Drone kelimesinin, esas anlamının erkek arı olduğunu, TDK’nun “uçan göz” olarak dilimize çevirdiğini kaynaklar belirtmektedir. Günümüzde drone; bir merkezden kontrol edilebilen ve/veya otonom taşıt sistemi özelliklerine sahip olabilen hava aracı anlamında kullanılmaktadır. Başlangıç itibarıyla genellikle askeri amaçlı kullanılan droneler, artık film setleri, fotoğraf çekimleri, kargo taşımacılığı gibi farklı birçok alanda kullanılır hale gelmiştir. Drone, dijital bazlı teknoloji ile çalışan, siber güvenlikli ve uzaktan kontrol edilebilen; belli bir yüksekliğe çıkıp havada hareket kabiliyetine sahip olan, olumsuz bir duruma karşı yedekli sistemleri bulunan, elektrikli bir taşıttır.
Dronelerin kullanma alanına bir yenisi daha eklenmiştir. Son birkaç yıldır dünyanın farklı ülkelerinde deneme mahiyetinde uçuşları yapılan uçan taksiler, artık kullanıma sunulmuştur. Ticaret, turizm gibi farklı öncelikli kentler drone temelli uçan taksilerin kullanılmaya başlandığı yerlerdir. Şimdilik belirlenen noktalar arasında hizmet sunacak olan bu hava taşıtlarının, çok yakın gelecekte hava otobanında ulaşım aracı, pitoresk görsellikli doğada cam tabanlı konseptiyle panoramik bir gezinti aracı olarak hizmet vermesi öngörülmektedir. Bu araçların farklı tiplerde tasarımları yapılmaktadır.
Otonom uçan taşıtlar, üzerlerindeki navigasyon sistemi sayesinde belirlenen ağırlığa kadar bir yolcuyu düşük irtifada taşıyabilmektedir. Yolcunun araca bindikten sonra gideceği yeri ekran seçeneklerinden belirlemesi ya da kontrol merkezine bildirmesi gerekmektedir.
Türkiye’de, uçan taşıt teknolojisi üzerinde çalışan ülkelerden biridir; milli tasarıma "Cezeri" adı verilmiştir. El Cezeri, Anadolu topraklarında Cizre’de doğmuş, sibernetik ve robot teknolojilerinin temellerini atmış, Müslüman bir bilim adamıdır.
Kapadokya’nın merkezi olan İlimizin, gelecekte uçan taşıtlara ev sahipliği yapabilecek altyapı potansiyeline sahip hale getirilmesi, farklı bir avantaj sağlayacaktır. Bu taşıtların; hem hava otobanına taksi olarak / hem de Kapadokya’nın eşsiz güzelliklerine bir bakış aracı olarak kullanılabilmesi için şimdiden fizibilite çalışmalarına başlanmalıdır. Kentsel planlamalarda uçan taksi iniş-kalkış ( U ) alanlarından / güzergâh rotalarından / bina yüksekliklerinden / modern toplu taşıma hatlarının bağlantılarına kadar belirlenerek, geleceğin şehir planlarında yer alması sağlanmalıdır. Gençlerimize, drone teknolojisi ve drone kullanımı hususlarında, üniversite destekli uygulamalı eğitim imkanları oluşturulmalıdır. Bu altyapı çalışmaları yapıldığında, milli uçan taşıt Cezeri’nin, lansman programı belki de Kapadokya’da Nevşehir’de gerçekleştirilecektir.
Bu yazı; M. TUNCEL, Nevşehir’de Trafik Güvenliği, Simtel Ofset Matbaacılık, Nevşehir-2017 kitabından faydalanarak hazırlanmıştır.
