<strong style="color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px; line-height: 21px;"><span style="font-weight: normal;">NEVŞEHİR(MHA) Nevşehir’de bulunan kanserli köyler olarak bilinen Tuzköy, Sarıhıdır ve Çökek köylerinin akıbeti belli değil.</span></strong> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">Nevşehir’in köylerinde ev inşaatlarında kullanılan kayaların akciğer zarı kanseri mezotelyoma hastalığına yol açması nedeniyle köyler taşınacak. Ancak yeni inşa edilen köylerdeki evlerin fiyatları köylüleri çıkmazda bırakıyor.</span></strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">Nevşehir, volkanik küllerden oluşan kayaların içerisindeki minerallerin yarattığı bir akciğer kanseri türü olan mezotelyomayla mücadele ediyor. Ölümlere neden olan hastalığın kaynağının belirlenmesinin ardından özellikle ev yapımında da kullanılan bu kayanın yoğun olarak tespit edildiği 3 köyden, nüfusu en kalabalık ve ölüm oranı en yüksek olan Tuzköy, boşaltılmaya başlandı.</span></strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">Ölüm yayan kayalarla yapılmış evlerde kalan halk, taşınma için kendilerinden istendiğini söyledikleri 60 - 90 bin lira arası parayı nasıl bulacaklarını kara kara düşünüyor. 2 binin altında nüfusu bulunan Tuzköy’ün bağlı olduğu Gülşehir’in Kaymakamı Murat Ertekin, “3 yılsonunda Tuzköy’de yaşayan kalmayacak. Evleri yıkıp üzerini toprakla örtüp ağaçlandıracağız” derken köy halkı, “Burası kanser demek. Burada durmak istemiyoruz ama o parayı da veremeyiz. Hem hastalık vuruyor, hem de borca sokuyorlar” diyor.</span></strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">Her şey aslında yaklaşık 40 sene önce başladı. Hacettepe Üniversitesi’ne, Nevşehir’in köylerinden, özellikle de Tuzköy’den, çok sayıda mezotelyoma vakası gelmeye başladı. Bunun üzerine bir grup yerli ve yabancı bilim insanı, bu köylerde bir araştırma yaptı. Bilim insanları, köylerin zemininde bulunan, ev yapımında da kullanılan, volkanik küllerden oluşan kaya “tüf”lerin içerisindeki minerallerin bu kansere neden olduğu, bölgede özellikle 3 köyde bu kanser türünün yaygın olarak görülmesinin nedeninin bu olduğunu saptadı. Bu üç köy Tuzköy, Karain ve Sarıhıdır köyleriydi.</span></strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">Nüfusu en fazla ve ölüm oranı en yüksek olan Tuzköy’ün taşınması için 1980 yılında Bakanlar Kurulu kararı alındı. Ancak taşınamadı. 1983’te bu defa köyün yerinde ıslah edilmesi kararı çıktı ama bu da olmadı. Tuzköylüler “mezotelyoma”dan ölmeye devam etti, köye yeni mezarlıklar kazıldı. Sonra 2004’te yeniden köyün taşınması kararı çıkartıldı ve geçen yıllarda Tuzköy’ün yaklaşık 200-300 metre ilerisine yepyeni bir köy inşa edildi. Yaklaşık 2 bin nüfuslu Tuzköy’ün bağlı olduğu Gülşehir Kaymakamı Murat Ertekin, “Bu bölgeyi kapatacağız. Evleri yıkıp üzerini 1-2 metre toprakla örtüp üzerini ağaçlandıracağız. 3 yıl sonra artık Tuzköy’de yaşayan kalmayacak” diyor.</span></strong></p> <p class="ecxMsoNormal" style="line-height: 21px; margin: 0px 0px 1.35em; color: rgb(68, 68, 68); font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 15px;"><strong><span style="font-weight: normal;">Ertekin’in verdiği verilere göre 60 milyon TL’lik bir proje ile ilk etapta buraya okul, sağlık ocağı, cami, 15 iş yeri ve 245 konut inşa edildi. Tuzköy’ün kanser nedeniyle afet bölgesi kapsamına alınması ile hazırlanan bu projede Tuzköylüler’den yeni evleri için de 28 bin ila 32 bin TL arasında bir ücret ödemeleri istendi. Tuzköylüler yıllardır yaşadıkları evleri terk etme ve bu parayı ödeme konusunda zor ikna olsalar da 1. derece risk bölgesinde bulunanlar taşınmaya razı oldu ve 6 sene önce ‘yeni köylerine’ yerleşti. Kaymakamlık şimdi 2. ve 3. etap için çalışmalarına devam ederken Tuzköylüler ise geleceklerinden tedirgin. Zira geçen 6 senede enflasyon artışıyla da orantılı olarak köylülerden istenen miktar artmış. Tuzköy ile benzer kaderi yaşayan Karain köyünde ise durum biraz daha farklı. Nüfusu yaklaşık 50 kişiye düşen Karain’in kalan sakinlerinin büyük çoğunluğu gitmek istemiyor. Yeni tehdit alanlarının ortaya çıkmasının yanı sıra bu süreçte unutulan köyler de yeniden gündeme geldi. Kanserden şikayetçi olan Çökek köyü sakinleri, Tuzköy ve Karain gibi kendileri için de bir şey yapılmasını istiyor.</span></strong></p>