Nevşehir’in Ürgüp ilçesi merkezinde yer alan Pancarlık Camii, özgün mimarisi ve tarihî dokusuyla bölgenin dikkat çeken ibadet yapıları arasında yer alıyor. İki bağımsız birimden oluşan cami, hem plan özellikleri hem de yapım tekniğiyle Anadolu’daki geleneksel taş mimarinin önemli örneklerinden biri olarak öne çıkıyor.
-
Minaresiz, Tonozlu ve İki Katlı: Pancarlık Camii
Caminin kapısı üzerindeki yeni levhada H.1410 / M1687 yılında Osmanlılar zamanında Yöresel düzgün kesme taştan inşa edilmiş yapının altı kemer üzerine taş yığma biçiminde inşa edilmiştir. Pancarlık Camii, minare ve minberinin bulunmamasıyla da alışılmış cami mimarisinden ayrılıyor.
Alt Kat Günümüzde Aktif Olarak Kullanılıyor
Kuzey–güney doğrultusunda uzanan yapının alt katı, günümüzde ibadet amacıyla kullanılan asıl harim bölümü niteliği taşıyor. Dikdörtgen planlı bu bölüm, aynı doğrultuda yerleştirilmiş altı takviye kemeri ile desteklenen sivri tonoz örtüye sahip.
Alt katın kapısı, hemen batısında bulunan ve yörede “kabaltı” olarak adlandırılan geçide açılıyor. Bu özellik, caminin bulunduğu sokak dokusuyla bütünleştiğini ortaya koyuyor.
Üst Kat Sokaktan Merdivenle Ulaşılıyor
Caminin ikinci bölümü, sokaktan geçilen bir merdivenle çıkılan ve kabaltı üzerine yerleştirilmiş üst kat bölümünden oluşuyor. Üst birim, alt katla benzer mimari özellikler taşısa da, burada sivri tonoz örtü üç takviye kemeri ile desteklenmiş durumda.
Kabaltı Üzerine İnşa Edilmiş Özgün Yapı
Üst birimin oturtulduğu kabaltı kısmı ise beş beton sivri kemer üzerine yerleştirilmiş kirişleme sistemiyle dikkat çekiyor. Bu bölüm, alttan kaplamalı tavan ile örtülmüş olup, yapının hem fonksiyonel hem de estetik açıdan özgün bir tasarıma sahip olduğunu gösteriyor.
Ürgüp’ün Mimari Mirası
Pancarlık Camii, minaresiz ve iki katlı plan düzeni, kabaltı üzerine oturan üst birimi ve sivri tonozlu örtü sistemiyle Ürgüp’ün tarihî kent dokusu içerisinde önemli bir yere sahip. Yapı, bölgenin mimari geçmişini yansıtan nadir örneklerden biri olarak hem yerel halkın hem de tarih ve mimarlık meraklılarının ilgisini çekmeye devam ediyor.
KAYNAK: KÜLTÜR PORTALI
Paylaşım: Ömer Nair