İBADETLERİMİZİN BİZE KAZANDIRDIKLARI; وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ
Konuyu üç ana başlık halinde değerlendirebiliriz. 1-İbadetin genel tanımı, 2-Biz kimiz? 3-İbadetler bize ne kazandırır, İbadet: İtaat etmek, boyun eğmek, kulluk etmek, tevazu göstermek,ilah edinmek; Din ıstılahında ise ibadet; mükellef insanın nefsinin arzusu hilafına Rabb’ına tazim için yaptığı fiil ve niyete bağlı olarak yapılmasında sevap olan ve Allah’a yakınlık (kurbet) ifade eden şuurlu itaat” anlamına gelır.(1) İbadet; boyun eğmenin, itaat etmenin, saygı göstermenin ve kulluğun en son noktasıdır.Kur’an-ı Kerim “ Ben insanları ve cinleri ancak bana ibadet etsinler diye yarattım.(2) buyurur. Bütün Peygamberler ibadet etmişler, ve insanları da ibadet etmeye çağırmışlardır.(3) Kur’an-ı Kerim bazen bütün insanlığı ibadete çağırırken bazen de inananları ibadete çağırmıştır.(4) Gerek ilgili ayeti kerimeler, ve gerek bu tarifler ile; Dinin en güzel uygulayıcısı Hz Peygamber(s.a.v) in hayatına baktığımız zaman; müslüman için ibadet anlayışı; Allah’ın varlığını ve birliğini ikrar, Kitap ve Peygamberleri tasdik ,ilahi hükme rıza ,nimete şükür,musibete sabır; ilahi ölçüler içinde insan hakkına saygı, kul hakkına riayet, canlılara şefkat ve merhamet gibi;İman, ahlak, namaz,oruç, hacc, zekat, evlenme – boşanma, helal haram, ticaret, ziraat, ahde vefa, sanayi ve savunma dahil; Din’in bütün ahkamını uygulamayı ve korumayı ifade eder. Biz kimiz? Yüce Rabb'mizin “ehseni takvim(5)”(en güzel biçim) diye nitelendirdiği,yaradılış gayesi ibadet olan yeryüzündeki Allah'ın temsilcileriyiz.Bir başka tarifle; “İnsanlar içerisinden çıkarılmış / seçilmiş iyiliği emreden, kötülükden nehyeden,Allah’a inanan Hz Muhammed Mustafa (as.a.v) in ümmetiyiz.(6)Kur’an dan aldığımız bu ilhamla, Mekke’ de doğan bu İslam güneşini kısa zaman da dünyaya yayan, beşeriyeti zulmetten nura çıkaran, tabuları yıkan, adaletle hükmeden necip bir milletiz.Birbirine düşman bir toplumu eğitip kardeş yapan ve aynı safta toplayan bir Peygamberin ümmetiyiz.Komşusu açken tok yatmayan, komşusunu kendisine tercih eden,varlığını muhtaç ile paylaşan,söz konusu vatan müdafası ise en değerli varlığı olan canını seve seve veren,yaradana kul olmayı en büyük şeref bilen Müslüman bir milletiz.Alemi ervah da; Rab’bimizin “Ben sizin rabbiniz değilmiyim?”sözüne “Evet Rabbimizsin.” diye Rabb’ine söz veren,ve kıyamet günü bizim bundan haberimiz yoktu demememiz için nefislerimizi buna şahit tutanlarız.(7) 1- İbadetler kötülüklerden alıkoyar, toplumun huzur ve sukununa katkı sağlar. İbadet eden kişi yaratıcısını gönülden sever ve ona gönülden bağlanır.İbadet etmekle Allah'ın hoşnutluğunu kazanmayı hedefler.Kötü alışkanlıklardan uzak durmaya iyi ve hayırlı işler yapmaya çalışır.
اتْلُ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِنَ الْكِتَابِ وَأَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاء وَالْمُنكَرِ وَلَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ “
(Ey Muhammed) Kitabdan sana vahyolunanı oku, namazı da dosdoğru kıl.Çünkü namaz, insanı hayasızlıktan ve kötülükden alıkoyar.Allah'ı anmak elbetteki en büyük ibadettir.Allah yaptıklarınızı bilir.)(8) Rab'bimizin bu ayetini kendine rehber edinen bir müslümanın kötülük yapabilmesi düşünülebilirmi?Ona vahyedilen /emredilen kitap; zekatı emreder.Zekat veren bir müslüman cimrilikden kurtulur,cömert olur,oda toplumda paylaşmayı, kaynaşmayı ülfet ve muhabbeti getirir. Bu ibadet oruç ise;Oruç nimetin kadrini bildirir.Nefsin bitmeyen arzularını frenler.Muhtaçların halini düşünmeye sevk eder. Bu ibadet; kötü alışkanlıklar babından bir nehiy ise (sigara, şans oyunları, alkol ve türevleri vs.) bunlardan kaçınan bir müslümanın toplum huzuruna katkısı büyüktür. Onbir ayın sultanı; Ramazan ayının müslümanlar için ayrı bir değeri vardır.Kulluğumuzun daha üst seviyede olduğu ,dini hassasiyetlerimizin daha yoğun olduğu, ruhumuzun huzur bulduğu bir aydır. Huzur ve sükünetin hakim olduğu, suç oranlarının diğer aylara rağmen en aza indiği bir ay olarak ramazan ayının toplum huzuruna katkısı aşikardır. 2- İbadetler Allah'a yaklaştırır, müslümanın niha-i hedefi olan cenneti kazandırır. İbadetlerimiz, yaratan ile yaratılan arasında manevi bir yakınlaşmayı sağlar.Her günün belli zamanlarında yaradanına yönelen insanın yaradanı ile ilgisi ve ilişkisi güçlenir.Allah'ın huzuruna duran manevi olarak ona yaklaşmış olur. Kulun Allah'a en yakın olduğu yer secdedir.Secde de namazda dır.Rabb'imiz;”Secde et(Rabb'ine) yaklaş.”(9)(diye bir yol gösteriyor.وَاسْجُدْ وَاقْتَرِبْ Müslüman ibadetleri sayesinde Allah'a yaklaşır, ve Rabb'inin vaad ettiği cennete yol bulur. 3- İbadetiyle amil bir mü'min huzurludur. Yüce Rabb'imizin yapmasını emrettiği şeyler ibadet olduğu gibi; yapmamasını emrettiği şeyler de ibadettir.Şübhesiz bunların yapılıp yapılmamasında henüz bildiğimiz ve bilemediğimiz çok çeşitli müsbet hikmetler vardır. İbadetlerin temel amacı insanı olgunlaştırmaktır.Kötüye meyleden nefsimizin isteklerine gem vurmaktır.Bizi her türlü fenalıktan uzaklaştıran,ahlaki güzelliklere ulaştıran,Allah sevgisini kalplerimize yerleştiren ibadetlerimiz,çeşitli üzüntü ve ıstırapların tesirinden koruyarak kalp huzuru sağlar.Çünkü yüce rabb'imiz kendisini zikirle kalplerin huzur bulacağını beyan eder. Şu ayeti kerime durumu ne güzel açıklamaktadır:
الَّذِينَ آمَنُواْ وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكْرِ اللّهِ أَلاَ بِذِكْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ
“Bunlar,Allah'ın zikri ile kalpleri huzura kavuşarak iman edenlerdir.Evet,bilinki,ancak Allah'ı anmakla kalpler yatışır ve huzur bulur.”(10) Hayatta olmanın bir gereği olarak insan zaman zaman çeşitli sıkıntılarla karşılaşır,işte bu durumlarda ibadet müslüman için iyi bir sığınaktır.Sıkıntıların Allah'tan geldiğini, bunun bir imtihan olduğunu bilir, sabreder.Asla metanetini yitirmez.Sabrından dolayıda mükafat alır. 4-İbadet eden insan toplum içindedir,diğer müslümanlardan haberdardır. Müslüman her zaman toplumun içindedir.Diğer insanlarla görüşüp konuşması inancı gereğidir.Toplum içinde olan müslüman; müslümanın dert ve üzüntüsünden haberdardır.Dolayısıyla onun derdine derman olma durumundadır. Numan bin beşir (r.a) rivayet edilen; şu hadisi şerifte mü'minlerin sevgi ve merhamette bir bedene benzetilmesi anlamlı değilmidir.?
عَن النُّعْمَانِ بْنِ بَشِيرٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مَثَلُ ا لْمُؤْمِنِينَ فِى تَوَادِّهِمْ اشْتَكَى مِنْهُ عُضْوٌ تَدَاعَى لَهُ سَائِرُ الْجَسَدِ وَتَرَاحُمِهِمْ وَتَعَاطُفِهِمْ مَثَلُ الْجَسَدِ إِذَا بِالسَّهَرِ وَالْحُمَّى
“Müminler birbirini sevmede, birbirlerine karşı sevgi ve merhamet göstermede tek bir beden gibidir. O bedenin bir organı acı çektiği zaman, bedenin diğer organları da uykusuzluk ve yüksek ateş çekerler.”( 11) Beş vakit namazı cemaatle kılması tavsiye edilen müslüman,(12) günde beş defa mahallin insanlarıyla bir araya gelme fırsatını yakalar.Bir araya gelen müslümanlar; yaptıkları ibadetin ruhuna uygun olarak birbiriyle görüşür,konuşur,selamlaşır kaynaşır ve neticede birbirini daha iyi anlar ve birbirine desdek olur.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نُودِي لِلصَّلَاةِ مِن يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَى ذِكْرِ اللَّهِ وَذَرُوا الْبَيْعَ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ 13 ayeti gereği, her hafta bir gün daha geniş ve kapsamlı olarak aynı çatı altında toplanıp ibadet etme durumundadır.Eğer bir müslüman hacc yapma imkanını bulursa, orada tüm dünya müslümanlarının ahvalini müşahade etme imkanını bulmuş olur.Bütün bunlar kaynaşmaya yardımlaşmaya vesile olur. Diğer tarafdan toplum arasında en çok kaynaşmayı sağlayan ibadetlerin başında zekat gelir.Çünkü zengin gönüllü olarak ve ibadet maksadıyla malının belli bir kısmını fakir ve muhtaçlara hiçbir karşılık beklemeden vermektedir.Bu da genelde aralarında en fazla husumet olabilecek iki farklı kesimden zengin ile fakirin kaynaşmasını sağlamakta, doğması muhtemel düşmanlıkların önünü baştan kesmektedir. Zenginler zekatlarını verdiklerinde, fakirler de belli bir seviye kazanacak ve husumet hissi ortadan kalkacaktır.İbadetlerdeki Allah'a kulluk bilinci dürüst davranmaya, başkalarının haklarını gözetmeye, davranışlarında güzek ahlaklı olmaya yöneltir.İbadetler insanlar arasında şefkat ve merhamet duygularını geliştirir. 5-İbadet eden insan manevi olduğu gibi, maddi kirlerden de temizlenir. Hz Peygamber efendimiz (s.a,v) ile sahabe arasında şöyle bir konuşma geçer:
Peygamber efendimiz (s.a.v)bir gün sah abelere sorar; عن أبى هريرة رَضِيَ اللّهُ عَنْه قال: سَمِعْتُ رَسُولَ اللّهِ يَقُولُ: أرَأيْتُمْ لَوْ أنَّ نَهْراً بِبَابِ أحَدِكُمْ يَغْتَسلُ فِيهِ كُلَّ يَوْمٍ خَمْسَ مَرَّاتٍ مَا تَقُولُونَ يُبْقِى ذلِكَ مِنْ دَرَنِهِ شَيْئاً؟ قالُوا: َ يُبْقِى ذلِكَ مِنْ دَرَنِهِ شَيْئاً. قالَ: فذلِكَ مَثَلُ الصَّلَواتِ الخَمْس، يَمْحُوا اللّهُ بِهَا الخَطَايَا
Ne dersiniz?Birinizin kapısının önünde bir ırmak olsa ve burada günde beş defa yıkansa bu kimsede hiç bir kir kalırmı? Sababenin: “Hayır hiç bir kir kalmaz”diye cevap vermeleri üzerine, “İşte beş vakit namaz da böyledir.Allah bu sebeble günahları temizler,yok eder.”buyurmuştur.(14) Namazın vesile olduğu maddi temizlik abdestle gerçekleşir.Abdestsiz namaz kılamayız.Şu halde namaz,ellerin kolların, yüzün ve ayakların her gün defalarca yıkanmasını gerektirmektedir.Temizliğin imandan olduğu(15) gerçeğinin namaza bakan yüzü bu meselede bütün açıklığıyla görülmektedir. İbadetlerdeki asıl temizlik manevi olanıdır.Nasılki vucudumuz çeşitli sebeblerle kirleniyorsa; insanlık gereği işlediğimiz çeşitli günah ve kusurlar sebebiyle ruhumuz da manevi kirlere bulanmaktadır.Ruhumuzu su ile temizleyemeyiz. Onun ilacı ibadetlerimizdir. 6-İbadetler insanı numune insan haline getirir. İbadetler kişisel çıkarlar uğruna toplum menfaatlerinin çiğnenmesine engel olur.Görevini kötüye kullandırmaz.Rüşvete mani olur, karaborsacılık yaptırmaz, kamu yada şahıs malının zimmetine geçmesine mani olur.Ticaret hayatında doğrulukdan ayırmaz. Hile ve yalana engel olur.Döğmeyen söğmeyen kalp kırmayan gıybet etmeyen iftira atmayan, yüz kızartıcı hiç bir suç işlemeyen, kul ve kamu hakkına azami riayet eden örnek bir hale getirir insanı. Sonuç olarak ibadetiyle amil bir müslüman; 1-İlahi rzaya nail olur. 2-Günlük hayatını düzene koyar. 3-Maddi ve manevi temizlik alışkanlığı kazanır. 4-Ahlakını ve davranışlarını güzelleştirir. 5-Başkalarına karşı sorumluluklarını yerine getirmeyi öğrenir. 6-Toplumda kargaşa ve anarşiye engel olur. Muhterem mü'minler! İbadetlerimizin özü duadır. Sözlerimi Peygamber efendimiz(s.a.v) Muaz bin Cebel'e yapmasını tavsiye ettiği şu dua ile bitiriyorum. “–Ey Muâz! Allâh’a yemin ederim ki, ben seni gerçekten seviyorum. Ey Muâz! Sana her namazın sonunda:
اَللّٰهُمَّ اَعِنّ۪ى عَلٰى ذِكْرِكَ وَشُكْرِكَ وَحُسْنِ عِبَادَتِكَ «Allâh’ım! Senʼi zikretmek, Sana şükretmek ve Sana güzelce kulluk etmekte bana yardım et!» duâsını hiç bırakmamanı tavsiye ediyorum.” (16) Yüce Rabb'im bizleri; ibadetlerimizin dünyevi ve uhrevi faydalarına nail eylesin. Ya Rabbi! Ülkemizi,Milletimizi, Devletimizi Her Türlü İç Ve Dış Tehditlerden Muhafaza Eyle! Bölünmez Bütünlüğümüzü Bozmaya Çalışanlara Fırsat Verme! Birlik Ve Beraberlik İçerisinde Yaşamayı Bizlere Nasip Eyle!
Hazırlayan: Hüseyin ERSOY Taşburun Mahallesi Şehitali Camii İmam-Hatibi - Akyazı / SAKARYA Dipnot: 1-Dini kavramlar sözlüğü(D.İ.B) 2-Zariyat,51/56 3-Bakara,2/83 4-Bakara,2/21 5-Tin,4 6-Ali imran,3/110 7-Araf,7/172 8-Ankebut,29/45 9-Alak,96/19 10-Ra'd,13/28 11-Buhari,Edep,27 12-Buhari,Ezan,30 13-Cum'a,62/9 14-Buhari,mevakit,6 15-Müslim,taharet,1 16-Ebu Davut,vitr,26
Konuyu üç ana başlık halinde değerlendirebiliriz. 1-İbadetin genel tanımı, 2-Biz kimiz? 3-İbadetler bize ne kazandırır, İbadet: İtaat etmek, boyun eğmek, kulluk etmek, tevazu göstermek,ilah edinmek; Din ıstılahında ise ibadet; mükellef insanın nefsinin arzusu hilafına Rabb’ına tazim için yaptığı fiil ve niyete bağlı olarak yapılmasında sevap olan ve Allah’a yakınlık (kurbet) ifade eden şuurlu itaat” anlamına gelır.(1) İbadet; boyun eğmenin, itaat etmenin, saygı göstermenin ve kulluğun en son noktasıdır.Kur’an-ı Kerim “ Ben insanları ve cinleri ancak bana ibadet etsinler diye yarattım.(2) buyurur. Bütün Peygamberler ibadet etmişler, ve insanları da ibadet etmeye çağırmışlardır.(3) Kur’an-ı Kerim bazen bütün insanlığı ibadete çağırırken bazen de inananları ibadete çağırmıştır.(4) Gerek ilgili ayeti kerimeler, ve gerek bu tarifler ile; Dinin en güzel uygulayıcısı Hz Peygamber(s.a.v) in hayatına baktığımız zaman; müslüman için ibadet anlayışı; Allah’ın varlığını ve birliğini ikrar, Kitap ve Peygamberleri tasdik ,ilahi hükme rıza ,nimete şükür,musibete sabır; ilahi ölçüler içinde insan hakkına saygı, kul hakkına riayet, canlılara şefkat ve merhamet gibi;İman, ahlak, namaz,oruç, hacc, zekat, evlenme – boşanma, helal haram, ticaret, ziraat, ahde vefa, sanayi ve savunma dahil; Din’in bütün ahkamını uygulamayı ve korumayı ifade eder. Biz kimiz? Yüce Rabb'mizin “ehseni takvim(5)”(en güzel biçim) diye nitelendirdiği,yaradılış gayesi ibadet olan yeryüzündeki Allah'ın temsilcileriyiz.Bir başka tarifle; “İnsanlar içerisinden çıkarılmış / seçilmiş iyiliği emreden, kötülükden nehyeden,Allah’a inanan Hz Muhammed Mustafa (as.a.v) in ümmetiyiz.(6)Kur’an dan aldığımız bu ilhamla, Mekke’ de doğan bu İslam güneşini kısa zaman da dünyaya yayan, beşeriyeti zulmetten nura çıkaran, tabuları yıkan, adaletle hükmeden necip bir milletiz.Birbirine düşman bir toplumu eğitip kardeş yapan ve aynı safta toplayan bir Peygamberin ümmetiyiz.Komşusu açken tok yatmayan, komşusunu kendisine tercih eden,varlığını muhtaç ile paylaşan,söz konusu vatan müdafası ise en değerli varlığı olan canını seve seve veren,yaradana kul olmayı en büyük şeref bilen Müslüman bir milletiz.Alemi ervah da; Rab’bimizin “Ben sizin rabbiniz değilmiyim?”sözüne “Evet Rabbimizsin.” diye Rabb’ine söz veren,ve kıyamet günü bizim bundan haberimiz yoktu demememiz için nefislerimizi buna şahit tutanlarız.(7) 1- İbadetler kötülüklerden alıkoyar, toplumun huzur ve sukununa katkı sağlar. İbadet eden kişi yaratıcısını gönülden sever ve ona gönülden bağlanır.İbadet etmekle Allah'ın hoşnutluğunu kazanmayı hedefler.Kötü alışkanlıklardan uzak durmaya iyi ve hayırlı işler yapmaya çalışır.
اتْلُ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِنَ الْكِتَابِ وَأَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاء وَالْمُنكَرِ وَلَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ “
(Ey Muhammed) Kitabdan sana vahyolunanı oku, namazı da dosdoğru kıl.Çünkü namaz, insanı hayasızlıktan ve kötülükden alıkoyar.Allah'ı anmak elbetteki en büyük ibadettir.Allah yaptıklarınızı bilir.)(8) Rab'bimizin bu ayetini kendine rehber edinen bir müslümanın kötülük yapabilmesi düşünülebilirmi?Ona vahyedilen /emredilen kitap; zekatı emreder.Zekat veren bir müslüman cimrilikden kurtulur,cömert olur,oda toplumda paylaşmayı, kaynaşmayı ülfet ve muhabbeti getirir. Bu ibadet oruç ise;Oruç nimetin kadrini bildirir.Nefsin bitmeyen arzularını frenler.Muhtaçların halini düşünmeye sevk eder. Bu ibadet; kötü alışkanlıklar babından bir nehiy ise (sigara, şans oyunları, alkol ve türevleri vs.) bunlardan kaçınan bir müslümanın toplum huzuruna katkısı büyüktür. Onbir ayın sultanı; Ramazan ayının müslümanlar için ayrı bir değeri vardır.Kulluğumuzun daha üst seviyede olduğu ,dini hassasiyetlerimizin daha yoğun olduğu, ruhumuzun huzur bulduğu bir aydır. Huzur ve sükünetin hakim olduğu, suç oranlarının diğer aylara rağmen en aza indiği bir ay olarak ramazan ayının toplum huzuruna katkısı aşikardır. 2- İbadetler Allah'a yaklaştırır, müslümanın niha-i hedefi olan cenneti kazandırır. İbadetlerimiz, yaratan ile yaratılan arasında manevi bir yakınlaşmayı sağlar.Her günün belli zamanlarında yaradanına yönelen insanın yaradanı ile ilgisi ve ilişkisi güçlenir.Allah'ın huzuruna duran manevi olarak ona yaklaşmış olur. Kulun Allah'a en yakın olduğu yer secdedir.Secde de namazda dır.Rabb'imiz;”Secde et(Rabb'ine) yaklaş.”(9)(diye bir yol gösteriyor.وَاسْجُدْ وَاقْتَرِبْ Müslüman ibadetleri sayesinde Allah'a yaklaşır, ve Rabb'inin vaad ettiği cennete yol bulur. 3- İbadetiyle amil bir mü'min huzurludur. Yüce Rabb'imizin yapmasını emrettiği şeyler ibadet olduğu gibi; yapmamasını emrettiği şeyler de ibadettir.Şübhesiz bunların yapılıp yapılmamasında henüz bildiğimiz ve bilemediğimiz çok çeşitli müsbet hikmetler vardır. İbadetlerin temel amacı insanı olgunlaştırmaktır.Kötüye meyleden nefsimizin isteklerine gem vurmaktır.Bizi her türlü fenalıktan uzaklaştıran,ahlaki güzelliklere ulaştıran,Allah sevgisini kalplerimize yerleştiren ibadetlerimiz,çeşitli üzüntü ve ıstırapların tesirinden koruyarak kalp huzuru sağlar.Çünkü yüce rabb'imiz kendisini zikirle kalplerin huzur bulacağını beyan eder. Şu ayeti kerime durumu ne güzel açıklamaktadır:
الَّذِينَ آمَنُواْ وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكْرِ اللّهِ أَلاَ بِذِكْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ
“Bunlar,Allah'ın zikri ile kalpleri huzura kavuşarak iman edenlerdir.Evet,bilinki,ancak Allah'ı anmakla kalpler yatışır ve huzur bulur.”(10) Hayatta olmanın bir gereği olarak insan zaman zaman çeşitli sıkıntılarla karşılaşır,işte bu durumlarda ibadet müslüman için iyi bir sığınaktır.Sıkıntıların Allah'tan geldiğini, bunun bir imtihan olduğunu bilir, sabreder.Asla metanetini yitirmez.Sabrından dolayıda mükafat alır. 4-İbadet eden insan toplum içindedir,diğer müslümanlardan haberdardır. Müslüman her zaman toplumun içindedir.Diğer insanlarla görüşüp konuşması inancı gereğidir.Toplum içinde olan müslüman; müslümanın dert ve üzüntüsünden haberdardır.Dolayısıyla onun derdine derman olma durumundadır. Numan bin beşir (r.a) rivayet edilen; şu hadisi şerifte mü'minlerin sevgi ve merhamette bir bedene benzetilmesi anlamlı değilmidir.?
عَن النُّعْمَانِ بْنِ بَشِيرٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مَثَلُ ا لْمُؤْمِنِينَ فِى تَوَادِّهِمْ اشْتَكَى مِنْهُ عُضْوٌ تَدَاعَى لَهُ سَائِرُ الْجَسَدِ وَتَرَاحُمِهِمْ وَتَعَاطُفِهِمْ مَثَلُ الْجَسَدِ إِذَا بِالسَّهَرِ وَالْحُمَّى
“Müminler birbirini sevmede, birbirlerine karşı sevgi ve merhamet göstermede tek bir beden gibidir. O bedenin bir organı acı çektiği zaman, bedenin diğer organları da uykusuzluk ve yüksek ateş çekerler.”( 11) Beş vakit namazı cemaatle kılması tavsiye edilen müslüman,(12) günde beş defa mahallin insanlarıyla bir araya gelme fırsatını yakalar.Bir araya gelen müslümanlar; yaptıkları ibadetin ruhuna uygun olarak birbiriyle görüşür,konuşur,selamlaşır kaynaşır ve neticede birbirini daha iyi anlar ve birbirine desdek olur.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نُودِي لِلصَّلَاةِ مِن يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَى ذِكْرِ اللَّهِ وَذَرُوا الْبَيْعَ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ 13 ayeti gereği, her hafta bir gün daha geniş ve kapsamlı olarak aynı çatı altında toplanıp ibadet etme durumundadır.Eğer bir müslüman hacc yapma imkanını bulursa, orada tüm dünya müslümanlarının ahvalini müşahade etme imkanını bulmuş olur.Bütün bunlar kaynaşmaya yardımlaşmaya vesile olur. Diğer tarafdan toplum arasında en çok kaynaşmayı sağlayan ibadetlerin başında zekat gelir.Çünkü zengin gönüllü olarak ve ibadet maksadıyla malının belli bir kısmını fakir ve muhtaçlara hiçbir karşılık beklemeden vermektedir.Bu da genelde aralarında en fazla husumet olabilecek iki farklı kesimden zengin ile fakirin kaynaşmasını sağlamakta, doğması muhtemel düşmanlıkların önünü baştan kesmektedir. Zenginler zekatlarını verdiklerinde, fakirler de belli bir seviye kazanacak ve husumet hissi ortadan kalkacaktır.İbadetlerdeki Allah'a kulluk bilinci dürüst davranmaya, başkalarının haklarını gözetmeye, davranışlarında güzek ahlaklı olmaya yöneltir.İbadetler insanlar arasında şefkat ve merhamet duygularını geliştirir. 5-İbadet eden insan manevi olduğu gibi, maddi kirlerden de temizlenir. Hz Peygamber efendimiz (s.a,v) ile sahabe arasında şöyle bir konuşma geçer:
Peygamber efendimiz (s.a.v)bir gün sah abelere sorar; عن أبى هريرة رَضِيَ اللّهُ عَنْه قال: سَمِعْتُ رَسُولَ اللّهِ يَقُولُ: أرَأيْتُمْ لَوْ أنَّ نَهْراً بِبَابِ أحَدِكُمْ يَغْتَسلُ فِيهِ كُلَّ يَوْمٍ خَمْسَ مَرَّاتٍ مَا تَقُولُونَ يُبْقِى ذلِكَ مِنْ دَرَنِهِ شَيْئاً؟ قالُوا: َ يُبْقِى ذلِكَ مِنْ دَرَنِهِ شَيْئاً. قالَ: فذلِكَ مَثَلُ الصَّلَواتِ الخَمْس، يَمْحُوا اللّهُ بِهَا الخَطَايَا
Ne dersiniz?Birinizin kapısının önünde bir ırmak olsa ve burada günde beş defa yıkansa bu kimsede hiç bir kir kalırmı? Sababenin: “Hayır hiç bir kir kalmaz”diye cevap vermeleri üzerine, “İşte beş vakit namaz da böyledir.Allah bu sebeble günahları temizler,yok eder.”buyurmuştur.(14) Namazın vesile olduğu maddi temizlik abdestle gerçekleşir.Abdestsiz namaz kılamayız.Şu halde namaz,ellerin kolların, yüzün ve ayakların her gün defalarca yıkanmasını gerektirmektedir.Temizliğin imandan olduğu(15) gerçeğinin namaza bakan yüzü bu meselede bütün açıklığıyla görülmektedir. İbadetlerdeki asıl temizlik manevi olanıdır.Nasılki vucudumuz çeşitli sebeblerle kirleniyorsa; insanlık gereği işlediğimiz çeşitli günah ve kusurlar sebebiyle ruhumuz da manevi kirlere bulanmaktadır.Ruhumuzu su ile temizleyemeyiz. Onun ilacı ibadetlerimizdir. 6-İbadetler insanı numune insan haline getirir. İbadetler kişisel çıkarlar uğruna toplum menfaatlerinin çiğnenmesine engel olur.Görevini kötüye kullandırmaz.Rüşvete mani olur, karaborsacılık yaptırmaz, kamu yada şahıs malının zimmetine geçmesine mani olur.Ticaret hayatında doğrulukdan ayırmaz. Hile ve yalana engel olur.Döğmeyen söğmeyen kalp kırmayan gıybet etmeyen iftira atmayan, yüz kızartıcı hiç bir suç işlemeyen, kul ve kamu hakkına azami riayet eden örnek bir hale getirir insanı. Sonuç olarak ibadetiyle amil bir müslüman; 1-İlahi rzaya nail olur. 2-Günlük hayatını düzene koyar. 3-Maddi ve manevi temizlik alışkanlığı kazanır. 4-Ahlakını ve davranışlarını güzelleştirir. 5-Başkalarına karşı sorumluluklarını yerine getirmeyi öğrenir. 6-Toplumda kargaşa ve anarşiye engel olur. Muhterem mü'minler! İbadetlerimizin özü duadır. Sözlerimi Peygamber efendimiz(s.a.v) Muaz bin Cebel'e yapmasını tavsiye ettiği şu dua ile bitiriyorum. “–Ey Muâz! Allâh’a yemin ederim ki, ben seni gerçekten seviyorum. Ey Muâz! Sana her namazın sonunda:
اَللّٰهُمَّ اَعِنّ۪ى عَلٰى ذِكْرِكَ وَشُكْرِكَ وَحُسْنِ عِبَادَتِكَ «Allâh’ım! Senʼi zikretmek, Sana şükretmek ve Sana güzelce kulluk etmekte bana yardım et!» duâsını hiç bırakmamanı tavsiye ediyorum.” (16) Yüce Rabb'im bizleri; ibadetlerimizin dünyevi ve uhrevi faydalarına nail eylesin. Ya Rabbi! Ülkemizi,Milletimizi, Devletimizi Her Türlü İç Ve Dış Tehditlerden Muhafaza Eyle! Bölünmez Bütünlüğümüzü Bozmaya Çalışanlara Fırsat Verme! Birlik Ve Beraberlik İçerisinde Yaşamayı Bizlere Nasip Eyle!
Hazırlayan: Hüseyin ERSOY Taşburun Mahallesi Şehitali Camii İmam-Hatibi - Akyazı / SAKARYA Dipnot: 1-Dini kavramlar sözlüğü(D.İ.B) 2-Zariyat,51/56 3-Bakara,2/83 4-Bakara,2/21 5-Tin,4 6-Ali imran,3/110 7-Araf,7/172 8-Ankebut,29/45 9-Alak,96/19 10-Ra'd,13/28 11-Buhari,Edep,27 12-Buhari,Ezan,30 13-Cum'a,62/9 14-Buhari,mevakit,6 15-Müslim,taharet,1 16-Ebu Davut,vitr,26
Kaynak: www.mihraphaber
