Bir çok renkte çiçekleri olabiliyor: Beyaz, kırmızı, pembe, sarı, turuncu, ebruli, açık; koyu tonlarda renklere sahip katmerli ve katmersiz çiçek açan yüzlerce çeşit.. Hatta siyaha yakın renkte, çok koyu bordo rengi çiçek açan bir çeşidi bile var: Alcea rosea ‘Nigra’.
Nevşehir'in hemen her ilçesinde rahatlıkla görülebilen ve Her yıl özellikle Kızılırmak kıyısında kendiliğinden çıkan ve büyüyen bakım gerektirmeyen, boyu oldukça uzayabilen bir bitki olan hatmiler cinsine göre mevsimlik, iki yıllık ve uzun ömürlü olabiliyor.
İlkbaharda tohumları erken ekerseniz yaz ortasında çiçeklenirler (gerçi bu biraz da cinsine bağlı). Genelde ilk yıl dallanmaz, çiçeklenmez, sadece yapraklar çıkarır sonraki yıl yazın çiçeklenir. Eğer tohum ektiğiniz ilk yıl çiçek açarsa kışa kadar ölür gider. Çiçek açmazsa sonraki yıl çiçek açar sonra ölür. Uzun yıllık hatmiler ise her yıl yeniden çiçeklenir. Uzun yıllık olabilmesi aslında çiçek açtıktan sonra kökten yavru fideler üretebilmesine bağlıdır. Bu da cinsine göre değişir. Eğer dipte yavru fideler oluşmuşsa çiçekler solduğunda ana dalı vakit kaybetmeden dipten kesmelisiniz ki kökler yavru fideleri beslemeye yönelsin yani onların kökü olsun. Yoksa büyük bir ihtimalle ana dal ölürken kökler ve yavru fideler de ölecektir.
Hatmi çiçeğinin faydaları nelerdir?
İdrar söktürücü özelliğe sahip olan hatmi çiçeği, mide ve bağırsaklarda sıkışan gazın dışarı atılmasını sağlamaktadır. Aynı zamanda mide, bağırsak, ağız ve boğaz ülserlerine de iyi gelmektedir.
Boğaz yumuşatıcı ve balgam söktürücü özelliği sayesinde kuru öksürük sorunlarında birebirdir. Öksürük kaynaklı meydana gelen solunum yolu tahrişlerinde boğazın rahatlamasını sağlamaktadır.
Hatmi çiçeğinin kökü, etkili bir söktürücüdür. Bu sayede böbrek ve vücutta oluşan diğer birçok iltihapların atılmasında yardımcı olmaktadır. Kadınların adet dönemlerinde etkili bir söktürücü olarak da kullanılabilmektedir. Özellikle rahim hastalıklarında hem koruyucu hem de tedavi edici özelliğe sahiptir. Erkeklerde spermin artmasını sağlayan hatmi çiçeğinin prostat, mide ve bağırsak ile sinüzit iltihaplarına da iyi geldiği bilinmektedir.
Lapa halinde akne ve sivilcelerin üzerine de sürülebilen hatmi çiçeği onarıcı etkilere sahiptir. Aynı zamanda nemlendirici özelliğe de sahip olan bitkinin güneş yanıklarında da tedavi edici özelliği bulunmaktadır. Ayrıca, saçların parlak ve canlı görünmesine de katkı sağlamaktadır.
Diş eti çekilmelerinde ve iltihaplarında oldukça etkili olan hatmi çiçeğinin kaynatılarak gargara yapılması, ağrıların hafiflemesini sağlamaktadır.
Hatmi çiçeğinin zararları nelerdir?
Dozunda kullanılması halinde, bu bitkinin tespit edilmiş ve bilinen bir yan etkisi ya da zararı bulunmamaktadır. Aşırı kullanılması halinde her ilaçta ve bitkide olduğu gibi istenmeyen bazı yan etkileri ortaya çıkabilmektedir. Zararından çok faydasını görebilmek için günde en çok 1-2 fincan hatmi çiçeği çayı içilmelidir. Özellikle gebe kadınların ilk 8 haftalık süreçte tüketmemeleri önerilmektedir.
Hatmi çiçeği çayının hazrılanması:
Kurutulmuş hatmi çiçeğinden bir tutam yaprağı kaynamış suyla dolu olan bir fincana koyarak karıştırın ve 2-3 dakika kadar bekleyin. Fincanın ağzına bir kapak kapatarak daha iyi demlenmesini sağlayabilir ve rahatlıkla tüketebilirsiniz. Demlemiş olduğunuz hatmi çiçeği çayı ile yüzünüzü yıkadığınızda cildin nemlenmesini sağlayacak, varsa güneş lekelerini giderecektir.
Yedi yaşın üzerindeki her birey hatmi çiçeği çayı tüketebilir. Solunum yolu iltihaplanmalarında ya da enfeksiyonlarında kullanıldığında, içildikten itibaren 30 dakika kadar sigara veya asitli içeceklerin tüketilmemesi etkisini arttıracaktır.
