-i Vilayet-i Diyar-i Bekr ve Arab ve Zül-Kadriyye Defteri Sağırlı ve Sofular oymaklarının da bu tarihte Kırşehir’de olduklarını gösteriyor. Yine bu defter Nevşehir’e 1728’de iskan olan Bekdikler’in 1530’da Koçhisar’da bulunan Kara Kocalu-Kara Karacalar (Kara Bekdikler) olduklarını gösteriyor. Bugün Aksaray’da bulunan Dulkadiroğulları’ndan Arıbaş soyadlılar da Kara Karacalar’dan olduklarını söylemekteler. 1584’de ise Kayseri’de Çöplü Avşarları içinde Süllüler, Sağırlı ve Karalar’ı görmekteyiz. Sultan IV.Murat’ın Bağdat seferi dönüşü verdiği 1635 tarihli bir ferman elimizdedir. Bu fermanda ‘’Maraş Mektubiye Medresesi evkafı reayasından Bektük nam cemaatinden 300 hane Karaman Ereğlisi Horti Derbendine,300 hane Konya Saideli nam-ı diger Kadınhanı Derbendine iskan eyleyüp….’’ yazmaktadır. Kadınhanı’na iskan olduğuna dair izi yeni bulduk: Konya ile Derbent arasında kendilerine Bekdik Türkmeni diyen 7 köy bu Bekdikler’den olmalıdır. Bu ferman ile bugün Konya Ereğli Bekdikleri’nin merkezi olan Hortu (Sazgeçit) Köyü Hanı Derbendine Bekdik Gaffarlı ile Karabeğdik cemaatleri iskan oldular. Ancak Kara Bekdikler iskanı terk ederek Aksaray-Koçhisar taraflarına kaçtılar ve burada Danişmendli Türkmenleri mukatasına (sonradan bu mukataa Danişmendli Türkmenleri boybeyi oymağı olan Boynuinceli Türkmenlerinin adını alarak Boynuinceli mukataası olarak geçti.) dahil oldular.1656 tarihinde 20 hane vergi nüfusu ile Kırşehir-Nevşehir-Aksaray bölgesinde bulunan Rum Evi Danişmendlileri içinde bulunan Bekdikler bunlardır. Danişmendli içinde olmalarından dolayı Cevdet Türkay Bekdikler’i Danişmendli boyi’nden göstermiştir. Bu Bekdikler İç Anadolu’da görülen ikinci Bekdik grubudur.1709 yılında Kara Bekdikler Aksaray’dan alınıp tekrar Maraş’a iskan edildiler ve yeniden Bektutiye Medresesi vakfına reaya oldular. Ancak Kara Bekdikler Maraş’ı terk ederek Aksaray’a dönmüşlerdir, ama vergilerini yine Maraş’taki medreseye ödemeyi talep etmişlerdi. 1722-23 yılında Kara Bekdikler için tekrar Ereğli Horti Hanı Derbendine iskan fermanı çıkmıştır, bir kısmı ise Kayseri İncesu Derbendine iskan edilmiştir. Cevdet Türkay’da, Karabeğdik ve Kamanbeğdik cemaatleri için ‘’..an’asıl Meraş’da Mektubiye medresesi vakfı iken, Ulukışla ile Karapınar mabeyninde Hortu hanına iskan olunmuştur. Derbendci idiler.’’ yazmaktadır. IV.Murat fermanı ve Cevdet Türkay’da ‘Mektubiye’ yazan medrese Maraş Bektutiye Medresesi’dir,Rahmi Tekin de bunu doğruladı. Bugün Ereğli Bekdikleri arasında olan 5 ana kabileden Karalar, Kamanlı, Sağırlı (Sağıroğulları) ve Karacimler 1723’te Han Derbendcisi olarak iskan olduktan sonra, 1743 yılında Kavuklu Oymağı, Hortu Köprüsü Derbendcisi olarak Maraş’tan Hortu’ya iskan edildiler. Ongunları ise; Sağırlı Oymağı: Sungur, Kara Bekdikler-Kara Karacalar: Koyun (koyunun melek olduğu inanışı vardır.), Kavuklu: Laçin-Balaban, Kaman Bekdikler: Tazı, Karacimler: Karatana’dır. Koçhisar’da bulunan Bekdikler’den 79 hane ise Nevşehir’e iskan edildiler . Bunlar, 1530 defterine göre Kara Karacalar-Kara Bekdikler’dir. Cevdet Türkay’da Aksaray-Nevşehir yerleşimli gösterilen Akkaş Bekdikler de Nevşehir’dedir. Bugün Bekdik Mahallesi adından başka bir şey bilmeyen Nevşehir Bekdikleri maalesef bu konuda çok yardımcı olamadılar. Bekdik Türkmeni olduklarını unutmayan Bekdikler sadece Konya Ereğli ve Niğde Bor Bekdikleri’dir. Türkmenlik geleneğine sahip, gelenek ve göreneklerine, törelerine bağlılıklarını sürdürmektedirler. Ereğli Hortu köyünden Bor’a doğru yayılarak birçok köyler kurmuşlardır. Peter Andrews, Bekdikler’i sünni müslümanlar arasındaki Türkmenlerden gösterir. Bektuti kolu çok sayıda ortodoks İslam alimi yetiştirmişken konar-göçer olan Bekdikler heteredoks İslama daha yakındır. Ereğli Kavuklu kabilesi Maraş Bektutiye Medresesi alimleri olup, bunlardan Karaküçükler, Kabe ve Mescidi Aksa’nın görevlerini uzun yıllar yapmışlardır. Türkmenler’de olan şaman-heteredoks İslam inancı, bugün bile Bekdikler’de ne olduğu düşünülmeden ve bilinmeden izlerini sürdürmektedir. Mesela buruk (hortum) gelirken çocuklar: ’’Ali burda ! Ali burda !’’diye bağırmaktalar. Bekdik köyüne cami yapıldığında ezan sesini duyanlar ’’Bat dünya bat, Bekdik’te de ezan okunuyor!’’ demişlerdir. Ereğli ve Bor Bekdikleri aynı kabilelerdendir, bunlar Sağırlı-Sungurlu, Kavuklu, Karalar-Kara Karacalar, Kamanlı, Karacimler’dir. Bugünkü sülaleler bu 5 oymağın karışmasından ortaya çıkmıştır. Bor merkezde, Kara Bekdik’lerden olan, Cıhızlı-Cığızlı da vardır. Cığızlı’dan Adana bölgesine yerleşmiş olanlar da vardır. Dr. Ali SAYAR