<span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;"><strong style="color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px; line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">Söz konusu açıklamada; “Karmaşık gelişimsel bir bozukluk olan otizm spektrum bozukluğu, etkileşim ve iletişim alanında belirgin gecikme ve sapmalar ve kısıtlayıcı ilgi alanları ile kendine göstermekte ve belirtileri yaşamın ilk yıllarında ortaya çıkarak yaşam boyu devam etmektedir. Tek bir nedeni olmayan OSB de beynin çalışma şeklinin farklı olduğu, merkezi sinir sisteminde bir anormallik olduğu ve beyinde hücreler arasında mesaj taşıyan kimyasal ileticilerde eksiklik ya da fazlalık olduğu düşünülmektedir. Aynı zamanda genetik etkenler ve çevresel nedenler ile OSB arasındaki ilişki de araştırılmaktadır. Sosyal beceri, dil gelişimi ve davranış alanlarında çeşitli sorunlar yaşayan otizm tanısı almış bireylerin genel özellikleri arasında;</span></strong></span></span> <p class="ecxMsoNoSpacing" style="line-height: 21.3px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;"><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Bazı şeyleri tekrar tekrar söyleme</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Eşyalarını paylaşmak ya da diğer kişiler ile oynamak istememe</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Çevresindeki kişileri duymuyormuş gibi davranma</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Vücutlarını farklı görünecek şekilde ve tekrar tekrar hareket ettirme</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Çevresindeki kişilerin duygularını anlamama</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Küçük bile olsa değişimlerden huzursuz olma</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Bazı yönlerden güçlü olma (resimleri anlamak, tek bir şeye yoğunlaşmak, rutinleri öğrenmek, ilgisi olan şeyleri çabuk öğrenmek, vb.)</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Bazı yönlerden zayıf olma (diğer insanlar ile iletişim kurmak, arkadaşlık etmek ve söylenenleri yapmakta güçlük yaşamak, vb.)</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">sayılabilmektedir. Otizmli bireyler bazı durumlarda aşırı üzgün olabilmekte, kendisini neyin etkilediğini ifade edememekte ve kendisini nasıl sakinleştireceğini bilememektedir.</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">Temel klinik özellikleri karşılıklı sosyal etkileşimde bozulma, iletişimde yetersizlik ve kısıtlı, yineleyici ilgi ve davranışlardan oluşan OSB nin görünümü bireyin yaş ve gelişim düzeyine göre değişmekle birlikte bozukluğun 0-3 yaş arasında tespit edilmesi bozukluğun seyri açısından oldukça önemlidir. 3 yaş öncesi dönemde çocuk, akranlarından farklı olarak aşağıda listelenen belirtileri gösteriyorsa ailelerin bir uzmana (çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı, çocuk nörologu) başvurması gerekmektedir:</span></strong></span></span></p> <p class="ecxMsoNoSpacing" style="line-height: 21.3px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;"><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Birileri kendisiyle konuşurken göz teması kurmuyorsa</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Adı söylendiğinde tutarlı tepkiler vermiyorsa</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Baş baş yapmıyorsa ve el sallamıyorsa</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Televizyona ve müzik dinlemeye aşırı düşkünse</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Bir şeyi başka birine göstermek için işaret etmiyorsa</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· “Al”, “Ver” gibi basit komutları yerine getirmiyorsa</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Yanına gittiğinizde sizi karşılamıyorsa</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Oyun oynuyormuş gibi görünmüyorsa</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Eşyalarını paylaşmak istemiyorsa</span></strong></span></span></p> <p class="ecxMsoNoSpacing" style="line-height: 21.3px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;"><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">Erken tanının önemli olduğu OSB de tanı genellikle aileden alınan bilgiler ve gözlem yolu ile konulduğundan ebeveynlere büyük görevler düşmektedir.</span></strong></span></span></p> <p class="ecxMsoNoSpacing" style="line-height: 21.3px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;"><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">OSB de belirtilerin erken yaşta başlanan eğitim desteği ile azaldığı ve yeni beceriler kazandırılarak davranış sorunlarının ortadan kalktığı tespit edilmiştir. Bireyin eğitiminde sahip olunan güçlü yanların, güçsüz yanları geliştirmede yol gösterici olarak kullanılması oldukça önemlidir. Bireyin eğitim sürecini desteklemek amacıyla ilaç ya da diğer tedavi yöntemleri de kullanılabilmektedir.</span></strong><span class="ecxapple-converted-space" style="line-height: 21.3px;"><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"> </span></b></span><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">Otizmli bireyin eğitim sürecinde ailelere bazı öneriler:</span></strong></span></span></p> <p class="ecxMsoNoSpacing" style="line-height: 21.3px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;"><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Bozukluğun teşhisinden sonraki günler en karışık ve zor günlerdir. Öncelikle sakinleşilip derin bir soluk alınmalıdır.</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Otizm ile mücadelede tek bir doğru yaklaşım yoktur. Her çocuğun ihtiyacı olan doğrular farklıdır.</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Çocuğunuzu mümkün olduğunca sosyal ortamlara sokun. Ona sosyal ilişki kurmasında yardımcı olmaya özen gösterin.</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Aile fertlerinizi harekete geçirerek destek alın ve ortak bir hareket planı çıkarın.</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Araştırmacı olun. İlaçların ve tedavi yöntemlerinin faydalarını ve zararlarını inceleyin.</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Çocuğunuzun hangi yolla daha kolay öğrendiğini tespit edin.</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Otizm ile ilgili dernek, vakıf, sosyal medya gruplarına dâhil olup güncel bilgileri takip edin.</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Öncelikle inanın ve sabırlı olun.</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Çocuğunuzun ne yapması gerektiğini emredici ve negatif tarzda değil pozitif bir dil kullanarak söylemelisiniz.</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Çocuğunuz ile iletişimde farklı yollara açık olun ve çocuğunuzun sizinle iletişim için kullandığı her yolu dikkate alın.</span></strong><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px;"><br style="line-height: 22.72px;" /> </span></b><strong style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; font-weight: normal;">· Olumluya odaklanın. Çocuğun ne yapamadığına değil ne yapabildiğine dikkat edin ve bunları pekiştirin” denildi.</span></strong></span></span></p> <p class="ecxMsoNoSpacing" style="line-height: 21.3px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: Arial;"><b style="line-height: 21.3px;"><span style="line-height: 22.72px; color: red;"> </span></b></span></span></p>