Unutulmaz Bir Eğitimci/Çevirmen Mehmet Dündar
Doç. Dr. Faruk GÜÇLÜ
Mehmet Dündar’ı 1983 yılında Ankara’da henüz üniversite öğrencisi iken bir yazımı yayınlayan Öğretmen Dünyası Dergisi’nde tanıdım. Derginin yazı kurulu üyesi idi. Benim Nevşehirli olduğumu bildiği halde uzun zaman hemşehri olduğumuzu söylemedi. O zaman daktilom ve bilgisayarım olmadığından elle yazdığım yazıları Tuna Caddesi’nde bulunan dergi bürosuna götürüyordum. Mehmet Dündar hemen yazıyı alıyor imla ve Türkçe hatalarını beni incitmeden düzeltiyordu. Emekli olup, Ankara’dan ayrılıncaya kadar dostluğumuz devam etmiştir.
Kendi anlatımına göre Mehmet Dündar” Babam Ali Osman, askerliğini geç yapsın diye, bir yıl sonra 1927 olarak yazdırmış. Temmuz ayında, arpalar biçilirken doğmuşum.Yedi yaşımda, 1934 yılında köyümde ilkokula başladım. Söylediğiniz gibi çoğu köy okulları üç yıl. Olanakları olan çocuklar kentlerde tahsillerine devam ediyorlar. Okuma fırsatı olmayanlar köyde kalıyor. 4. Sınıfa Avanos’ta başladım. Bildiğiniz gibi, köyüm Köşektaş’la Avanos arası aşağı yukarı kırk kilometre. O zamanki İlçemiz Avanos’a gidiş gelişlerimiz eşekle veya yaya olur, 6 saat sürerdi. Köşektaş, Sarılar, Özkonak - Genezin, Ziyaret Dağı ve Avanos. Han parası vermemek için Özkonak’ta taş ocaklarında yatar, sabah erkenden kalkıp Avanos’a ulaşırdık. Eşeklerin üstünde getirdiğimiz çul çaput yatağımız olurdu.”Avanos’ta Ortaokul yoktu. Bu nedenle Ortaokula Kırşehir’de başladım. Ancak parasızlık yüzünden Nevşehir’e naklim alındı. Ortaokulu Nevşehir’de bitirdim. Öğretmenler kurulu kararı ile Sivas Öğretmen okuluna seçildim. Okulun yatılı olması benim için büyük şanstı. Değilse okuyamazdım. İki yıl sonunda okulu bitirince, 1948 yılında Balıkesir Necati Bey Eğitim Enstitüsünü kazandım. Burası da iki yıllıktı ve yatılıydı. Okul bitince, Avanos Ortaokulu’na toplu dersler öğretmeni olarak tayinim çıktı. Branş yoktu o zaman. Ortaokulda toplam iki öğretmendik. Bir bayan, bir de ben. Sonradan bakanlık branşlara ayırdı. Türkçe öğretmeni oldum”(Hüseyin Seyfi, Köşektaş Köyü İnternet Sitesi) Ankara adliyesinde mübaşir olan yeğeni Ali Dündar’da amcasını “yokluklar içinde ,zor koşullarda okuyan birisi” olarak anlatmaktadır.
Öğretmen arkadaşları Dündar Aydoğdu ve Kamil Gülmez’in beyanlarına göre de “Mehmet Dündar 1960 ihtilalinde Nar'da Belediye Başkanı olarak görev yapmış, Bugünkü Nar kasabasının meydanı onun başkanlık döneminde açılmış. Nar ortaokulunda müdürlük yapmıştır. Çok çalışkan disiplinli bir eğitimcidir”(Nevşehir Araştırmaları Sitesi).
Prof. Dr. Emrullah Güney hocamızın katkılarına göre de “ Şair İzzet Çetin İlkokulu bitirince ortaokula devam etmez üç yıl ara verir. Üç yıldan sonra okula gitme isteği duyar Nevşehir Ortaokuluna kayıt için başvuruda bulunur. Yaşın büyük diye kayıt yapmazlar. İzzet bu duruma çok üzülür. Nar ortaokuluna gider orada Mehmet Dündar'a durumunu anlatır. Mehmet Dündar"Köyden geliyorsun,köylü çocuğusun seni okula alıyorum "der. İzzet Çetin okula başlar. İzzet Çetin onu her zaman saygı ile anar”(Nevşehir Araştırmaları Sitesi).
Mehmet Dündar Ankara Çubuk Ortaokulu ve Lisesi Müdürlüğü de(1962-1973) yapmıştır. İlçe halkı hale kendisini “efsane müdür” olarak anmaktadır. Çubuk Belediye Başkanı Dr. Tuncay Acehan,24 Kasım öğretmenler günü yaptığı konuşmasında “Bugün sıra dışı bir konuşma yapacağım. Önce “Efsane Müdürümüz” Mehmet Dündar’dan söz edeceğim. Çubuk Ortaokulu eski Müdürü Mehmet Dündar önce kendini eğitime adayan eşsiz bir öğretmen sonra da müdürdü. Gece, gündüz, yağmur, çamur, soğuk demeden, sinema ve kahvehanelerde öğrencileri takip eder, onları toplar, sorunlarını dinlerdi. Öğrencilerin okumasında büyük rol oynamış, şimdiki Çubuk Lisesi Pansiyonu’nu yapmak için yardım derneği kurmuş ve yapımında öncülük etmişti .Bugün bu ilçede yıllar öncesinde üniversite ve yüksek okul mezunları varsa onun katkısı ve desteği inkâr edilemez.”(24 Kasım 2014 Çubuk Haber Gazetesi)
Milli Eğitim Bakanlığının “Bilgi ve kültür artırmak amacı ile o zaman yürürlükte olan yasaya göre” Fransa’ya gönderdiği Dündar orada onbir ay kalarak Fransızca’yı öğrenmiştir.
Mehmet Dündar Fransızca’dan Türkçeye çok sayıda önemli eseri çevirmiştir. Bunlar, Kitabın Tarihi (Svend Dahl) ,Çağdaş Sanat Kuramı (Klee), Aydınlar- (Louis Bodin) ve Çocuklar ve Gençler İçin 150 Yeni Oyun( C.Bruel) isimli kitaplardır.
Mehmet Dündar’ın “1979/1980 Öğretim Yılı Ankara Okul Kitapları Üzerine Bir Araştırma” isimli bir kitabı da bulunmaktadır. Öğretmen Dünyası Dergisi’nde eğitim sorunları konusunda çok sayıda makalesi yayınlanmıştır.
Emeklilik dönemini Avanos’da geçiren Mehmet Dündar 2015 yılında yaşamını yitirmiştir. Eşi Akile hanımda 01.02.2020 da vefat etmiştir.
Yararlanılan Kaynaklar;
-Hüseyin Seyfi, Köşektaş Köyü Sitesi söyleşi
-Ali Dündar’ın (yeğeni) Anıları
-Faruk Güçlü, Nevşehir’de Yetişenler ,Ürün Yayınları,2015.
