Nevşehir'in 7 ilçesinden 3'ü Cumhuriyetten önce kurulmuş.  

Avanos ilçesi Cumhuriyetten önce kurulmuş olup, 07 Temmuz 1954 tarih ve 8748 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 30.06.1954 tarihli ve 6429 sayılı Kanunla Nevşehir iline bağlanmış.1045 km² alana sahip olan Avanos ilçesi, doğuda Kayseri İli, Güneyde Ürgüp ve Nevşehir merkez, batıda Gülşehir ve Hacıbektaş, kuzeyde ise Kozaklı ilçesiyle çevrili. Kızılırmak kenarında yer alır. İl merkezine uzaklığı 20 km. İlçeye; Çalış, Kalaba ve Özkonak olmak üzere 3 belde bağlı bulunmakta.
Gülşehir ilçesi Cumhuriyetten önce kurulmuş olup, 07 Temmuz 1954 tarih ve 8748 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 30.06.1954 tarihli ve 6429 sayılı Kanunla Nevşehir iline bağlanmış. Gülşehir ilçesinin yüzölçümü 931 km² olup doğusunda Avanos, kuzeyinde Hacıbektaş, batısında Kırşehir ve Aksaray, güneyinde ise Acıgöl ve Nevşehir merkez ilçeleriyle çevrilidir. İlçe merkezi Kızılırmak kenarında kurulmuştur. İl Merkezine 17 km uzaklıkta yer alır.
Ürgüp ilçesi Cumhuriyetten önce kurulmuş olup, 07 Temmuz 1954 tarih ve 8748 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 30.06.1954 tarihli ve 6429 sayılı Kanunla Nevşehir iline bağlanmış. Nevşehir’in 23 km doğusunda olan Ürgüp İlçesi Kapadokya Bölgesinin en önemli merkezlerinden. Turistlerin en yoğun ziyaret ettikleri ilçe, nüfus itibariyle de ilin en büyük ilçesi. 574 km²  alana sahip olan ilçe, doğu ve güneyden Kayseri ili ile çevrilmiş. Kuzeyinde Avanos, batısında Nevşehir Merkez, güney batısında ise Derinkuyu ilçeleri yer alır.