Eğer birleşme işlemlerine başlamış ancak yasa yürürlüğe girmeden önce tamamlayamayan belediyeler ;5393 sayılı yasanın 8.maddesine uygun olarak birleşme veya katılma işlemlerini tamamlarlar ise tüzelkişiliğini devam ettirme şansları vardır. Birleşme ve katılma için gerekenşartlar yerine getirilmiş ancak,İçişleri Bakanlığınca 6360 sayılı yasa nedeniyle tüzel kişiliğin devamının mümkün olmadığı kararı verilir ise Bu karara karşı idari yargıda açılacak davada 6360 sayılı yasanın ilgili hükmünün Anayasaya aykırı olduğu iddia edilmelidir.Zira 6360 sayılı yasa 5393 sayılı Belediyeler Yasası 8.maddesini referans göstererek birleşme ve katılmaların yapılmasına olanak vermiştir. Ancak bu imkanı yasanın yürürlüğe girdiği tarihe kadar kısıtlamıştır. İşte bu kısıtlama Anayasanın eşitlik hükümlerine ve İdarenin eşit işlem yapma ilkesine açıkçaaykırıdır. Yasanın yürürlüğe girdiği tarihe kadar birleşme ve katılmayla nüfusunu artıran belediyelerle yasanın yürürlüğe girmesinden sonra birleşme ve katılmayla nüfusunu 2000 üzerine çıkaran belediyelerin aynı işlem karşısında aynı imkandan yararlandırılmaması hukuka aykırıdır. Bu nedenle Bu şekilde birleşme ve katılma ile nüfusunu artıran ancak 6360 sayılı yasa yürürlüğe girdiği için kapanacak belediyelerin idari yargıda hakkını arayarak anayasaya aykırılık iddiasında bulunabileceklerdir. Yasanın yürürlüğe girmeden birleşme ve katılma müracaatında bulunmuş ancak işlemlerin uzaması, bürokratik engeller nedeni ile yasanın yürürlüğe girdiği tarihe yetişmemiş olan belediyelerin birleşme işlemlerini tamamlaması ve aynı imkandan yararlandırılmasını isteme hakkı vardır.
6360 sayılıyasanın yürürlüğe girdiği 06.12.2012 tarihinden sonra dahi, ilk mahalli seçimekadar 5393 sayılı yasanın 8.maddesine uygun olarak birleşme veya katılma işlemlerini tamamlayarak nüfusunu 2000 üzerine çıkaran belediyelerinde kanaatimce tüzel kişiliklerinin devam etme yönünde talep hakkı vardır. 6360 sayılı yasanın birleşme ve katılma yolu ile kapanacak belediyelerin nüfusunu 2000 üzerine çıkarmaları imkanını sadece yürürlük tarihine kadar olanak tanımasına ilişkin hükmünün Anayasa Mahkemesince Anayasaya aykırı bulunarak iptal edileceğini umuyorum. 6360 sayılı yasanın ekli 28 sayılı listede sayılan kapatılacak belediyelerin ilk mahalli idareler seçimine kadar tüzelkişiliklerini koruyacaklarına göre 5393 sayılı yasanın 8.maddesinden de aynı zaman aralığında faydalanabilmesi gereklidir. Bu nedenle nüfus nedeni ile kapatılan belediyelerin tüzel kişiliklerinin sona erene kadar 5393 sayılıyasanın 8.maddesine göre birleşme ve katılma işlemlerini sonuçlandırmaları bu belediyelerin devamı yönünde lehine olacak bir hukuki sonuç doğurabilecektir.
5393 sayılı Belediye Kanunu'nun halen yürürlükte olan 8. maddesinde, bir belde veya köyün veya bunların bazı kısımlarının meskun sahasının, komşu bir beldenin meskun sahası ile birleşmesi veya bu sahalar arasındaki mesafenin 5.000 metrenin altına düşmesi ve buralarda oturan seçmenlerin yarısından bir fazlasının komşu beldeye katılmak için başvurması halinde, katılınacak belde sakinlerinin oylarına başvurulmaksızın, katılmak isteyen köy veya belde veya bunların kısımlarında başvuruya ilişkin oylama yapılacağı, oylama sonucunun olumlu olması halinde başvuruya ait evrakın, valilik tarafından katılınacak belediyeye gönderileceği, belediye meclisinin, evrakın gelişinden itibaren otuz gün içinde başvuru hakkındaki kararını vereceği, belediye meclisinin uygun görmesi halinde katılımın kesinleşeceği öngörülmektedir.
Anayasa Mahkemesinin Esas Sayısı : 2008/34 Karar Sayısı : 2008/153
sayılı Kararında 5747 sayılı yasanın bazı maddelerini iptal gerekçelerinde şu ifadelere yer vermiştir.
: "Bu düzenleme ile bazı koşulların varlığına bağlı olarak, nüfusu 2.000'in altına düşen belediyelerin, birleşme ve katılmalar ile nüfuslarını bu sayının üzerine çıkarmalarına, böylece tüzel kişiliklerini korumalarına olanak sağlanmaktadır. 5747 sayılı Kanunun geçici 1. maddesinin yürürlüğe girdiği 22.3.2008 tarihinden önce, birleşme veya katılma prosedürünü 5393 sayılı Yasa'nın 8. maddesine göre sonuçlandırarak nüfusunu 2.000'in üzerine çıkaran belediyelerin hukuk güvenliklerinin korunması gerekli bulunmaktadır.
Hukuk devletinin sağladığı hukuk güvenliğinden yararlanarak ve yasaların kendilerine verdiği bir hakkı kullanarak, tüzel kişiliklerinin köye dönüştürülmesine esas alınan nüfus sayım sonuçlarının gerçeği yansıtmadığından bahisle, 5747 sayılı Yasa'nın yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla nüfuslarının 2.000'in üzerinde olduğunu ileri sürerek idari dava açan belediyelerin tüzel kişiliklerinin, açtıkları davaların sonucu beklenilmeden köye dönüştürülmesi ile Yasa'nın yürürlüğe girdiği 22.3.2008 tarihinden önce 5393 sayılı Yasa'nın 8. maddesi uyarınca yapılan katılma işlemi ile nüfusu 2000'in üzerine çıkan belediyelerin tüzel kişiliklerinin köye dönüştürülmesi Anayasa'da belirtilen hukuk devleti ilkesine aykırıdır. Bu nedenle, geçici 1. maddenin (1) numaralı fıkrasının bu belediyeler yönünden iptali gerekir";
Anayasa Mahkemesinin 5747 sayılı yasanın iptali davasındaki bu gerekçelerini şimdiki 6360 sayılı yasa için de kullanabileceğini düşünüyorum.
(6360 sayılı yasada nüfusu 2000 altına düştüğü için kapanacak belediyeler ile ilgili diğer makale için bkz: http://www.turkhukuksitesi.com/makale_1523.htm )
Av.Hasan Ali Elibol
(Aksaray Barosu Avukatlarından)
İçişleri Bakanlığının katılmalara ilişkin 29.03.2010 tarihli genelgesinde belirlediği esaslar şu şekildedir:
;5393 sayılı Belediye Kanununun 8 inci maddesine göre yürütülen birleşme ve katılma işlemlerinde, farklı uygulamalar yapıldığı tespit edilmiştir. Birleşme ve katılma işlemlerinin 5393 sayılı Kanuna uygun olarak yürütülmesini sağlamak amacıyla, aşağıdaki usul ve esaslara göre hareket edilmesi uygun bulunmuştur.
1- Belde, köy veya bunların bazı kısımlarının bir başka beldeye katılabilmesi için aralarındaki mesafenin 5.000 metreden fazla olmaması gerekmektedir. Mesafe hesaplanırken katılacak olan belde, köy veya bunların katılacak kısımlarının meskun sahalarındaki son ev ile katılınacak beldenin meskun sahasındaki ilk evin uzaklığı esas alınacaktır.
2- 5393 sayılı Kanunun 8 inci maddesine göre, nüfusu 5.000’in altında olan bir beldenin bazı kısımlarının ayrılarak yeni bir köy kurulmasına veya başka bir belediyeye katılmasına, ya da hali hazırda nüfusu 5.000’in üzerinde olan beldelerde, bu beldenin bazı kısımlarının ayrılarak yeni bir köy kurulması veya başka bir belediyeye katılması durumunda, beldenin nüfusu 5.000’in altına düşüyor ise, birleşme ve katılma işlemine hukuken imkan bulunmamaktadır. Bu durumlarda birleşme ve katılma işlemi yapılmayacaktır.
3- 5393 sayılı Kanunun 8 inci maddesine göre yapılacak katılma ve birleşme işlemine ilişkin olarak yapılacak halk oylaması, ilgili seçim kurulunca yapılacaktır.
4- Katılıma ilişkin olarak alınacak belediye meclis kararında; katılan kısımda bulunan mahallelerin devam edip etmediği, mahalle kaldırılıyor ise hangi mahalle veya mahallelere dahil olduğu, katılan köyün katıldığı belediyeye, müstakil mahalle olarak mı bağlandığı yoksa mahallelerden birisine mi dahil edildiği açıkça karara bağlanacaktır.
5- Katılma ve birleşme işlemlerine ilişkin; katılım ile ilgili belediye meclis kararı, ilgili seçim kurulunca düzenlenen oylama tespit tutanağı ve yukarıdaki esaslara göre teknik elemanlarca düzenlenmiş mesafe cetveli Bakanlığımıza bir üst yazı ile gönderilecek, diğer belgeler ise Valiliğinde muhafaza edilecektir.
6- Bakanlığımızın 18/03/2008 tarih ve 7703-53586 sayılı yazısı yürürlükten kaldırılmıştır
Bu makaleden kısa alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir :
"6360 Sayılı Yasa Yürürlüğe Girene Kadar Birleşmeyi Tamamlayamayan Belediyelerin Durumu" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Hasan Ali Elibol'e aittir ve makale, yazarı tarafından Türk Hukuk Sitesi (http://www.turkhukuksitesi.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak yazarının izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
