Nevşehir'in Avanos ilçesinde bulunan Köybağı mevkisinin son zamanlarda ki içler acısı hali görenleri üzüyor.
Binlerce yıllık tarihi kayıtlarda ismi yer alan, içerisinde bağ ve bahçeleri ile Kapadokya'nın az sayıdaki yeşil alanlarından biri olan Avanos Köybağı son günlerde adeta can çekiştiriyor.
Köybağı kuruyor....
Bir zamanlar çağıldayarak akan suları ve ceviz ağaçlarıyla ünlüydü.. Günümüzde su yok, ceviz ağaçları teker teker kuruyor. Acilen bir çare bulunmazsa Köybağı "Çöl" olacak..
"Köybağı KÖR BAĞI olmasın"
Kapadokya'nın incisi Avanos'ta yıllarca kendini yeşillikler içerisinde gizlemeyi başarmış sadece yaban hayvanlarıyla yerli halkın haberdar olduğu bu cennet köşede ağaçlar kuruyor. Öyleki bu acı tablo karşısında köybağını mesken tutan angutlar bile şaşkın. Doğa dostu vatandaşlar ise yetkililere sesleniyor; "Lütfen Köybağı KÖR BAĞI olmasın. Ağaçlar kurumasın. Duyarsız kalmayalım. Acil çözüm bulunsun."
Köybağı mekiinde bir çift "Angut (ya da Angıt) kuşu"
Bölgemizde nadiren görülen angut, ördek gillerden yabani su kuşları olup tek eşlidirler. Çiftlerinden ayrılmayan angutların avlanması her mevsim yasaktır..
AVANOS’TA KÖY BAĞININ YOLU DERKEN…
Yöre halkımızdan Em.Uz.Sosyal Bil.(Tarih) Öğretmeni Zekeriyya İlleez, 2 Haziran 2016 yılında kaleme aldığı yazısında Köybağı'nı bakın nasıl tasvir ediyor;
İnsanlar yerleşim yerlerini seçerken su,yeşil olan yerleri tercih etmişlerdir. Suyu bir hayat kaynağı olarak görüp,yerleştikleri yerleri de yeşillendirmişler en azından yeşilini korumuşlardır.
Avanos’un Köy Bağı mevki,halkın en önemli mülkiyetlerinden biri olmuştur. Hatta kız alıp vermelerde,Köy Bağında bağın,bahçen var mı? Diye sorulması da hep söylenir.
ünümüzde bağ ve bahçecilik işlerinde ki gerileme Kör Bağı’nı da etkilemiştir.
Köy Bağı’nın kendine özgü bitki örtüsü vardır Alıç,Üvez,Muşmula,İt Üzümü,Kuş Burnu,Siyeç vb.
Ayrıca Köy Bağı’nın Çavuş Üzümü, Buludu vb. isimleri alan üzümleriyle birlikte sirke,pelver,pekmez,köftür yapılır. Kışın yemek için ayrılan üzümler,kesilen çalı dallarına asılır. Eski Avanos evlerinde serin yerlere,kaya damlara konurdu. Kışın kuru üzüm dışında yenir gelen misafirlere de ikram edilirdi.
Ayrıca Köy Bağına Sonbahar da yapraklar döküldüğünde tellal (Aziz Ağa) vasıtasıyla duyuru yapılır,düğüne gider gibi gazel toplamaya gidilirdi.
Ayrıca Köy Bağının halkın malı olan Korumanın denetim ve kullanımında olan Değirmen vardı. Günümüzde suyu azaldı diye söz edilmekte,kimileri de bağlarının sulayamadığı,göz açık geçinenlerin geceleri suyu kendi bağına-bahçesine dönderip,suladıkları iddia edilmektedir. Köy Bağının değirmen suyu iyi değerlendirilmelidir.
Son zamanlarda Köy Bağı denilen yerde mısır patlağı gibi Bağ Damı yapıldığı ve farklı amaçlar için kullanıldığı dedikodusu halk da dolaşmaktadır. Tabi bu durum düzenli iş yapanları da töhmet altında bırakmaktadır. İlgili kurumlar gerekli tedbirleri almalıdırlar.
Domuz meselesi,hayvanın domuzu,insanın domuzu ayrı bir muamma!
Aslında Emeksizden,Maltepenin eteğinden,mezarlığın arkası Köy Bağının eteğinden,Özkonak-Gülşehir kavşağına kadar çevre yolu yapılsa,Köy Bağı ve çevresi daha değerli hale gelecektir.
Köy Bağının önceki Kaymakamlardan Galip Kaya döneminde açılan-yapılan yollar bozulmuştur Köy Bağının yollarının bakımının yapılması,doğal bitki örtüsü de korunarak genişletilmesi yerinde olacaktır.
Ayrıca su kanallarının kontrollerinin yapılması, ilave kanallar yapılması gerekiyorsa yapılması gerekmektedir.
Kapadokya Turistik Yöresinin balkonu konumunda olan Köy Bağı,Avanos’un önemli zenginliklerindendir. Sahip çıkalım,koruyalım,kıymetini bilelim."
KAYNAKLAR:
HÜR DÜŞÜNCE- Zekeriyya İlleez Em.Uz.Sosyal Bil.(Tarih)Öğretmeni
Kaynak/Foto: Mustafa Taşkın
(21 Mayıs 2024)
