<strong style="color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px; line-height: 21.299999237060547px;"><span style="font-weight: normal;">NEVŞEHİR(MHA) Nevşehir Faal Futbol Hakemleri ve Gözlemcileri Derneği, ilimizde görev yapan hakemlere yönelik yayınladığı bilgi notunda müsabaka esnasında herhangi bir fiili, sözlü saldırı da hakemlerin yapması gerekenlerle ilgili bilgiler aktardı.</span></strong> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">Hakemlerin bu tür durumlarda mutlaka şikayetçi olmaları gerektiğine dikkat çekilen açıklamada; “Futbol, toplulukları arkasından koşturan, dünyanın en popüler spor dalı. </span></strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">Bu oyunun asli unsurları ise, futbolcular. Artık son zamanlarda, hakemler de futbolun asli unsurları haline geldi. Sürekli olarak, hem oyuncular, hem takımlar hem de taraftarlar açısından, futbol oyununa bakış açısı sürekli gelişiyor.. Ancak gelişmeyen ve değişmeyen tek şey ise; karşılaşmada alınan kötü sonuçtan sonra, faturanın her zaman hakemlere kesilmesi, gerek oyuncuların gerekse teknik heyetin, sorumluluğu üzerinden atma çabası.</span></strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">Bu yazımızda konumuz ise, özellikle karşılaşma içerisinde oyuncuların, karşılaşma devam ederken ve sonrası teknik heyet ile taraftarın hakemlere karşı yaptıkları fiili saldırılar ile küfür ve hakaretlerde, hakemlerimizin izleyeceği yolu anlatmaktır. Hakemlere yapılan bu saldırıların artık son bulmaya başlaması için, öncelikle hakemlerimizin yapılan bu saldırılar sonrasında, dik duruş sergilemesi, hukuki açıdan yapılması gerekenleri yapması şarttır. Ancak genel uygulamada, bu tür saldırılarda hakemlerimiz uğraşmak istemedikleri için çoğunlukla şikayetçi olmuyorlar. Saldırgan, yaptığı ile kalıyor ve "Bir şey Olmaz" mantığı dalga dalga yayılıyor. Ya da ilk olay olduğu anda, olay sıcakken saldırı yapan şahsı polise şikayet eden ve gözaltına aldıran hakemimize, gerek takım yöneticilerinden, gerekse kendi il hakem kurulu üyeleri ve başkanlarından gelen baskı ve telkinlerle, hakem şikayetinden vazgeçiyor. Bu uygulamalar devam ettiği sürece, hakemin başının beladan kurtulmayacağı açıktır.</span></strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong>Şikayetçi Olun</strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">Hakeme yapılan fiili ve sözlü saldırılar, Türk ceza Kanununa göre suçtur. Aşağıda bu suçun unsurları, ağırlaştırıcı sebepleri anlatılacaktır ancak, bu suçlar "Takibi Şikayete Bağlı" suçlardandır. Şikayet yapılmazsa bireysel olarak saldıran şahıs hakkında soruşturma yapılmaz dava açılmaz. Sadece 6222 Sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesi Hakkında Kanun'a göre işlem yapılabilir. Bundan dolayı, fiili ve sözlü saldırıya maruz kalan hakemlerimizin, olay anında müsabakada görevli Güvenlik Güçlerine şikayetçi olmaları, şikayetçi olduğunu bildirmeleri gerekir. Güvenlik güçleri, saldıran şahsı gözaltına alacak ve en yakın güvenlik birimine teslim edecektir.</span></strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong>Fiili Saldırılar</strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">Türk Ceza Kanunu'na Göre: Hakeme karşı yapılan fiili saldırılar Türk Ceza Kanunu'nun 86. maddesinde "Kasten Yaralama" başlığı altında düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, "Kasten başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır." denilmektedir.</span></strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">6222 Sayılı Sporda Şiddet Kanununa Göre: Bu kanunun 17. maddesinde de bu suç "Spor alanlarında taşkınlık yapılması ve tesislere zarar verilmesi" başlığı altında düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, "Spor alanlarında kasten yaralama suçunun veya mala zarar verme suçunun işlenmesi halinde şikayet şartı aranmaksızın 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun ilgili maddelerine göre cezaya hükmolunur. " denilmek sureti ile, saldırıya uğrayan kişinin şikayet hakkı ve bireysel dava hakkı saklı kalmak üzere, Hakeme karşı "Kasten Yaralama" suçunu, şikayetçi olunmasa da Türk Ceza Kanununun ilgili maddeleri gereğince işlem yapılması gerektiğini belirtmiştir. Bu iki kanunda geçen hususlar ışığında, hakeme karşı yapılan fiili saldırılarda, hakemler orada bulunan güvenlik kuvvetlerine, şikayetçi olduklarını bildirdikleri takdirde, saldıran şahıs hakkında hem Türk Ceza Kanununa göre, hem de Sporda Şiddet Yasasına göre işlem yapılacak, karşılığında, Hapis Cezası, Para Cezası, Karşılaşmaları Seyirden Men ve Spor Alanlarına girme yasağı gibi cezalara çarptırılabilecektir.</span></strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong>Sözlü Saldırılar </strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">Türk Ceza Kanunu'na Göre: Hakeme karşı yapılan sözlü saldırılar Türk Ceza Kanunu'nun 125. maddesinde, "Hakaret" başlığı altında düzenlenmiştir. Bu maddeye göre " Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden ya da yakıştırmalarda bulunmak veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır." denilmektedir. Hakemlere karşı yapılan bu küfür ve hakaretlerin, tribünde, saha içerisinde alenen herkesin duyabileceği şekilde yapıldığını düşünürsek, aynı maddenin c) fıkrasında "Ceza, hakaretin alenen işlenmesi hâlinde, altıda biri oranında artırılır." denilmek suretiyle, ağırlaştırıcı bir sebep olmuştur. </span></strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong>Saldırı Olunca Ne Yapılacak?</strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">Her müsabakada mutlaka güvenlik görevlisi (Polis-Jandarma) vardır. Fiili Saldırı olduğunda güvenlik güçleri zaten olaya müdahale edecektir. Şahıslar, etkisiz hale getirildiğinde hakemlerimizin, güvenlik güçlerine "şikayetçyim" demesi lazım. Aksi takdirde, güvenlik güçleri şahısları ayıracak ama işlem yapmayacaktır. "Şikayetçiyim" dediğiniz anda, suç şikayet bağlı olduğu için, güvenlik güçleri şahısları gözaltına almak için yetki kazanacak ve gözaltına alacaktır. Küfür ve hakaret tribünden yapılıyor ve bizzat yapan şahsı tespit edebildiyseniz, karşılaşmanın durduğu bir anda, güvenlik güçlerine şahsı göstererek "şikayetçiyim" demeniz, şahsın gözaltına alınması için yeterlidir. Gözaltı işlemi, karşılaşma devam ediyorsa, karşılaşmadan sonra da yapılabilir. Güvenlik güçleri, yaşanan olay ve yakalama işlemi için bir tutanak tutacaktır. Bu tutanak, hakemlerimiz için en büyük delillerden biridir. Ayrıca, yaşanan fiili saldırıdan sonra, saldırıya uğrayan hakemde meydana gelebilecek yaralanma, iz ve hasarları tespit amacı ile adli rapor aldırılacaktır. Olaya müdahale eden güvenlik güçleri, tuttukları yakalama ve olay tutanağını, adli rapor ve saldıran şahısları en yakın güvenlik birimine teslim edecektir. Bu güvenlik birimi, ifadeleri alacak ve evrakı Cumhuriyet Savcılığına sevk edecektir. Sözlü Saldırılar için ise yine aynı şekilde, güvenlik güçlerine "şikayetçiyim" demeniz yeterlidir. Yapılan küfür ve hakaret için, ayrıca yakalama işlemi için yine güvenlik kuvvetlerince bir tutanak düzenlenecek, düzenlenen tutanak ve küfür-hakaret eden şahıslar, en yakın güvenlik birimine teslim edilecektir.</span></strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong>Barıştırmaya Çalışan Kişilere İtibar Etmeyin</strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">Olay olduktan ve gözaltı işlemi yapıldıktan sonra, gerek sahada, gerek soyunma odalarında ve gerekse güvenlik biriminde, takım yöneticileri, futbolcular, hatta il hakem kurulu üyeleri ve hatta olayla ilgisi bulunmayan tanıdığınız kişiler sizi şikayetinizden vazgeçirmeye çalışabilirler. Şikayetten vazgeçmemek, başta sizin daha sonra da hakem camiasının adına bir görevdir.</span></strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong>İfade Sırasında Dikkat Edilecek Hususlar</strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">Fiili saldırı ve sözlü saldırıların delilleri arasında en önemlilerinden birisi de tanık beyanlarıdır. Yaşanan olaydan sonra, olaya karışmamış, kendisine fiili ya da sözlü saldırı yapılmamış hakem triosundaki diğer hakemlerin TANIK beyanı vermesi çok önemlidir.</span></strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong>Uzlaşma İsteyin</strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">İfade sonunda size, ifadeyi alan güvenlik görevlisi tarafından "Uzlaşma" isteyip istemediğiniz sorulacaktır. Mutlaka "Uzlaşma" istediğinizi belirtin ve ifadeden sonra doldurulacak olan formda da "Uzlaşma İstiyorum" kısmını işaretletmeyi unutmayınız. Uzlaşma, hemen orada, güvenlik biriminde "barışma" anlamına gelmez. Uzlaşmak demek, evraklar Cumhuriyet Savcılığına sevk edildikten sonra, bir "Uzlaştırıcı" nın, şahıslar hakkında dava açılmadan önce, herhangi bir şekilde uzlaşma sağlanıp sağlanmayacağını anlama yoludur. Bunun amacı ise, mahkemelerin iş yükünüz azaltmak için, takibi şikayete bağlı suçlarda, kişilerin kendi arasında bir şekilde anlaşması ve davanın açılmaması anlamına gelir.</span></strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong>Uzlaşma Aşaması</strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">İfade sırasında "Uzlaşmak İstiyorum" şeklinde belirttiğinizde, karşı taraf da uzlaşmayı kabul etmesi durumunda, Cumhuriyet Savcılığı evrakı uzlaştırmacıya gönderecektir. Uzlaştırmacı, evrak ile ilgili olarak sizi arayacak ve "Nasıl Uzlaşmak İstiyorsunuz, Ne istiyorsunuz?" diye soracaktır. İşte burada, genelde istenilen "para" dır. Saldıran şahıslar, yaptıkları suçun cezasını, size para ödeyerek alırlar. En az 3 bin TL ile başlaması uygun olan bu uzlaşma teklifleri, uzlaştırmacı tarafından, karşı tarafa iletilecektir. Zira uzlaştırmacı, bu uzlaşma şeklinin kabul edilmesi halinde ya da kabul edilmemesi halinde, saldıran şahsın uğrayacağı hapis cezası ve para cezalarını karşı tarafa anlatacak ve uzlaşma olması için uğraşacaktır.</span></strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong>Ne Ceza Alacaklar</strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">Saldıran şahıslar, sizin tarafınızdan teklif edilen uzlaşma teklifini kabul etmeleri durumunda, talep ettiğiniz parayı size elden ödeyerek, dava açılmamasını sağlarlar. Eğer uzlaşma teklifinizi kabul etmezlerse, uzlaştırmacı uzlaşma sağlanmadığı gerekçesi ile, evrakı C. Savcılığına iade edecektir. İşte bu aşamadan sonra dava aşamasına geçilecektir.</span></strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong>Dava Aşaması</strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">Hakkında kasten yaralama veya hakaret suçundan dava açılan kişiler, eldeki deliller ışığında yukarıda belirtilen hapis cezalarını alacaklardır. Bu hapis cezaları, muhtemel ilk suçları ise paraya çevrilecektir. Günlük 20 TL üzerinden hesaplanan Adli Para cezaları, bu şahıslar için, başta uzlaşma aşamasında sizin talep ettiğiniz rakamın muhtemel 2-3 katı olacaktır. Ayrıca dava sonunda, ceza almaları durumunda, bu suç sabıka kayıtlarına işlenecek ve ileride meslek sahibi olurken ya da herhangi bir şekilde resmi ya da özel kurumlara başvurularda karşılarına bir sorun olarak çıkabilecektir. Dava sonunda hüküm giymeleri durumunda, suçları sabit olacaktır. İşte bu andan sonra, verilen bu hüküm kararı ile, hakemlerimiz Maddi ve Tazminat Davası açmaya hak kazanacaklardır. Adliye önlerindeki arzuhalcilere yazdıracağınız bir tazminat davası dilekçesi ile, maddi ve manevi toplamda 10 bin TL'nin üzerinde bir rakam talep edebilirsiniz. Talep edilen bu rakam, saldırının ağırlığına, uğradığınız yaralanma ve maddi zararların derecesine, alenen işlenen küfür ve hakaretler için ise uğradığınız manevi zararlara istinaden, "kişiyi zengin etmeyecek" şekilde, mahkeme tarafından belirlenecektir. </span></strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">Muhtemel talep edilen 10 bin TL için, en az 5 bin TL civarında maddi manevi tazminat kazanabilirsiniz. 6222 Sayılı Sporda Şiddet Yasasına göre de bu, fiili ya da sözlü saldırıda bulunan şahıslar, günlüğü 20 TL den, "15 günden az olmamak üzere" en az 300 TL'den başlayan para cezasına çarptırılacaklar ve ödemek zorunda kalacaklardır. Ayrıca, spor karşılaşmalarını "Seyirden Men", spor sahalarına "Giriş Yasağı" cezalarına çarptırılacaklardır.</span></strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21.299999237060547px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">Bizim insanlarımız, ne zaman bir adliyelik konu olsa, "Git gel, davalarda mı uğraşacağım?" diyerek, bu anlattığımız aşamalara geçmezler. Halbuki adalet sistemi de artık çok gelişti. Tüm yapılan bu işlemler sırasında en fazla 3 defa ifade verirsiniz. Takip etmek, takipçisi olmak lazım. Bu anlattığımız hukuk süreçlerini takip eden hakemlerimiz çoğaldıkça, hakemlere yapılan saldırıların karşılığı açısından da emsal teşkil edecektir. Bu aşamaları yapmak, hukuki sürece başlamak için Hollanda'daki gibi, bir hakemin ölmesi mi gerekiyor?” ifadelerine yer verildi.</span></strong></p>