CHP Nevşehir Milletvekili Faruk Sarıaslan, TBMM Genel Kurulu'nda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’e engelli vatandaşlarımızın istihdam edilmelerine ve çalışma koşullarının düzenlemesine ilişkin planlama yapılıp yapılmadığını önerge ile sordu.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıdaki sorularımın, Anayasanın 98 ve TBMM İçtüzüğünün 96. ve 99. Maddeleri uyarınca Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Vedat Bilgin tarafından yazılı olarak yanıtlanmasını saygılarımla arz ederim. 10/01/2023
Av. Faruk SARIASLAN
Nevşehir Milletvekili
Engelli vatandaşlarımızın sosyal, ekonomik ve siyasal yaşama etkin ve eşit bireyler olarak katılımlarını sağlamak üzere başta Anayasa olmak üzere pek çok yasal düzenleme yapılmıştır. Ülkemiz nüfusunun yüzde 8-10’una yakını engelli bireylerden oluşmasına rağmen engelli yurttaşlarımızın durumu hakkında güncel ve kapsamlı bir çalışma 10 yıldır yapılmamaktadır. Ulusal Engelli Veri Sistemi'nde engelli nüfusunun önemli bir bölümünü kapsamadığı gibi engeli olan birçok vatandaşımız da bu kayıtlarda yer almamaktadır. Bunun yanında Ulusal Engelli Veri Sistemi'nde toplumsal cinsiyete duyarlı veri üretiminde de hatalar bulunduğu, yaşlı, genç gibi kategorilerin işlevsiz olduğu da bu konuda çalışan uzman kurum ve kuruluşlar tarafından dile getirilmektedir. Özellikle kadın engelli yurttaşlarımızın çoğunluğunun kayıt sistemine dahi kayıtlı olmadığına dikkat çekilmektedir. Tüm bu verilerin yokluğunda engelli yurttaşlarımızın istihdam ve yoksulluk durumuna ilişkin resmi veriler olmadığı için sadece sivil toplum kuruluşlarının yaptığı ufak araştırmalarla engelli yurttaşlarımızın sorunu kamuoyu ile paylaşılabilmektedir. Ayrıca engelli yurttaşlarımızın istihdamı hala sembolik sayılarla, belirli meslek ve sektörlerle sınırlı kalmakta, bu durum ayrımcılığı daha da derinleştirmektedir.
Bu bağlamda,
1- 2012023 yılları arasında engellilerin işgücüne katılım oranı, istihdam oranı ve işsizlik oranı nedir? Bakanlığınız engellilere ilişkin politikalarını belirlerken hangi verileri baz alıyor?
2- Türkiye genelinde kamu ve özel sektörde istihdam edilen engelli sayısı nedir? Kamu kurumları ve özel sektörde engelli kotası doldurulmakta mıdır? Doldurulamıyorsa bu konuda hangi yaptırımlar uygulanmaktadır?
3- Engellilerin durumuna ilişkin istatistik çalışmaları yıllardır neden yapılmıyor ve kamuoyu ile paylaşılmıyor?
4- Engellilerin işkolu, eğitim düzeyi, işe giriş usulleri, cinsiyet ve hizmet sınıflarına göre detaylı istatistiklerinin çıkarılması konusunda bir çalışmanız var mıdır?
5- Engelliler içerisinde de dezavantajlı bir konuma sahip olan kadın engellilerin yaşadıkları sorunlara ilişkin olarak yaptığınız çalışmalar var mıdır?
6- Engellilerin çalışma koşulları hakkında bir çalışmanız var mıdır?
7- Engelli istihdamını geliştirmek amacıyla nicel olarak verildiği ifade edilen mesleki eğitim kursları için denetim yapılmakta mıdır?
8-2005 yılında çıkarılan ve yıllardır ertelenen Erişilebilirlik mevzuatı ne zaman uygulanacaktır? Uygulamadaki eksikliklerin giderilmesi konusunda takviminiz nedir?
