Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi (NEVÜ)’de, ‘Davranışsal Bağımlılıkla Mücadele’ konulu eğitim verildi. Nevşehir Valiliği, Nevşehir İl Emniyet Müdürlüğü, Nevşehir İl Sağlık Müdürlüğü ve Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi iş birliğinde üniversitenin Kültür ve Kongre Merkezi Damat İbrahim Paşa Salonunda akademik-idari personel ile öğrenciler, bazı kamu ve kuruluş personeline yönelik ‘Davranışsal Bağımlılıkla Mücadele’ konulu eğitim verildi. Bağımlılık denince akla sadece sigara, alkol, uyuşturucu vb. madde bağımlılıklarının gelmemesi gerektiğini ifade eden NEVÜ Semra ve Vefa Küçük Sağlık Yüksekokulu Dr. Öğretim Üyesi Ayşegül Özcan, bunların yanında fiziksel bir maddeye dayanmayan, davranış tabanlı yeme bağımlılığı, oyun bağımlılığı, cep telefonu, bilgisayar bağımlılığı, televizyon bağımlılığı, alışveriş bağımlılığı, internet bağımlılığı ve benzeri bağımlılıklardan da söz edilebileceğini söyledi. Özcan, “Günümüzde toplumun büyük bir kısmı cep telefonu kullanmakta ve ‘Cep telefonumu sık sık kontrol ederim’, ‘Cep telefonumu her zaman yanımda taşırım’, ‘Uyuduğumda cep telefonum ulaşabileceğim yerde durur’, ‘ Cep telefonumu kullanmaktan günlük işlerime vakit ayıramıyorum’, ‘Kendimi kötü hissettiğimde cep telefonumu kullanmak bana iyi gelir’, ‘Cep telefonumu kullanmadığım zamanlarda kendimi kötü hissederim’, ‘Başkalarıyla sohbette veya yemekte birlikteyken bile cep telefonumu sık sık kullanırım’ cümlelerinden en az 5’ine katılan kişiler, cep telefonu bağımlısı olma riski ile karşı karşıyadır. Gelişen teknoloji ile birlikte hayatımıza giren sosyal medya da kişiler için çoğu kez büyük risk yaratmakta. Eğer sosyal medya gerçek hayatınızın önüne geçiyorsa, canınız sıkılınca aklınıza gelen ilk seçenekse, sürekli bir şeyler paylaşma ihtiyacı duyuyorsanız, aşırı zaman alıyor, ulaşılamadığında huzursuzluk oluşturuyorsa, günlük hayatınızın ve sorumluluklarınızın aksamasına sebep oluyorsa, gerçek arkadaşlıkların yerini sanal arkadaşlıklar ve takipçiler alıyorsa bu da sosyal medya bağımlısı olmanızın başlıca nedenidir. Diğer taraftan, giderek oyun başında daha fazla zaman geçiriyorsanız, oyun başında geçirilen süreyle ilgili tartışmalar yaşıyorsanız, aile ya da arkadaşlarla birlikte vakit geçirmek yerine oyun oynamayı tercih ediyorsanız, oyunlarda alınan başarı ve ilerlemeleri gerçek hayattaki başarılardan daha çok önemsemeye başlıyorsanız ve fazla oyun oynamak yüzünden notlarınız düşüyorsa, devamsızlık sorunları yaşıyor ve uykusuz kalıyorsanız, oyun bağımlısı olabilirsiniz!” uyarısında bulundu. Nevşehir İl Halk Sağlığı Müdürlüğünde görevli Psikolog Tuba Kabukcu Doğan, “Artık yaşantılarımızı sanal ortam belirliyor ve yaşamımız sanal ortamlarda geçiyor. Diğer taraftan ilişkilerimiz, iletişimimiz, sanatımız, eğitimimiz, hep sanal hale geldi ve dilimiz sanal ortamın ürettiği kelimelerle dolu. İnternet bağımlılığı aile içi çatışmaların olduğu ortamlarda daha çok beslenir. Sürekli bir şeyler yapmalarını söyleyen ebeveynlerine karşı gençlerin elinde güçlü bir silahtır. Özellikle ergenlik çağına has problemler ve kuşak çatışması gibi nedenlerle aileyle paylaşacak fazla bir şeyin kalmaması, arkadaşlık kurmada güçlük çekme ve içe kapanıklık gibi sebeplerle kendilerini yalnız hisseden ve bu yalnızlıklarını sosyal hayat içerisinde giderebilmekte güçlük çeken gençler rahat bir şekilde internete bağımlı hale gelebiliyor. İnternet bağımlılığına yönelik bir ilaç tedavisi yoktur. Bu nedenle kişilerin mevcut internet kullanım amaçlarını gözden geçirerek kontrollü internet kullanımına yönelmeleri gerekir” diye konuştu. ‘Teknoloji Bağımlılığını Önlemeye Yönelik Çözüm Önerileri’ konusunda katılımcılara bilgi veren NEVÜ Semra ve Vefa Küçük Sağlık Yüksekokulu Arş. Gör. Dr. Şenay Şermet Kaya, “ Çocuklar ve ergenler, teknolojinin kötüye veya yanlış kullanımı konusunda oldukça savunmasız bir gruptur ve hayatla ilgili birçok durumda olduğu gibi internet kullanımına ilişkin alışkanlıklarını da ailede kazanmaktadır. Bu nedenle önleme çalışmalarında öncelikli rol ailedir. Bu nedenle aileler, teknoloji bağımlılığı konusunda bilinçli olmak ve bu bilinçle çocuklarına yaklaşmak zorundadırlar. Aileler çocuklarıyla internet kullanımı konularında sürekli iletişim içinde olmalı, hangi amaçlarla internet kullanıldığı, neler yaptığı, nelerle karşılaştığı ve benzeri konularda kendileriyle konuşmaları gerekir. Çocukların uzun süre, sessiz bir şekilde bilgisayar başında olmaları, aile tarafından normal bir durum gibi karşılanmamalıdır. Bilgisayar evde herkesin en çok kullandığı odada bulunmalı, eğer çocuğun odasında bulunuyorsa, kullanım saati, kullanım amacı konusunda bilgi sahibi olunmalı ve çocuklar gözlemlenmelidir. Bilgisayarlarda filtreleme yapılarak, zararlı sitelere ulaşımlar engellenmelidir. Ayrıca eğlence amaçlı oyunların kullanımında da çocukların yaşına uygun amaçlı oyunlar seçilmelidir. Oynanan oyunlar konusunda mutlaka ailelerin bilgi sahibi olması gerekir” dedi. Nevşehir Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü Adli Bilişim Uzmanı Ali Agkoç ise, “Bir bilişim sisteminin güvenliğini sisteme bağlı verileri ve sistem kullanıcısını hedef alan bilişim sistemi kullanılarak işlenen suçlara siber saldırı denir. Ortam sanal olsa da işlenen suç gerçektir ve her suçun cezası olduğu gibi sanal ortamda kişilerin hakaret, tehdit, hırsızlık, çocuk pornografisi, dolandırıcılık, siber saldığı ve benzeri yönde ortaya koyacakları eylemleri de birer suçtur. Kişilerin sosyal medya hesaplarının başkalarının eline geçmesi durumunda veya kendi adına açılan hesapları tespit etmesi durumunda en kısa süre içerisinde bu durumu emniyet güçlerine bildirmeleri gerekir. Çünkü bu hesaplar üzerinden gerçekleştirilecek herhangi bir suç unsuru müracaat edilmesi veya tespit edilmesi takdirde kişileri zora sokabilir. Özellikle kendilerini polis, savcı, hakim ve benzeri şekilde tanıtarak sizlerin veya yakınlarının bir suça bulaştığını söyleyerek para veya benzeri isteklerde bulunulması halinde bunlara itimat etmeyin. Çünkü hiçbir şekilde gerçek polis, savcı, hakim bu şekilde istek ve talepte bulunmaz. İnternet ve cep telefonu üzerinden kesinlikle kart bilgilerinizi, aile bilgilerinizi, nüfus bilgilerinizi ve benzeri hiçbir bilgiyi paylaşmayınız. Ayrıca, sosyal medya, kredi kartı ve benzeri hesaplarınızda daime güçlü parola kullanarak, belirli aralıklarla bunları değiştirin ve sistemlerinizi güncel tutun. Bilgisayar veya cep telefonunuza indireceğiniz program ve oyunları resmi sitelerinden indirin, PC veya telefonlarınızı kullanmadığınız zaman kapatın, önemli bilgilerinizi düzenli olarak yedekleyin. Başkasına ait USB vb. birimleri dikkatli kullanın veya kullanmayın. Şüpheli e-mail posta ve eklerini açmadan silin. Ev veya iş yerlerinizde kullandığınız Wi-fi kullanımına dikkat ederek kimseyle paylaşmayın” diye uyarılarılarda bulundu.