TÜRKEŞLE TÜRKİSTAN GEZİSİ 4
Dr Seyfi ŞAHİN
Bişkek’te ertesi gün resmi görüşmeler ve Türk büyükelçiliğinin açılışı yapıldı.
Devlet başkanı Askar Akayev, çok masum yüzlü, iyi niyetli bir bilim adamı idi.
Bizi çok sıcak kanlılıkla karşıladı.
Kırgız topraklarında eski Türk şehri Balasagun vardı.
Balasagun o kadar büyük bir kültür merkezi idi ki,
İslam’ın ve Türk milletinin büyük alimleri yetişti.
Dünyanın ilk ansiklopedisi, Türk dünyasının en büyük eseri olan “Divanı Lügat Türk,”
Kaşgarlı Mahmut tarafından Kaşgar’da yazılmasına rağmen,
Kaşgarlı Mahmut aslen Balasagun’ludur.
İlk eğitimini orada almıştır.
***
Balasagun’da bu gün sadece bir minare kalmıştır.
Çünkü Moğol Cengiz İstilası ile Balasagun, Merv, Belh, Semerkant, Buhara, Şehirleri
Yani Bütün Türk ve İslam dünyası yerle bir edilmiştir, taş taş üstünde kalmamıştır.
Kütüphaneler yakılmış, Türk İslam medeniyeti yok edilmiştir.
Başbuğ Türkeş, Moğol Cengiz istilasına “Türk milletinin 2. Büyük felaketidir” demiştir.
Birincisi, Göktürklerin yıkılışı ve Çin istilası,
Üçüncüsü de Viyana bozgunudur.
***
Bu topraklarda diğer 2. Önemli olay Talas savaşıdır.
Talas savaşı, Çinlilerin büyük bir ordu ile(100 bin), orta Asya’ya hareket etmesidir.
Bu ordu içinde Karluk ve Türgiş Türkleri vardı.
Orta Asya,yı, Emeviler fethetmişti. Ama yıkıldı yerine Abbasiler geldi.
Bölgede Çinlilere karşı Türkler, Horasan valisi Ebu Oğuzhan’dan yardın istediler.
Horasan valisi; komutanlarından birisini 30 bin kişilik ordu ile gönderdi
Çin ordusundaki Karluk ve Türgiş Türkleri hemen gelen İslam ordusuna katıldı.
Çin ordusu tamamen imha edildi.
50 bin Çinli telef oldu. 20 bin Çinli esir oldu.
Bu esirler sonra İslam dünyasın kağıt yapmayı öğrettiler.
Bu olaydan sonra Çinliler bir daha Orta Asya’ya sefer düzenleyemediler.
Sonra da Türk dünyası hızlıca Müslüman oldu.
Akabinde Karahanlı devleti kuruldu.
***
Bişkek’teki resmi görüşmelerin tercümanlığını
Ankara’da Türkoloji doktorasını yapan kıymetli İlim adamı, dostum,
Kadır Ali Bakıtbay yaptı. Gezide Başbuğu görünce heyecanlandı.
Görüşmemiz güzel bir anı oldu.
Başbuğ her görüşmede “Devlet adamları her yıl toplanmalı her birisi başkan olmalı,
Türk devletleri arasında, kültür, edebiyet, siyasi, ticari ilişkiler kurulmalıdır.” Dedi.
Yani Turanı tarif etti. Bunu ısrarla anlattı.
Başbakan Demirel de her Türk cumhuriyetinde 10 bin öğrenci okutacağına söz verdi.
***
Bir şey dikkatimi çekti. Bizi ağırlayan devlet adamları vip prokolü uyguladılar.
En güzel yerlerde ağırladılar.
Ama kırmızı halılar yırtılmış bakımsız ve dağınıktı.
Dünyanın en büyük devleti Sovyetlerin nasıl bu hale geldiğine hayret ettim.
Anladım ki, fikirler, kötü ise sonucu da kötüdür.
Komünizm, fikren çökmüştü. Devlet olarak da hayatta kalamadı.
(devam edecek)
12.09.2022, Kayseri.
