Multıpl skleroz özellikle genç yaş grubunda daha sık görülen beyin ve omuriliğin bir hastalığıdır. MS belirtileri, şiddet ve seyir yönünden hastadan hastaya çok büyük değişiklikler gösterebilir. MS'te hastalığa neden olan yanlış çalışan bağışıklık sistemi hücreleri, beyin ve omurilikteki hücrelerin (nöronların) sinir kılıflarının hasar görmesine neden olmaktadır. Bunun sonucunda nöronlar işlevlerini doğru şekilde yerine getirememesinden dolayı hasar gören sinir kılıfı bölgesine göre çok değişik klinik belirtilerle ortaya çıkmaktadır. En az bir gün süren, düzelme süreci de değişken olan nörolojik yakınmalardan oluşan ataklarla seyreden bu hastalığın, ataklı olmayan tipleri de bulunmaktadır. Bulaşıcı bir hastalık değildir.
MS'in başlangıcı genç erişkin yıllardadır ve ilk atak en sık olarak 25-35 yaşları arasında ortaya çıkar. Hastalık, 15 yaşından önce ve 55 yaşından sonra da sık olmamakla birlikte görülebilmektedir. MS kadınlarda erkeklere göre 2 kat daha sıkdır. Son yıllarda hastalığın sıklığında artış var gibi görülmekle birlikte bunu nedeni hastalığa yönelik farkındalığın artışı ve Manyetik Rezonans gibi görüntüleme yöntemlerindeki ilerlemelerdir.
MS tanısı için zaman zaman yıllarca takip gerekebilir. Bazı hastalarda yakınmalar hafif olabilir ve tedavisiz şekilde kendiliğinden düzelebilir. Bu nedenlerle tanı da gecikebilir.
Uzun süren baş dönmesi ve dengesizlik atakları, görme kaybı veya azalması, çift görme, vücutta taraf veren güçsüzlük veya uyuşmalar, boyun hareketi ile tetiklenen vücutta elektriklenme hissi ve idrar tutamama gibi şikayetler MS’ in sık ilk belirtileri arasındadır.
Hastalığın tanısı şikayetlerin varlığında nörolojik muayene ve beyin veya omurilik görüntülemesiyle konur. Ayrıca beyin omurilik sıvısı incelemesi de tanıya yönelik kullanılmaktadır.
Günümüzde multipl sklerozun kesin tedavisi yoktur, ancak ataklarda ortaya çıkan özürlülüklerin giderilmesi, atakların önlenmesine yönelik tedaviler mevcuttur. Ataklarda kullanılan başlıca tedavi kortizondur. Çoğu ataklarda tama yakın düzelme sağlanabilir. Ama kortizon tedavisine yanıtın yetersiz olduğu durumlarda ise alternatif tedavi seçenekleri vardir. Atakların gelmesini engellemeye yönelik bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar da kullanılmaktadır. Bir diğer tedavi şekli de plazmaferez’dir. Plazmaferez diyaliz makinesine benzer bir cihazla kandaki hastalığa neden olan antikorların temizlenme (vücuttan uzaklaştırma) işlemidir.
