19 Mayıs 1919 tarihi, Türkiye Cumhuriyeti’nin tarihindeki dönüm noktalarından biridir. Her yıl 19 Mayıs günü, Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı olarak kutlanır. Peki 19 Mayıs 1919’da ne oldu? Bugünün önemi nereden geliyor? Ne zaman bayram ilan edildi ve bayramın ismi ne zaman değiştirildi?
19 Mayıs 1919 Türkiye tarihi açısından ulusal kurtuluş savaşının başladığı tarih olarak kabul edilir. 1914′de başlayan Birinci Dünya Savaşı 4 yıl sürdü. Bu savaşta bizimle birlikte savaşa giren devletler yenildi. Savaş kurallarına göre biz de yenilmiş sayıldık.
ÜLKE PAYLAŞILDI
Birinci Dünya Savaşı sonunda Mondros Mütarekesi imzalandı. Buna göre Fransızlar Adana ve Hatay’a; İngilizler Urfa, Mardin ve Merzifon’a; İtalyanlar Antalya’ya yerleştiler. 15 Mayıs 1919 günü Yunanlılar İzmir’e girdi. Böylece yurdumuz paylaşıldı. Ordularımız dağıtıldı, İstanbul Boğazı düşman gemileri ile doldu. Yani ülke bil-fiil işgal edildi.
KURTULUŞ SAVAŞI YILLARI
Trablusgarp’da Birinci Dünya Savaşı’nda Anafartalar’da düşman güçlerini yenen Mustafa Kemal bu kez yurdumuzu kurtarmak için Anadolu’ya geçmeye karar verdi. 16 Mayıs 1919 günü İstanbul’dan Bandırma Vapuru‘na bindi. Vapur 19 Mayıs sabahı Samsun Limanına yanaştı. 4 Eylül günü Sivas’a gitti. Sivas Kongresi’nde “Ya bağımsızlık, ya ölüm” ilkesi kabul edilerek yurt düşmandan kurtarılıncaya dek savaşmaya and içildi.
19 MAYIS, 1938 YILINDAN İTİBAREN TÜRKİYE’NİN DÖRT BİR TARAFINDA SPOR GÖSTERİLERİ ve TÖRENLERLE KUTLANIYOR…
1938’DE BAYRAM İLAN EDİLDİ
Türkiye Cumhuriyeti tarihinde eşsiz bir galibiyet olarak yer eden Kurtuluş Savaşı'nın ilk adımı 19 Mayıs'ta atılmıştır. 19 Mayıs 1919'da Mustafa Kemal Atatürk Bandırma Vapuru ile Samsun'a çıkmıştır ve bugün İtilaf Devletleri'nin işgaline karşı Türk Kurtuluş Savaşı'nın başladığı gün kabul edilir. Atatürk bu bayramı Türk gençliğine armağan etmiştir. 20 Haziran 1938 tarihli kanunla 19 Mayıs günü, “Gençlik ve Spor Bayramı” olarak kutlanmaya başlandı. Bayramın adı 12 Eylül Darbesinden sonra “Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı” olarak değiştirildi.
19 MAYIS: DOĞUM GÜNÜ
Atatürk'ün doğum tarihi "19 Mayıs 1881" olarak resmi olarak belirtilirken, Atatürk'ün "Doğum yerim" dediği Samsun'un kendisi için ayrı bir önemi vardır.
Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkışı ve Kurtuluş Mücadelesi'ni başlatışı Cumhuriyet'in ilanından sonra 1938 tarihine kadar ''Gazi Günü'' adıyla Samsun'da yerel olarak kutlanır. Daha sonra ise Atatürk'ün Milli Mücadele'yi başlatmak üzere 19 Mayıs 1919'da Samsun'a ayak basması 20 Haziran 1938'de çıkarılan bir kanunla milli bayram olarak kabul edilir.
19 Mayıs Atatürk'ü anma, gençlik ve spor bayramını kutlu olsun!
Bu bayram Türk Gençliğine verilen en büyük hediye ve en büyük sorumluluktur.
Atatürk’ün Gençlik İle İlgili Sözleri :
Gençler,
Cesaretimizi güçlendiren ve sürdüren sizlersiniz. Siz, almakta olduğunuz terbiye ve kültür ile, insanlık değerinin, vatan sevgisinin en değerli örneği olacaksınız.
Ey yükselen yeni nesil, gelecek sizindir. Cumhuriyeti biz kurduk; onu yükseltecek ve sürdürecek sizsiniz.
Gençliği yetiştiriniz. Onlara ilim ve irfanın (kültürün) müspet fikirlerini veriniz. İstikbalin aydınlığına onlarla kavuşacaksınız. Hür fikirler tatbik (uygulama) mevkiine konduğu vakit Türk milleti yükselecektir.
Rica ile, merhamet dilenmekle bir millet ve devletin şeref ve istiklâli kurtarılmaz. Türk milleti, gelecek nesiller için bunu unutmamalıdır.
Gelecek için hazırlanan vatan evlâtlarına, hiçbir güçlük karşısında yılmayarak tam bir sabır ve metanetle çalışmalarını ve öğrenim gören çocuklarımızın ana ve babalarına da yavrularının öğreniminin tamamlanması için hiçbir fedakârlıktan çekinmemelerini tavsiye ederim.
Sizin gibi gençlere malik bulundukça, bu vatan ve milletin, şimdiye kadar elde etmeği başardığı zaferlerin üstüne çok daha büyük zaferler koyabileceğine şüphe etmiyorum.
Türkiye Cumhuriyetinin, özellikle bugünkü gençliğine ve yetişmekte olan çocuklarına hitap ediyorum: Batı senden, Türk’ten çok geriydi. Manada, fikirde, tarihte bu böyleydi. Eğer bugün batı teknikte bir üstünlük gösteriyorsa, ey Türk Çocuğu, o kabahat da senin değil, senden öncekilerin affedilmez ihmalinin bir sonucudur. Şunu da söyleyeyim ki, çok zekisin! .. Bu belli. Fakat zekânı unut! .. Daima çalışkan ol…
Gazi Mustafa Kemâl ATATÜRK
Bu vesile ile başta ulu önderimiz Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere silah arkadaşlarını 15 Temmuz şehit ve gazileri ile birlikte bugüne kadar bu vatan için canlarını vermiş olan tüm aziz şehitlerimizi, bir kez daha saygı ve şükranla anıyor, yüce Allah’tan rahmet diliyoruz”
