Nevşehir, Kapadokya’nın kalbinde yer aldığı için hem bozkır (step) ekosistemine hem de vadi, kaya ve tarım alanı ekosistemlerine sahiptir. Bu da oldukça zengin bir yaban hayatı çeşitliliği oluşturur.
Nevşehir, yalnızca peri bacalarıyla değil, aynı zamanda zengin doğal yaşamı ile de dikkat çekiyor.
Tarihi ve kültürel zenginlikleriyle tanınan Nevşehir, aynı zamanda zengin bir yaban hayatı çeşitliliğine sahip. Bozkır, orman, vadi ve sulak alan ekosistemlerinin bir arada bulunduğu kentte birçok kara ve kuş türü doğal yaşamını sürdürüyor.
Nevşehir’in Doğası Yaban Hayatına Ev Sahipliği Yapıyor
Nevşehir’in özellikle Kapadokya vadileri, Kızılırmak havzası ve kırsal orman alanları, yaban hayatı için önemli yaşam alanları oluşturuyor. Bu bölgelerde tilki, yaban tavşanı, sansar, porsuk, kirpi, yaban domuzu gibi memeli türler sıkça gözlemleniyor.
Ayrıca keklik, bıldırcın, baykuş, şahin, leylek ve bozkır kartalı gibi kuş türleri de Nevşehir semalarında görülüyor. Kızılırmak çevresinde ise sazan, yayın balığı ve kurbağa türleri, sucul ekosistemin temel canlıları arasında yer alıyor.
Nevşehir il genelinde; tilki, tavşan, yaban domuzu, sansar, porsuk, kirpi, yılan, kaplumbağa, keklik, bıldırcın, şahin, baykuş, serçe, leylek, ve bozkır kartalı gibi kara ve kuş türleriyle birlikte, Kızılırmak çevresinde sazan, yayın ve kurbağa gibi su canlıları da yaşamaktadır.
Aşağıda Nevşehir’de yaşayan başlıca hayvan türlerini doğal yaşam alanlarına göre sınıflandırılmış şekilde bulabilirsiniz...
1. Kara Memelileri (Yaban Hayvanları)
Nevşehir’in kırsal ve ormanlık bölgelerinde yaşayan başlıca memeliler:
-
Kızıl Tilki (Vulpes vulpes) – En yaygın yaban memelisidir.
-
Yaban Tavşanı (Lepus europaeus) – Özellikle Ürgüp ve Avanos çevresinde görülür.
-
Yaban Domuzu (Sus scrofa) – Geceleri ormanlık ve tarımsal alanlarda dolaşır.
-
Kirpi (Erinaceus europaeus) – Özellikle bahar aylarında kırsalda sıkça görülür.
-
Gelincik (Mustela nivalis) ve Sansar (Martes foina) – Taşlık alanlarda yaşar.
-
Kunduz (Castor fiber) – Çok nadir de olsa Kızılırmak çevresinde gözlemlenmiştir.
-
Boz yılan (Coluber najadum) – İnsanlara zararsızdır, taşlık bölgelerde bulunur.
2. Kuş Türleri (Avifauna)
Nevşehir, göçmen kuşların konaklama alanıdır. Özellikle Kızılırmak havzası, Avanos çevresi ve Tuzköy bölgesi kuş gözlemciliği için önemlidir.
-
Kerkenez (Falco tinnunculus)
-
Şahin (Buteo buteo)
-
Doğan (Falco peregrinus)
-
Baykuş (Athene noctua) – Kapadokya kaya oyuklarında sıkça yaşar.
-
Karga, Serçe, Saksağan – Şehir merkezlerinde yoğun görülür.
-
Kırlangıç (Hirundo rustica) – Yaz aylarında vadi ve yerleşimlerde yuva yapar.
-
Leylek (Ciconia ciconia) – Özellikle ilkbaharda Avanos ve Gülşehir çevresinde görülür.
3. Sürüngenler
Bozkır iklimi nedeniyle Nevşehir’de sürüngen çeşitliliği yüksektir.
-
Kertenkele (Lacerta viridis)
-
Kaplumbağa (Testudo graeca) – Yazın sıkça görülür.
-
Yılan türleri: Boz yılan, engerek (nadir), su yılanı.
-
Bukalemun (Chamaeleo chamaeleon) – Çok nadir; genellikle insan eliyle getirilen türlerdir.
4. Tarım ve Köy Çevresinde Yaşayan Türler
-
Tarla faresi (Microtus arvalis)
-
Kirpi
-
Ev sincabı (Sciurus anomalus)
-
Sığırcık, Güvercin, Kırlangıç, Serçe – İnsan yerleşimlerine uyum sağlamış kuşlardır.
-
Köpek, kedi, eşek, koyun, keçi, sığır, at – Evcil türler olarak köy yaşamının parçasıdır.
5. Su Canlıları (Kızılırmak ve Göletlerde)
Nevşehir’in Kızılırmak nehri ve bazı sulama göletlerinde:

















Foto: Mustafa Taşkın
-
Sazan (Cyprinus carpio)
-
Yayın balığı (Silurus glanis)
-
Kızılkanat (Scardinius erythrophthalmus)
-
Tatlı su levreği
-
(Perca fluviatilis)
-
Kurbağa türleri ve su yılanları da ekosistemin parçasıdır.
-
6. Koruma Altındaki Türler (Nadir / Tehdit Altında)
-
Kızıl şahin (Buteo rufinus)
-
Kaya kartalı (Aquila chrysaetos)
-
Toy kuşu (Otis tarda) – Türkiye’nin en büyük kuşlarından biri, nadir görülür.
-
Angut (Tadorna ferruginea) – Avanos çevresinde gözlemlenir.
-
Sonuç
-
Nevşehir, Anadolu bozkırlarının karakteristik hayvan topluluklarını barındırır.
Bölgenin Kızılırmak deltası, Kapadokya vadileri, Gülşehir ve Avanos kırsalı; hem göçmen kuşlar hem de yerli memeliler için doğal yaşam alanı niteliğindedir.





