1 – Göreme Açık Hava Müzesi
Müze, M.S. 4. yüzyıldan 13. yüzyıla kadar yoğun bir şekilde manastır hayatının yaşandığı, görmeye fazlasıyla değer bir kaya yerleşim yerlerinden bir tanesi. Kiliseler, şapeller, ve yemekhaneler derken hemen her kayanın içinde karşınıza çıkan tarihi yapılar sizi kimi zaman girintili çıkıntılı, çoğu zamansa büyüleyici boyutlara taşıyor. Tam da eski zaman temalı filmlerdeki gibi.
Not: 4. yüzyılda bölgenin kurdurulmasına öncülük eden Kayseri Piskoposu Aziz Basil’e ithaf edilen şapeli de muhakkak görün.
2 – Kapadokya Sanat ve Tarih Müzesi
Kapadokya Sanat Tarih Müzesi, Kapadokya’ya kültür gezileri yapan kültür dostlarının vazgeçilmez mekanlarının başında geliyor. Çünkü 150 yıllık tarihi konak, Türkiye’de açılan ilk özel el yapımı Bebek Müzesi olarak hizmet veriyor. Kültür Bakanlığı’nın yaptığı değerlendirme sonucunda“Kültür Bakanlığı’na bağlı Özel Müze”statüsünü almış. Kapadokya’nın tarihi, kültürel ve mimari özelliklerini yakından görmek ve yaşamak isteyen kültür tutkunları için ideal bir mekan. Kapadokya turunuza, Elyapımı bebeklerle tarih ve kültüre görsel bir yolculuk yaparak başlamak sizin için harika olacaktır. Şunu da ekleyelim Müze, pazartesi hariç her gün 10:00 – 18:00 arasında hizmet veriyor.
3 – Paşabağ Rahipler Vadisi
Paşabağ Rahipler Vadisi, Göreme-Avanos yolu üzerinde bulunan Zelve’ye çok yakın. Vadi şapkalı peribacalarının sıklıkla küçüklü, büyüklü enteresan örneklerini görebileceğiniz ilginç ama bir o kadar güzel bir yer.
Kapadokya’ya gelen turistlerin tur programları dahilinde kesinlikle ziyaret ettikleri bu görsel açıdan zengin vadinin iki ismi var. Rahipler Vadisi de denilen Paşabağ Vadisi’ni rahipler ve din adamları kayalara oydukları odalarda inzivaya çekilmek için kullanmışlar. Ve burada Yaratan’a yakınlaşmaya çalışmışlar.
4 – Selime Manastırı
Bölgede yaşayan Ortodoks inancına sahip insanların Selime katedralinden ve manastırından çıkacak olan kararlara harfiyen uymaları,bölgedeki din adamalarının burada yetiştirilmesi, kilise içerisinde yapmış oldukları haç işaretli anahtar,bu manastırın geçmişteki önemini ortaya koymaktadır.
Selime katedrali ve manastırına çıkışta yüksek bir koridor karşımıza çıkar ki bu develerin çıkarıldığı kervan yolunun bir kısmıdır.Selime’de kurulan pazar nedeniyle, kervanlar Selime’ye gelmekte ve kervanların güvenliği için develer katedralin orta kısmına çıkarılmaktaymış. Bu kısmın üstünede Selime katedrali ve manastırı inşa edilmiş. Kayaların oyulmasıyla yapılan ve çoğu kiliseden oluşan yapılar Bizans sanatının izlerini taşır.
Not: Okları takip ederek kısa bir gezinti yapabilirsiniz.
5 – Uçhisar Kalesi
Uçhisar Kalesi Kapadokya’nın zirvesi, en güzel manzaraya sahip noktalarından bir tanesi. Kale Bin yıldan fazla süre boyunca kullanılmış. Hatta 1950’li yıllara kadar insanlar kale içine oyulmuş odalarda yaşarmış. Bölgeye çok hakim bir noktada bulunduğu için stratejik açıdan önemi büyük. Kalenin tünellerle bölgenin değişik noktalarına bağlandığı da söylenir ama bu tünellerle ilgili henüz herhangi bir ize rastlanmamış. Bölgedeki birçok vadinin yanısıra Peribacaları’nın oluşmasında büyük öneme sahip Hasan ve Erciyes dağlarının heybetli manzarasının izlenebildiği bir yer olması nedeniyle özellikle gün batımının yaklaştığı saatlerde ziyaretçi akınına uğrar.
6 – Gomeda Vadisi
Vadi, Ürgüp’e 5 km uzaklıktaki Mustafapaşa’dan başlar. Vadinin başlangıcında, gözümüze Gomeda Harabeleri çarpar. Fazla peribacası olmadığı için Kapadokya’da bulunan diğer vadilere nazaran ziyaretçi sayısı az olsa da muhteşem doğal güzelliklerinin yanı sıra ucu bucağı olmayan nereye çıktığı bilinmeyen tüneller ve karanlık mağaralarla dolu bir vadi olması yönüyle de esrarengiz bir vadidir.
Vadi boyunca iğde, kuşburnu, yabani kuşkonmaz, erik, kayısı, elma ve ceviz ağaçları ziyaretçilere eşlik ediyor. Yani istediğinizi alıp yiyebilirsiniz. Herhangi bir kısıtlama yok. Ayrıca çeşitli üzüm türlerinin bulunduğu bağlar da Gomeda’nın eşsiz özelliklerinden bir tanesi. Vadide bulunan bir mağara, eskiden yağmur sularını toplama haznesi olarak kullanılırken günümüzdeyse burada toplanan su, vadi içindeki kavak ağaçlarını sulamaya yarıyor. Yeraltı şehri, güvercinlikleri ve kiliseleriyle birlikte 9 kilometrelik bir parkura sahip olan Gomeda Vadisi halk arasında “Şeytan Deresi” olarak da biliniyor.
6 – Güvercinlik Vadisi
4100 metre uzunluğunda ve Kapadokya’nın en uzun vadilerinden biri olan vadidir. Vadinin Batı tarafında, Uçhisar Kalesi bulunuyor.. Vadiye adını veren güvercinlikler ise, vadinin doğu tarafında bulunuyor.
Vadinin tabanında yürüyüş sırasında terk edilmiş olan güvercinlikler, yüzyıllardır güvercinlere ev sahipliği yapmış. Üzüm bağlarında ve bahçelerinde toprağın verimini arttırmak için güvercin gübresi kullanılmasının yanı sıra güvercin yumurtaları da freskler için harç malzemesi olarak kullanılması vadisi önemli yapan etmelerin başında geliyor. Vadinin diğer bir önemli özelliği, meyvelikleri sel sularından korumak için yapılmış savakların yaz aylarında serinlemek için ideal bir yer oluşturmasıdır. Zengin bir bitki örtüsüne sahip Güvercinlik Vadisi’nde, yürüyüş parkuru dışında kalan ve çoğu kimsenin bilmediği 15 metrelik bir de şelale bulunuyor. Geldiğinizde burayıda kesinlikle ziyaret edin.
7 – Derinkuyu yeraltı şehri
Kapadokya’nın 36 yeraltı şehri arasında en büyük yeraltı şehri olan Derinkuyu yeraltı şehri 1963 yılında tesadüfen bulunmuş ve 1967 yılında turizme açılmış olup, 8 katlıdır. Yeraltın’da yakın zamana kadar faal olan dünyanın en eski akıl hastanesi bulunuyor.
8 – Dervent Vadisi
Devrent Vadisi çok farklı peribacası oluşumlarının gözlenebildiği özel bir vadi. Hatırlayalım çoğumuzun Coğrafya kitabında bir görsel vardı: Oturan bir deve. İşte vadide o deveyi görebilirsiniz. Dervent vadisi çok farklı bir vadi.O kadar özel ki peribacalarının şekillerinin bazı canlılara benzetilmesi nedeniyle Hayal Vadisi (Imaginary Valley) olarak da bilinir.
9 – Vaftizci Yahya Kilisesi
Bölgenin en eski ve en görkemli kiliselerden biri olan 964 – 965 yıllarında yapıldığı tahmin edilen kilisenin ön cephesi erozyon nedeniyle yıkılmış durumdadır. Kaya içine oyulmuş girişin arkasında Vaftizci Yahya’ya adanmış üçlü bir bazilika bulunur.
Çavuşin bölgesinde bulunan kilise, Hz. İsa’nın vaftizini yapan Yahya’nın öldürülmesine neden olan meşhur “Salome’nin dansı” anlatısının duvar resimlerinde tasvir edilmesiyle rağbet görmektedir. Ayrıca Bizans Dönemi’nde Aziz Hieron’a ait kutsal emanetlerin bu kilisede saklanmasıyla da ilgi gören kiliselerin başında gelir.
10 – Avanos Chez Galip
Avanos’u muhakkak çeşitli şekillerde duymuşsunuzdur. Belde’nin tam ortasında Kızılırmak geçiyor. Çanak-Çömlekleri ile ünlü olan Avanos’ta en ilginç sergilerden bir taneside ”Saç Koleksiyonu” Chez Galip’in oyma mağarasında yaptığı çömlekleri incelebilir ve sizde yapabilirsiniz. Ama saç koleksiyonunu muhakkak görün. Belki bir tanede siz bırakırsınız.
11 – El Nazar Kilisesi
El Nazar vadisinde yer alan şapel, Orta Bizans Devri’nin karakteristiği olan olan bir plan şemasına sahip. Duvarlarında İncil’den alınma konulara sahip zengin freskler bulunuyor. Peri bacasının içine oyulmuş El Nazar Kilisesi, 10. yüzyılın sonuna tarihleniyor. Ayrıca Aynalı Kilise diye bilinen yapının duvarları geometrik örneklere sahip fresklerle kaplı durumda.
12 – Ihlara Vadisi
Kapadokya geziniz sırasında sizi en çok büyüleyecek duraklardan biri olacak Ihlara Vadisi. Dünyanın 2. büyük kanyonu olan Ihlara Vadisi, 14 km’lik uzunluğa ve yer yer 100 metreyi bulan derinliğe sahip. Doğanın mucizesi olan bu vadi aynı zamanda Hristiyanlığın Anadolu’ya yayıldığı yer olarak biliniyor. Vadide sayısız kilise ve manastır yer alıyor. Tılsımlı bir güzelliğe sahip olan Ihlara Vadisi, her mevsim farklı güzellikler sunuyor. Vadide, Melendiz Çayı’nın huzur veren sesi eşliğinde yürüyüşler yapabilir, ata binebilir, kilise ve manastırları gezebilir, vadide yer alan restoran ve kafelerde mola verebilirsiniz. Özellikle alabalığı ile meşhur olan bu restoranlarda alabalık yemenizi tavsiye ederim.
13 – Ürgüp Temenni Tepesi
Temenni Anıt Mezarı 1288 yılında, Kılıçarslan için yaptırılmıştır. Anıt Mezar ‘ün merkezinde yer alan Kadıkalesi’nin en yüksek noktasındadır. Anıt Mezara 700 m. uzunluğundaki tünel kullanılarak ulaşılmaktadır. Şu an bu tünelin ziyaretçilere bir kısmı açık durumdadır. Anıt Mezar, Anadolu’da bir dönem en zengin kütüphane olması ile önemlidir.
14 – Kızıl Çukur
Kapadokya bölgesinin merkezinde ve Göreme Açık Hava Müzesi’ne 3 km, Ürgüp’e 5 km, Ortahisar’a 2 km, Çavuşin’e ise yalnızca 1 km mesafede bulunuyor. Bitki örtüsü, doğal kaya oluşumları ve renkleriyle Kızılçukur Vadisi; Kapadokya bölgesinin önemli turizm merkezlerinden biri. Bölgede nadir bulunan kızıl-tüf-kaya oluşumlarının çoğunu içerisinde bulunduran ve güneşin batışıyla iyice kızıla bürünen vadi, gün batımını seyretmek isteyen yerli ve yabancı turistlerin sık sık ziyaret ettiği eşsiz bir manzara sunuyor.
Vadi içerisinde yer alan yürüyüş patikası boyunca kızıl peribacaları, güvercinlikler ve küçük üzüm bağları size eşlik ediyor. Bu açıdan vadi, Kapadokya bölgesinin gözde yürüyüş mekânları arasında ilk sırada geliyor.
15 – Aşk Vadisi
En uğrak mekanlardan bir taneside Aşk Vadisidir. Vadi özellikle yaz aylarında unutulmaz bir düğün isteyen çiftlerin uğrak mekanı. Vadi ayrıca bir yürüyüş parkuru olma özelliği ve ilginç (!) şekillerdeki peri bacası ile dikkat çekiyor.
16 – Aşıklar Vadisi
Halk arasındaki rivayete göre birbirini seven iki sevgili gizli gizli buluşurmuş. Ancak aileleri bunu engellemek için herşeyi yaparmış. Hem kızı hemde oğlanı defalarca dövmüşler ve cezalandırmışlar. İki sevgili en sonunda kaçmış ve tam birbirlerine sarılacakları sırada kız: ”Seninle sonzuza kadar yaşamak istiyorum.” demiş. Daha sonra bu şekilde kalmışlar. Onun için her sevgili senede bir defa buraya gelir ve sevgilerini tazeler.
17 – Zelve Açık Hava Müzesi
Kaya oyma mekanlardaki yaşamın ne zaman başladığı bilinmemektedir. Zelve Açık Hava Müzesi’ne yapacağınız yolculuğunuz keyifli zamanlar yaşamanızı sağlayacak ve bölge mistik atmosferiyle sizleri büyüsü altına alacaktır. Müzede Balıklı Kilise, Geyikli Kilise ve Üzümlü Kilise de ziyaret duraklarınız arasında muhakkak olmalı.
18 – Saklı Kilise
Adını uzun yıllar sonra keşfedilmesi ile alan (gerçek adı Aya Lonnes) Saklı Kilise, üç apsise sahip bir yapıdadır. Tavanı ve çevresinde yer alan motifler ile farklı bir görüntü oluşturan bu kilise, Kapadokya gezisine çıkıldığında görülesi yerler arasında ilk sıralarda yer alıyor.
19 – Hacı Bektaşı Veli türbesi
Osmanlı Yeniçerilerinin eğitim aldığı ve bağlandığı Hacı Bektaş-ı Velinin Türbesi önemli mekanlardan birisidir. Özellikle Alevi inancına sahip kişiler yılın belli bölümlerinde buraya geliyor ve kurbanlar kesiyor.
20 – Balon Turu
Kapadokya’nın doğa eserlerini ve eşsiz görüntüsünü bir de balon eşliğinde gökyüzünde görmek ister misiniz? Bölgede yer alan turlar aracılığıyla balon gezisine çıkabilir ve gerek peri bacalarının arasında süzülerek, gerekse de muhteşem Kapadokya manzarasını yükseklerden izleyerek uçabilirsiniz. Kapadokya’ya gitmişken hem doğa olayları sonucu oluşmuş, hem de insan eli ile yapılan yapıları kuşbakışı görme ayrıcalığını mutlaka yaşamalısınız.
Kaynak: soyleona
1. Göreme Açık Hava Müzesi