Uygarlık tarihi Milattan Önce 7000 yıllarına kadar inen Kapadokya'nın halen toprak altında bulunan esrarlı tarihi, gün yüzüne çıkarılmayı bekliyor. 

1960'lı yıllarda, İtalyan bilim adamları tarafından, Avanos İlçesi'ne bağlı Topaklı Kasabası içerisinde bulunan höyüğün kazılmasıyla başlayan çalışmalar, Hacıbektaş İlçesi'ne 3 km uzaklıkta bulunan Sulucakarahöyük kazısı ile devam etti. 1991 yılında Avanos İlçesi'nin Sarılar Beldesi yakınlarındaki Zanhöyük'te başlayan kazı çalışmaları ise 2 yıldan beri yapılamıyor. 

Doğal görüntü ve zengin kültür birikimi ile Anadolu'daki kültür turizmi potansiyelinin en yoğun bölgelerinden biri olan Nevşehir'de, resmi kayıtlara göre 33 höyük bulunuyor. Neolatik dönemden başlayıp Bizans dönemine kadar devam eden süreçte zengin kültür değerlerine sahip olan Nevşehir'de, gereken kazı çalışmalarının, kültürel gelişime rağmen yapılamaması ile birlikte bölgenin esrarengiz tarihi hala toprak altında bulunuyor. 

Bu arada, Nevşehir Kültür Müdürlüğü yetkilileri, koruma altında bulunan höyüklerdeki kaçak kazılarla ilgili açıklama yapmaktan kaçınıyor. Özellikle son 5 yıllık süreçte, höyüklerin genel yapı mimarisini bozarak tahrip eden, korsan kazıcılar olarak da nitelendirilen hazine avcıları, kültür turizminin gelişimine de büyük engel oluşturuyor.