<h1 style="line-height:150%;layout-grid-mode:char"><b><span style="font-size: 12.0pt;line-height:150%;font-family:"Arial","sans-serif";color:#333333">ÇÖLYAK HAYATINIZA ENGEL DEĞİL…<o:p></o:p></span></b></h1> <p class="MsoBodyText" style="text-align:justify;line-height:13.5pt"><strong><span style="font-size:11.0pt;font-family:"Arial","sans-serif";mso-bidi-font-family: "Times New Roman";color:#333333">Çölyak hastalığı</span></strong><span style="font-size:11.0pt;color:#333333"> (Gluten Enteropatisi), bağırsaklardaki sindirimi sağlayan yapıların bozulmasından dolayı ince bağırsakta hasarlar oluşturan bir <strong><span style="font-family:"Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"">alerjik sindirim sistemi hastalığıdır.</span></strong> Bu hasara <strong><span style="font-family:"Arial","sans-serif";mso-bidi-font-family: "Times New Roman"">buğday, arpa, çavdar, yulaf </span></strong>gibi tahılların içerisinde bulunan <strong><span style="font-family:"Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"">gluten isimli bir protein neden olmaktadır.<o:p></o:p></span></strong></span></p> <p class="MsoBodyText" style="line-height:13.5pt"><strong><span style="font-size: 11.0pt;font-family:"Arial","sans-serif";mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; color:#333333"><br /> Çölyak hastalığı genetik bir hastalıktır. Hastalık yaşamın her hangi bir bölümünde ortaya çıkabilmektedir. Hastalığın oluşması için hem genetik yatkınlık olması hem de glutenli gıdalar tüketilmesi gerekir. <br /> <br /> Çölyak hastalığı yaşam boyu süren tek gıda alerjisidir. Tanı gecikmesinde ölüme kadar varabilen geniş bir klinik yelpaze ile karşımıza çıkmasına rağmen tanı konulduktan sonra hastalık olmaktan çıkarak bir yaşam biçimi haline gelmektedir.<o:p></o:p></span></strong></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align:justify;line-height:13.5pt"><span style="font-size:11.0pt;color:#333333">Ülkemizde hastalığın ancak <strong><span style="font-family:"Arial","sans-serif";mso-bidi-font-family:"Times New Roman"">yüzde 10’nuna tanı konulduğu</span></strong> dikkate alındığında tanı almamış hastalar buz dağının görünmeyen kısmıdır. Çünkü hastalık bazı bireylerde yıllarca hiç belirti vermez veya çok hafif seyredebilir ve kişi çölyaklı bir hasta olduğunu uzun süre fark etmeyebilir. Hastalık tipik belirtilerle başlayabileceği gibi çok hafif belirtilerle de seyredebilir.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="line-height:13.5pt"><span style="font-size:11.0pt; color:#333333">Çölyak hastalığı olan <em><span style="font-family:"Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"">çocuklarda özellikle karın ağrısı, karında şişlik, ishal, huzursuzluk, iştahsızlık, gelişme geriliği, kusma, kilo alamama ve boy uzamasında yavaşlama gibi tipik belirtilerle ortaya çıkabilir.<o:p></o:p></span></em></span></p> <p class="MsoBodyText" style="line-height:13.5pt"><em><span style="font-size: 11.0pt;font-family:"Arial","sans-serif";mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; color:#333333">Yetişkinlerde </span></em><span style="font-size:11.0pt; color:#333333">ise;<strong><span style="font-family:"Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-family:"Times New Roman""> </span></strong> <em><span style="font-family:"Arial","sans-serif";mso-bidi-font-family:"Times New Roman"">Karın bölgesinde öne doğru şişkinlik, yaşa göre kilo azlığı, kas zayıflığı, kansızlık, ishal, kusma, nedeni bilinmeyen karaciğer hastalıkları, iştahsızlık, gaz şikayetleri, eklem ve kemik ağrıları, sinirlilik, ciltte kaşıntılı döküntüler<o:p></o:p></span></em></span></p> <p class="MsoBodyText" style="line-height:13.5pt"><span style="font-size:11.0pt; color:#333333">Çölyak hastalığının tek tedavisi; ömür boyu buğday, arpa, çavdar, yulaf tahıllarında bulunan <strong><span style="font-family:"Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"">glutenden uzak sıkı bir diyettir.</span></strong><em><span style="font-family:"Arial","sans-serif";mso-bidi-font-family:"Times New Roman""> </span></em>Hastalar bu gıdaları tüketmedikleri gibi ayrıca marketlerde satılan hazır gıdaların içeriklerine dikkat etmelidir.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="line-height:13.5pt"><strong><span style="font-size: 11.0pt;font-family:"Arial","sans-serif";mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; color:#333333">Çölyak hastaları için güvenli yiyecekler: </span></strong><span style="font-size:11.0pt;color:#333333">Tüm sebzeler ve meyveler,<em><span style="font-family:"Arial","sans-serif";mso-bidi-font-family:"Times New Roman""> </span></em>tüm bakliyatlar,<em><span style="font-family:"Arial","sans-serif";mso-bidi-font-family: "Times New Roman""> </span></em>katkısız katı ve sıvı yağlar,<em><span style="font-family:"Arial","sans-serif";mso-bidi-font-family:"Times New Roman""> </span></em>yumurta, bal, reçel, basit toz şeker, zeytin,<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="line-height:13.5pt"><span style="font-size:11.0pt; color:#333333">Et, balık, tavuk, (Bu ürünler katkılı olmadıkları gibi daha önce unla kızartılmış bir yağda kızartılıp işleme tabi tutulmamalıdır.)<br /> <br /> Una batırılmamış konserve çeşitleri,<em><span style="font-family:"Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-family:"Times New Roman""> </span></em>mısır, pirinç, patatesin hem kendileri hem de unları besin hazırlamada kullanılabilir. Ayrıca kestane unu, nohut unu, soya unu, üzüm çekirdeği unu da kullanılabilir.<em><span style="font-family:"Arial","sans-serif";mso-bidi-font-family:"Times New Roman""> </span></em>Evde çekilmiş güvenli baharatlar kullanılabilir.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="line-height:13.5pt"><strong><span style="font-size: 11.0pt;font-family:"Arial","sans-serif";mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; color:#333333">Glutensiz diyette ayrıca nelere dikkat edilmeli?<o:p></o:p></span></strong></p> <p class="MsoBodyText" style="text-align:justify;line-height:13.5pt"><span style="font-size:11.0pt;color:#333333">Doğal gıdalara önem verilmeli.(süt-et-balık-yumurta-sebze-kurubaklagil-pirinç-mısır-patates)<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="line-height:13.5pt"><span style="font-size:11.0pt; color:#333333">Okulda ve dışarıda yemek yerken dikkatli seçimler yapılmalı.<br /> Buğday unu, karışık mısır unu, pirinç ununa dikkat edilmeli.<br /> Çok iyi bir etiket okuyucusu olunmalı, gıdaların etiketleri mutlaka okunmalı.<br /> İlaçlar, kozmetik ürünleri, şampuan, kremler vb. gluten içerikleri yönünden dikkatli kullanılmalı.<br /> Pişirme ve hazırlık aşamasında güvenli gıdaların glutenli gıdalarla bulaş olmamasına dikkat edilmeli.<o:p></o:p></span></p>